پیشینة ادبیات تطبیقی، بنا بر اسناد و مدارک، به گذشته های دور می رسد؛ اگرچه به طور رسمی، واژگان ادبیات تطبیقی را پیشینیان برای موازنه و سنجش ادبیات و دانش های تطبیقی به کار نبرده اند. امّا سال 1828 م. را برخی محقّقان ادبیات تطبیقی آغاز پیدایش این دانش می دانند که در دانشگاه سوربن فرانسه، در درس تاریخ ادبیات فرانسه، ویلمن ارائه کرده است. دانشی که چشم اندازِ تازه ای از بررسی و تحقیق برروی مطالعة ادبی...

در این مقاله به شکل‏گیری کنسرت و تحولات پس از آن در دوران قاجار می‏پردازیم. محدوده‏ی زمانی مورد مطالعه از دوران ناصری تا انقراض قاجار و روش تحقیق روش اسنادی و تحلیل داده‏هاست. ساختار مقاله بر اساس تغییرات مهم مکانی است که الویت زمانی را در هر دوره مد نظر قرار می‏دهد. آشنایی ایرانیان با کنسرت در غرب نخستین گام ‏پیدایش کنسرت در ایران بود. انجمن اخوت نیز در برگزاری کنسرت نقش مهمی ایفا کرد. همزمانی...

آرمان مشروطیت در مقام نظر تا حدودی زمینه و امکان مشارکت مردم را در ادارة امور دولتی فراهم آورد و دیدگاه معطوف به قانون اساسی و تدوین متمم آن، تحول در نهاد دیوان‌سالاری را نیز در نظر داشت. اما در عمل، با وجود آنکه در ساختار دیوان‌سالاری تغییرهای کمّی و گسترده­ای حاصل شد، همچنان سیطرۀ اندیشة استبداد خودکامة پادشاهی در ایران و سنت­های نیرومند و ریشه­دار آن در نظام دیوان­سالاری باقی ماند و با هر نوع...

پژوهش حاضر با عنوان "تعامل جبهه ملی با جنبش اسلامی ایران (از 40-1360) در اصل، پاسخی به این پرسش است که "چرا جبهه ملی به رغم مشی غیر دینی خود با جنبش اسلامی به رهبری امام خمینی همراهی کرد؟"پس از مطالعه اسناد وداده ها و نیز مقایسه دوره های تاریخی این فرضیه مطرح شد که: "جبهه ملی تصورمی کرد امام و دستگاه روحانیت در نهایت راهی جز رفتار علمای مشروطه خواه ندارند و ناگزیر به استقرار دموکراسی و ایجاد حک...

در تاریخ ایران، زنان همواره نقش‌های مهمی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر‌عهده داشته‌اند. پس از پیروزی جنبش مشروطه، زنان در جامعۀ ایران به موقعیت‌های بالایی در نظام اجرایی و قانون‌گذاری دست یافتند. با پیروزی انقلاب اسلامی، نقش زنان در حوزه‌های مختلف اجتماعی نه‌تنها کاهش نیافته، بلکه در برخی از حوزه‏ها افزایش چشمگیری داشته است. زنان در این دوره به نظام اسلامی تعهد سپردند. در این م...

توجه به مفهوم ارتباطات سنتی و پژوهش دربارة نقش آن در تحولات اجتماعی ‌ـ سیاسی شیعه می‏تواند، ضمن بازشناسی هویت اجتماعی شیعه، ما را به شناخت عمیق‏تر ابزارهای ارتباطی سنتی و کارکردها و قابلیت‌های آن در جوامعی با فرهنگ شفاهی، به‌ویژه جامعة ایران، رهنمون سازد. این مقاله می‏کوشد با توجه به منابع و مآخذ حوزة فرهنگ و ارتباطات، ضمن پرداختن به چگونگی نقش‌آفرینی و جایگاه ظرفیت‏های ارتباطات سنتی تاریخ اجتم...

نهضت مشروطه پیش از آن­که صرفاً یک خیز سیاسی باشد، مولود یک جنبش تمام­عیار اجتماعی در ایران است. در این دوره است که به­تدریج ارتباط هرچه بیشتر ایرانیان با تمدّن غرب افزایش‌ می‌یابد و این ارتباطات خطّ فکری روشن‌فکران ایرانی را به سوی غرب متمایل می­سازد. در خلال این تحول، ادبیّات و علی­الخصوص شعر، به مَحملی برای تبیین نظرات مردم، اندیش‌مندان و روشن‌فکران جامعه می­شود. در این مقاله، با عنایت به روش‌های ...

دوره مشروطیت ، از جمله مهمترین نقاط عطف در تاریخ معاصر ایران به شمار می آید و تأثیرات عمیقی را بر تحولات سیاسی- اجتماعی بعدی این مرز و بوم به جای نهاده ومبدأ چالشهای فکری گسترده و پایایی بوده که دامنه آن تا به امروز نیز ادامه یافته است.از جمله چالشها نوع مواجهه با نظام استبدادی بوده است.مشروطه خواهان غربگرا که ذیل الگوی کلان توسعه غربی، می زیستند نظریه ترجمه ای مشروطه را به عنوان جایگزین حکومت ...

جنبش مشروطه ایران علاوه بر این که از نظر فکری و سیاسی نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران بود، از دیدگاه اجتماعی نیز فصلی نو در باب مناسبات زندگی اقشار شهرنشین به همراه آورد. مهم تر ین تجلی گاه این موضوع شکل گیری انجمن های بلدیه و ادارات بلدی بود که مقدمه ای بر شکل گیری شهرداری های جدید به شمار می آمد. انجمن های بلدی گام های نخست مدیریت گروهی شهر بودند و از مصادیق مشارکت جمعی توده های مردم در برقرار...