انقلاب اسلامی ایران به عنوان یکی از رخدادهای مهم نیمه دوم قرن بیستم نه تنها تغییرات بنیادینی را در جغرافیای سیاسی ایران به وجود آورده، بلکه دامنه­های آن بسی فراتر از یک کشور رفته و به ویژه در ساختار سیاسی و اجتماعی جوامع اسلامی اثر شگرفی گذاشته است. در این راستا سیاست­خارجی جمهوری اسلامی ایران و عملکردهای خارجی انقلاب اسلامی ایران بازتاب و جلوه هایی از این تأثیر قلمداد می­گردد؛ از این­رو، بررسی...

استواری عینیت¬های اجتماعی، تکیه بر ابعاد نظری دارد که با حضور انتزاعی خود، موجب تکوین، دوام و قوام نظام¬های گفتمانی می¬گردند. بررسی ابعاد نظری گفتمان انقلاب اسلامی، به عنوان ماحصل گفتمان اسلامی امام خمینی(ره)، بواسطه¬ی ارتباط پیچیده و تنگاتنگ دو حوزه¬ی سیاست و فرهنگ در آن و نقش این ارتباط در هژمونی گفتمان مذکور، برای تقویت ابعاد نظری و به تبع آن، پیشبرد گفتمان و درنهایت، نیل به هژمونی در عرصه¬ی...

با ظهور انقلاب اسلامی در ایران ادبیات سیاسی جدیدی در اواخر قرن بیستم با عنوان ورود اسلام سیاسی به عرصه عمومی به وجود آمد. بازنمایی انقلاب اسلامی با رویدادهایی چون گروگان گیری در سفارت آمریکا، جنگ هشت ساله، حمایت ایران از حزب الله و حماس، طرفداری از جنبش‏های اسلامی، نفی اسرائیل، نقد غرب و سرمایه داری، ضدیت با رژیم های استبدادی عربی، تلاش برای ناکام گذاشتن آمریکا و ناتو در خاورمیانه، نفوذ داشتن د...

یکی از رخدادهای بزرگ نیمه دوم قرن بیستم، وقوع انقلاب اسلامی در ایران به رهبری حضرت امام خمینیŠ بود که تحولات بسیاری را در کشورهای منطقه و ساختار قدرت جهانی ایجاد کرد. یکی از کشورهایی که شیعیان آن پس از انقلاب اسلامی ایران به دنبال نقش آفرینی بیشتری در فرایندهای سیاسی جامعه خود هستند، کشور عربستان سعودی است. شیعیان این کشور ـ که سومین جمعیت شیعه کشورهای عربی را تشکیل می دهند ـ به دنبال افزایش قد...

سرنگونی شاه ایران، پیروزی و روند انقلاب ایران بین سالهای 1977 و 1979 شگفتی ناظران خارجی را به همراه داشت، از دوستان آمریکایی شاه گرفته تا روزنامه‏نگاران و صاحب‏نظران سیاسی و اندیشمندان علوم اجتماعی از جمله افرادی نظیر خود من که به عنوان «متخصصین» انقلابات شناخته می‏شوند، همه ما با شگفتی و شاید ناباوری نظاره‏گر این وقایع بوده‏ایم. همچنین بعضی از ما تشویق شدیم تا به بررسی واقعیت‏های اجتماعی سیاسی...

تا قبل از انقلاب سال 1357 در ایران بیشتر انقلاب‌هایی که در کشورهای جهان سوم اتفاق می‌افتاد، متأثر از انقلاب کمونیستی روسیه 1917 بود؛ اما انقلاب ایران برخلاف انقلاب‌های قبل و بعد از انقلاب کمونیستی روسیه، به نام «اسلام» و با شعار «جدایی ناپذیری دین از سیاست» به وقوع پیوست، و همانند اکثر انقلاب‌های بزرگ جهان، انقلاب ایران نیز پس از پیروزی درگیر جنگ خارجی شد. لذا در این مقاله در پی پاسخ به این پرس...

انقلاب­های رنگی یا مخملین به براندازی نرم و بدون خشونتی گفته می­شود، که پس از فروپاشی شوروی خاصه در کشورهای تازه استقلال یافته آن، وارد ادبیات سیاسی شد. وقوع انقلاب­های مخملی با حمایت غرب و آمریکا درکشورهایی نظیر گرجستان (انقلاب گل زرد (2003م)، اوکراین (انقلاب نارنجی2004 م)، و قرقیزستان (انقلاب لاله­ای 2005 م) سبب تغییراتی در معادلات منطقه شد که جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت تأثیر قرار داد که ...

انقلاب اسلامی ایران توانسته معادلات سیاسی در منطقه و جهان اسلام را از طرق مختلف و بخصوص الگو دهی به جنبش های اسلام گرا تحت تاثیر قرار دهد. در همین راستا بعد از وقوع انقلاب اسلامی، دولتهای پادشاهی و محافظه کار عرب خلیج فارس بخصوص عربستان سعودی همواره کوشیده اند با استفاده از ابزراهای مختلف از صدور و نفوذ الگوی انقلاب اسلامی ایران که می توانست نظام سیاسی محافظه کار آنها را با چالش مواجهه نماید مق...

بدون شک انقلاب اسلامی ایران یکی از مؤثرترین تحولات در دهه‌های اخیر خاورمیانه محسوب می‌شود، و روح و اندیشه این انقلاب در بسیاری از تحولات منطقه‌ای به‌طور چشمگیری تأثیرگذار بوده است. با توجه به اهمیت تحولات اخیر در خاورمیانه هدف پژوهش حاضربررسی، تجزیه وتحلیل ظرفیت‌ها و چالش‌های موجود در بطن این تحولات برای انقلاب اسلامی ایران در راستای تأثیرگذاری و الگودهی به این جنبش‌ها به‌ویژه جنبش مردم یمن می‌...

انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 چندین گروه، طبقه و حزب با عقاید ناهمگون، که همه آنها مخالف رژیم پیشین بودند را متحد ساخت. در انقلاب اسلامی ایران نیز همانند بسیاری از انقلاب ها، پس از پیروزی انقلاب، این ائتلاف چندان دوام نیاورد. مطابق نظریه کرین برینتون، بعد از پیروزی انقلاب، میانه روها بر سر کار می آیند. اما پس از مدت کوتاهی توسط تندروها به حمایت از رژیم پیشین و استفاده از روش های غیر انقلاب...