در بسیاری از کشورهای جهان هر ساله میزان تمرکز بازارها در صنایع و مؤسسات مختلف اندازه‌گیری می‌شود که نتایج آن راهنمای دولت‌ها برای سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و بقای رقابت است. در این پژوهش تأثیر یکی از مهم ترین عوامل نهادی یعنی ساختار بازار بر کارایی نظام بانکی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در طی سال های 1995-2008 مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بررسی در ابتدا میزان کارایی نظام بانکی کشورها را با اس...

واقعه یازدهم سپتامبر و تحولات پس از آن، خاورمیانه را به نظام بین الملل مرتبط و اهمیت این منطقه را در توازن قدرت بین المللی افزایش داد. این امر باعث شده است آرایش نظامی ایالات متحده در منطقه پس از پایان جنگ سرد و به ویژه پس از یازدهم سپتامبر افزایش یابد. در این راستااهداف راهبردی و درازمدت آمریکا که به وسیله حضور سخت افزاری و هم از طریق اصلاحات اقتصادی، سیاسی و امنیتی طرح خاورمیانه بزرگ و با بهر...

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، آثار وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازی گران منطقه ای و فرامنطقه ای، در جهت شکل دهی تحولات به نفع خود، در مقابل یک دیگر صف بندی کرده اند. بروز بیداری اسلامی، موجب شد تا کشورهای عربی به ویژه عربستان، آن را تهدیدی علیه امنیت خود تلقی نمایند و با اع...

چکیده خاورمیانه با موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خود و برخورداری از منابع عظیم انرژی، در طول تاریخ همواره کانون توجهات قدرت­های فرامنطقه­ای بوده است. این عوامل باعث شده که ایالات متحده آمریکا به­عنوان تنها قدرت بزرگ جهانی توجه خاصی به این منطقه داشته باشد و در ابعاد مختلف، راهبرد نوین خود را در منطقه خاورمیانه پیگیری کند. پژوهش حاضر در پاسخ به چیستی راهبرد آمریکا در منطقه خاو...

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، نظام ژئوپلیتیکی خاورمیانه را برهم زد. با فروپاشی این سیستم، تحلیلگران علوم اجتماعی و ژئوپلیتیک به تحلیل چرایی وقوع این رخداد و پیش‎بینی سیستم‎های جایگزین پرداختند. تشکیل یک حکومت شیعی در منطقۀ ژئوپلیتیکی خاورمیانه، سبب همگرایی شیعیان این منطقه و در پی آن، افزایش وزن ژئوپلیتیکی آنها شد؛ به‎طوری که تحلیلگرانی چون فولر و توال، مفهوم ژتوپلیتیک شیعه را برای بیان اه...

خیزش های سال 2011 که در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا روی داده است می تواند به عنوان نقطه عطفی در تاریخ منطقه تلقی گردد. این خیزش ها، از منظر پیامدهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن، می تواند منشأ تحولات جدی در روابط خاورمیانه ای باشد؛ زیرا تاریخ سیاسی کشورهای منطقه که طی دهه های اخیر به گونه ای بنیادین، تحت تأثیر دولت های مستبد و اقتدارگرا، معضلات سیاسی- اقتصادی- اجتماعی، رقابت قد...

در دهه های اخیر مسائل زنان از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. هر چند که مسأله جنسیتی اغلب از زاویه اجتماعی، مردم شناسی یا سیاسی بررسی می شود؛ اما هزینه های نا برابری، اغلب در سطح اقتصادی نیز جلوه گر می شود. از یک طرف توانایی اقتصادی زنان موجب توانایی آنان در عرصه های دیگر نیز می شود و از طرف دیگر کشورها از طریق فراهم نمودن امکانات مشارکت اقتصادی زنان می­توانند از تمام نیروی کار بالقوۀ...

چکیده: منطقه خاورمیانه به دلایل زیر همواره یکی از کانونهای بحران در جهان بوده است:وجود ذخایر عظیم انرژی، موقعیت استراتژیک خلیج فارس، رقابت قدرت های بزرگ، ظهور جنبش های سیاسی و اجتماعی، منازعه اعراب و اسرائیل، اختلافات میان کشورهای منطقه و وابستگی آنان به قدرت های بزرگ و حضور نیروهای بیگانه. بعد از فروپاشی شوروی در سال 1991 تحولات بین الملل به سمت افزایش تاثیرگذاری ایالات متحده در تحولات بین ال...

سؤال اصلی مقاله این است که انقلاب اسلامی ایران با توجه به زمینه‌های تاریخی و اهداف مشترک با خیزش‌های اخیر در منطقه، تا چه حد می‌تواند خود را به عنوان الگوی ظرفیت‌ساز در کشورهای عربی مطرح کند؟در پاسخ می‌توان گفت که زمینه‌های تاریخی و اهداف مشترک انقلاب اسلامی ایران با انقلاب‌های اخیر در خاورمیانه که مبتنی بر گفتمان‌های دین‌محور، عدالت‌محور و سلطه‌ستیزانه می‌باشد، محورهایی است که انقلاب اسلامی ای...

اکثر ملتهای ناحیه خاورمیانه در یک دوره نسبتا طولانی از برخی مزایای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی- اجتماعی بی بهره و محروم بوده اند. ساختار سیاسی کشورهای خاورمیانه برای سالیان دراز بصورت نظام پادشاهی با گرایشات قبیله ای، عشیره ای و مذهبی بوده که رهبران ناحیه از این گرایشات بعنوان ابزار کشورداری برای بقاء سیستم سیاسی خود استفاده کرده و می کنند. اما این گونه سیستم ها تنها منافع یک گروه خاص از جامعه را م...