هدف اصلی این مقاله کالبدشناسی و اعتبار سنجی کتاب «آشنایی با علم سنجی (مبانی، مفاهیم، روابط و ریشه ها) » است. در بخش نخست (کالبدشناسی) کتاب و نویسندۀ آن معرفی شده، جایگاه کتاب در میان متون فارسی و انگلیسی مشخص می شود. در بخش دوم، اعتبار کتاب بر اساس چهار مؤلفۀ «اخلاق علمی»، «اصالت اثر»، «اصالت ترجمه» و «کتاب درسی دانشگاهی» به شیوۀ تحلیل سند و تحلیل محتوای کمی و کیفی سنجیده شده است. در مورد جایگا...

نظام هستی شناسی حکمت متعالیه و همۀ نوآوری های صدرالمتألهین بر نظریۀ اصالت وجود و اعتباریت ماهیّت مبتنی است، و صحت و اعتبار نظریۀ مزبور در گرو درستی و اتقان برهان های ملاصدرا برای اثبات اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، و نیز صحت پاسخ های وی به اشکال ها و شبهه های مربوط است. نوشتار حاضر با رویکرد تحلیلی پاسخ های صدرالمتألهین به اشکال ها و شبهه های شیخ اشراق در باب اصالت وجود را مورد بررسی قرار داده، و...

با اینکه سابقه «اکوموزه» در ایران به حدود 7 سال پیش (1382) باز می گردد؛ اما همچنان از اکوموزه ها تعابیری اشتباه چون موزه های فضای باز 1 ارائه می شود که ریشه در عدم شناخت این نوع موزه ها دارد. در این مقاله سعی شده است موزه هایی که در نگاه اول به نظر مشابه می آیند ولی از حیث عملکرد، حیات، هدف و دستاوردها متفاوت هستند، بررسی شوند. بخش اول به تعریف اکوموزه و بخش دوم به جایگاه آن در ایران می پردازد ...

مسئله‌ی اصالت آثار هنری در تاریخ هنر و دوران معاصر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده‌است. امروزه بازگشت به سنت‌های گذشته، ضرورت درک مفهوم اصالت را در ارتباط با مباحثی چون الهام و اقتباس در آثار هنرهای تجسمی بیشتر کرده‌است. این مقاله با هدف تبیین جایگاه و نقش اصالت در هنرهای تجسمی، سعی در پاسخ به این پرسش دارد که آیا هنرمند با الهام و اقتباس از دیگر آثار هنرهای تجسمی می‌تواند اصالت هنری آثار خویش ر...

نظریه اصالت وجود که عمود مرکزی حکمت متعالیه به شمار می‌رود، تحولی شگرف در فلسفه اسلامی ایجاد کرد و به سرعت به عنوان نظریه غالب در اندیشه حکما پذیرفته شد. در مقابل اندیشمندانی نیز اصالت وجود را برنتابیدند و در به چالش کشیدن آن کوشیدند. سهروردی و سید عبدالأعلی سبزواری از جمله منتقدان اصالت وجود و قائلان به اصالت ماهیت به شمار می‌آیند، که مبنا و روشی کاملاً متفاوت را برگزیده‌اند. سهروردی اگرچه از ن...

بسمه تعالی مبانی فلسفی نقش زیرساختی در علوم ایفاء می کنند، و آموزه های خاصِ هر مکتب فلسفی، مایه ی تشخص علوم، به هویتی خاص و ممتاز، نسبت به علومِ نشأت گرفته از اصول سایر مکاتب فلسفی، می گردد. زیبایی شناسی نیز از این امر مستثنی نبوده و (هرچند که تا کنون در فرهنگ اسلامی و مکاتب فلسفی آن، به صورت مدون، تالیف و به رشته ی تحریر در نیامده اما) می تواند در دستگاه فلسفی حکمت متعالیه به صورتی کاملا (متمای...

یکی از موضوعات مهم در اندیشه­ اسلامی، بحث امتناع یا جواز اعاده­ معدوم است. حکمای اسلامی برخلاف برخی از متکلمان، بر محال بودن اعاده­ معدوم متفق­اند. و مسأله اصلی در این مقاله آن است که به رغم اتفاق حکما بر امتناع اعاده، اختلاف مبنایی بین حکمت سینوی و حکمت صدرایی در تحلیل این موضوع چیست. در حل این مسأله باید متذکر شد که اساس و محور در بحث اعاده­ معدوم، موضوع تشخص و این همانی است که در فلسفه­ ابن­...

چالش های فلسفه و کلام اسلامی، که از قبیل تعامل یا تقابل و در غالب موارد آمیخته ای از هر دو است، بخشی از تاریخ هر دو رشته از تفکر اسلامی است و مطالعه آن به نوبه خود را احاطه به مسائل هر دو، به ویژه فلسفه اسلامی، مؤثر است. پیگیری این رشته از تحقیق نیازمند به حوصله و دقت و فرصت بسیار است و مسائل بسیاری را فرا می گیرد. در این مقاله فقط بخش کوچکی از یک شاخه فرعی از یک مسئله به اختصار تمام مورد بررسی...

اصالت وجود مبنای حکمت متعالیه است و ملاصدرا در جهت استحکام بخشیدن به این مبنا، براهین متعددی اقامه نموده است. عموم شارحان پس از وی، در مقام تبیین دیدگاه ایشان بوده اند. اما آقا علی مدرس یکی از برجستگان مکتب فلسفی تهران، ضمن التزام بر این مبنا، در تلاش است تا به زعم خویش بحث ناتمام ملاصدرا را تمام کند.1 او در مسألة اصالت وجود، با طرح محل نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت می­خواهد خلأ فلسفة ملاصدرا ر...

هدف اصلی این مقاله، بررسی مقایسه‏ای مفهوم امنیت در مکاتب متأخر امنیتی است. در واقع، مکاتب جدید امنیتی همچون مکتب انگلیسی، کپنهاگ، ولز، پاریس و پسااستعماری، واجد این مداقه در مقوله امنیت هستند. بر این اساس، نویسنده مبنای مقایسه مکاتب را بر معیار «مرجع امنیت» قرار داده و بر این مبنا به مقایسه هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی این مکاتب در حوزه امنیت پرداخته است. مطابق فرضیه مقاله و در مقام مقای...