هر شهر و هر محله‌ای هویت خود را از ویژگی‌های محیط طبیعی و محیط اجتماعی- فرهنگی باز می‌یابد و این ویژگی‌ها آن را از دیگر شهرها و محله‌ها متمایز می‌کند. چنین مؤلفه‌هایی یک فرصت و یک امتیاز منحصربه‌فرد برای تشخیص و حس مکان یا فضا است. در همین راستا، این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جامعۀ آماری تحقیق را همۀ ساکنان محلات[1] شهر جهرم شامل 22375 نفر تشکیل ...

فضاهای مذهبی از جمله عناصر مهم و تاثیر گذار بر روند شکل گیری سکونتگاهها و شهرها به ویژه شهرهای جوامع اسلامی می باشند. مهمترین نقش این فضاها، تامین زمینه های برقراری تعاملات اجتماعی، انتقال فرهنگ و سنن در جامعه و ساماندهی به کالبد شهرها بوده است. به نظر می رسد امروزه فضاهای مذهبی بویژه مساجد به لحاظ میزان، عمق و گستره عملکردهای (اجتماعی و کالبدی) با نوعی چالش روبرو گشته اند. مسئله اصلی این تحقیق...

تناقضات اجتماعی، تضادها و محرومیت‌ها منجر به بروز انحرافاتی در جامعه شده‌اند، مقاله‌ی حاضر با شناسایی این مؤلفه‌ها و عوامل مؤثر بر ویژگی‌های اجتماعی و تأثیر آن در پیشگیری از جرم (سرقت و مواد مخدر)، به بررسی آن در منطقه‌ی سه شهرساری در استان مازندران می‌پردازد. با توجه به واکاوی ادبیات نظری ارتباط مؤلفه‌های کالبدی (روابط اجتماعی، انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و تعلق مکانی) با پی...

یکی از بارزترین نمودهای معماری و شهرسازی سنتی ایران، مجموعه های بازار شهری است که به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر ایفای نقش می کند. بازار پدیده ای است شهری و در عین حال عاملی است برای شهر نشینی و همواره به صورت بافت تغذیه کننده اصلی شهر عمل نموده است. در این میان بازار سنتی کرمانشاه، در ساختار شهری از گذشته تا به امروز نقشی فعال و پویا داشته و این بازار به عنوان بخشی از ساختار شهردارای رواب...

امروزه توسعه و برنامه‌ریزی بر مبنای محلات شهر در مرکز توجه طراحان و برنامه‌ریزان شهری قرار دارد. این امر مستلزم درک نیازها و خواسته‌های شهروندان از محیط زندگیشان است. این مطالعه درصدد است، با شناخت نیازهای ساکنان محلات شهری، زمینه برنامه‌ریزی هماهنگ میان محیط زندگی و نیازهای اجتماعی شهروندان را فراهم سازد و از این طریق کیفیت زندگی اجتماعات محلی را ارتقا بخشد. شهر اصفهان با ساختار محله‌ای و اهمی...

توسعۀ پایدار و به تبع آن توسعۀ پایدار محله‌ای مفهومی است که در سال‌های اخیر در مجامع علمی مطرح شده است و ارتباط تنگاتنگی با آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، اقتصادی و معیشت شهری، امنیت، مشارکت، شکل، بافت و مدیریت شهری دارد. امروزه پایدارترین و مؤثرترین برنامه‌های توسعه‌ای آنهایی‌اند که مبتنی بر ویژگی‌ها و نیازهای خانواده‌ها و جمعیت‌های محله‌ای تدوین و ارائه گردند. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی با ...

ورود تکنولوزی های حاصل ازانقلاب صنعتی در دهه های اخیر به داخل کشور و درنتیجه، ساخت و ساز های بدون توجه به معماری بومی منطقه، بافت تاریخی شهرهای کهن را که به صورت تارو پودی به یکدیگر متصل بودند،از هم گسست. با تخریب بافت، پایه های اولیه ناپایداری محلات کهن فراهم گردید. مفهوم محله در برنامه ریزی و طراحی شهری از آن روی جایگاهی ویژه می یابد که با القای هویت به آن می توان حس تعلق به مکان و به نوعی حس...

استراتژی جابه‌جایی جوامع روستایی آسیب‌دیده از زلزله با هدف کاهش آسیب‌پذیری در سوانح آتی، به‌دلیل وابستگی این پدیده به مکان، عدم توجه به ساختارهای موجود و تنزل کیفیت رابطه انسان-محیط همواره سبب اختلال در حس تعلق به مکان با پیامد مهم کاهش سطح تاب‌آوری اجتماعی خواهد شد. با توجه به اهمیت حفظ و ایجاد تاب‌آوری اجتماعی در برنامه‌های بازسازی، مطالعه حاضر نقش جا‌به‌جایی و تعلق به مکان در جامعه روستایی د...

بناهای تاریخی بهمثاب? میراث فرهنگی، درنتیج? عواملی، امروزه دست خوش تغییرات و تحولاتی شده که عمدتاً درجهت تخریب و نابودی این میراثگرانبها پیشمیرود و محیطهایی که باید بهعنوان فضاهایی سرشار از نشاط و سرزندگی در شهر بهشمار آیند، امروزه به نمادی از نابسامانیشهری تبدیل شدهاند. بنای تاریخی تنها یک مسئل? کالبدی نیست، بلکه مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نیز دربر میگیرد؛ از اینرو موضوع دخالت در آنها، ...