یکی از مهم‌ترین منابع الهام‌بخش شاعران معاصر فارسی و عربی اسطوره سیزیف است. در افسانه‌های یونان باستان، چنین آمده که سیزیف به خاطر سرپیچی و مخالفت با خدایان، محکوم شد و مجازات او این بود که سنگ بزرگی را از شیب تند کوهی تا قله آن بغلتاند و آنجا به حکم سرنوشتی محتوم، سنگ از دستش رها شده و برای همیشه مجبور به تکرار آن گردد. اما خوانش‌های متفاوت ادیبان، از این اسطوره و زاویه دید فلسفی، اجتماعی، سیا...

چکیده یکی از آسیب های مهم اجتماعی جریان و شیوع غیبت یا اظهار نقص دیگران و از سکه انداختن افراد با انگیزه های مختلف است. که می تواند انگیزه فردی و یا جمعی و یا سیاسی داشته باشد. ولی بر اساس مصالح عقلایی در مواردی این امر استثناء شده است که از جمله آنها غیبت شخص متجاهر به فسق است از این رو شناخت صحیح معنای فقهی غیبت و متجاهر به فسق به عنوان موضوع شناسی احکام و بیان احکام شرعی آن از دیدگاه علمای ا...

اسطوره حلقه ی وصل میان انسان معاصر با انسان نخستین است. پیوند میان خواست های درونی و رفع نیازهای ناشناخته ی انسان معاصر و همتای نخستین او، با اسطوره مفهوم پیدا می کند. شناخت اسطوره و دریافت دقیق هویت آن به سادگی امکان پذیر نیست؛ به همین سبب نمی توان تعریف دقیقی از اسطوره ارائه کرد. وجود دهها تعریف متفاوت از دیدگاه های دین شناختی، روان شناختی، فلسفی و غیره دلیل روشنی بر این مدعا است. نوشته ی حاض...

پس از غیبت امام معصوم (علیه السلام) این اندیشه که سرنوشت احکام الهی (به خصوص مجازاتهای حدی که جنبه حق اللهی دارند) چه خواهد شد یکی از دغدغه های فقهای متقدم و متاخر بوده است . بنا به گفته برخی متکلمین در صورت اضطراری بودن غیبت امام معصوم (ع) احکام شرع تعطیل و ولایت شرعی فقها منتفی است در حالیکه در صورت حکیمانه پنداشتن غیبت امام (ع) تعطیلی احکام شرع بلاوجه است . بدین ترتیب آیا با فقدان امام معصوم...

یکی از جریانهای داستانی معاصر، گرایش رمان نویسان زن به استقلال نوشتاری و ایجاد سبک نوشتار زنانه است؛ گرایشی که به زعم برخی از داعیه داران آن، غالبا از رهگذر بازنگری در روایات مردسالارانه و کوشش برای ایجاد نهضتی انتقادی با رویکرد بازخوانشی در روایات اسطوره ای محقق خواهد شد. رمان «به هادس خوش آمدید» اثر بلقیس سلیمانی یکی از این رمانهای انتقادی- اسطوره ای است که در آن نویسنده، به عنوان نمایندة قشر...

بازنمایی، بازتابی از واقعیت های جهان پیرامونی نیست؛ بلکه تصویری جهت داده شده از واقعیت، در رابطه با متن اجتماعی و فرایندهای ایدئولوژیک جاری در جامعه است. رسانه ها نیز تصویر بازنمایی شده از واقعیت ارائه می دهند؛ به ویژه زمانی که واقعیت زندگی زنان را در فیلم و سریال ها به تصویر می کشند؛ آنچه از زنان در فیلم ها به تصویر در می آید، منطبق بر متن اجتماعی و ایدئولوژی های پنهان در هنجارهای اجتماعی است،...

این مقاله در صدد پاسخگویی به این سؤال است که چرا شریعتی برای اسطوره اهمیتی بیشتر از تاریخ قائل شده است؟ و با طرح این پرسش، ضمن بررسی مفهوم و معنای اسطوره و تعاریف متفاوتی که از آن شده است، اسطوره را در چارچوب نظریات مثبت‌نگرانه ارنست کاسیرر که اسطوره را شکل معینی از تجربه و شیوه‌ی خاصی از عینیت بخشیدن به جهان دانسته، در اندیشه‌ی شریعتی بررسی و دنبال کرده است. نتیجه این که شریعتی با آگاهی از وجو...

اسطوره یکی از اصطلاحات بسیار مهم در مباحث ادبی امروز است. ادبیات و اسطوره در پیوند تنگاتنگ با هم قرار دارند. شعر و اسطوره نیز می‌توانند با زبان نمادین با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند. در روزگار ما و در عصری که بشر همه چیز را به دیدة تعقل می‌نگرد، دیگر اساطیر مجال پیدایش نمی‌یابند، ادبیات معاصر دیگر اسطوره‌ای را خلق نمی‌کند، بلکه بیشتر به بازآفرینی اسطوره‌های شناخته‌شده می‌پردازد. با شناخت اسطور...

فراز و فرود اسطوره در ادب فارسی پس از عصر حافظ* سید علی دسپ1 استادیار دانشگاه پیام نوریاسوج دکتر حسینعلی قبادی دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت مدرس چکیده مهمترین ویژگی اسطوره­ها، قداست و جستجوی ازلیت در قالب روایت است، که طیّ آن، ضمیر ناخودآگاه و رؤیای جمعی بشر با زبانی زیبا و برپایۀ ادبیت (literariness)بازنمایی می­شود. اصولاً اسطوره­ها بر پایۀ فطرت آدمیان شکل می­گیرند و در ه...