دوران امامت و رهبری امام رضا (علیه‌السلام) با تهدیدهای فرهنگیِ اندیشه ناب‌محمدی و اعتقادات مسلمانان همزمان بود، به‌‌طوری‌که ترجمه کتاب‌های یونانی و هندی برای ترویج افکار الحادی و ضدّاسلامی، همچنین تبلیغ سران سایر ادیان، تحریف و جعل احادیث و ظهور فرقه‌های مختلفی چون غلات، مفوضه، مشبهه، مجسمه و... عصر ایشان را با بحران‌های اعتقادی و فرهنگی روبه‎رو ساخته بود. حضرت در چنین فضایی سعی کرد تا با اصلاح ع...

غالب دهلوی و اقبال لاهوری دو شاعر برجستۀ شبه‌قارۀ هند در قرن‌های نوزده و بیست میلادی هستند که دغدغه‌های اجتماعی و سیاسی جامعۀ زمان خویش را در آثار خود منعکس کرده‌اند. آنان در دو زبان فارسی و اردو قاعده و طرحی نو درانداخته‌اند و به عنوان الگویی برای مسلمانان شبه‌قارۀ هند و پاکستان مطرح شده‌اند. هر دو از خرافات و رسوم فرسوده گریزان بودند و علیه آن اعتراض نمودند. می‌توان گفت سرچشمه‌های فکری و ادبی...

بررسی پیشینه، زمینه، علل، اهداف، شیوه ها، ابزارهای ناتوی فرهنگی و راهکارهای مقابله با آن، موضوع این مقاله بود. گرچه مفهوم ناتوی فرهنگیدر سال 85 از سوی مقام معظم رهبری وضع گردید ولی پیشینه آن به سال 1920 باز می‌گردد که نفوذ در اراده ها با شیوه‌هایی مدرن از سوی فولر انگلیسی مطرح شد. با دو قطبی شدن نظام بین الملل ناتوی نظامی، تکنولوژی های برتر و رسانه ها را همراه با صرف هزینه های بسیار سنگین در ای...

دانش روانکاوی بیش از یک سده مورد توجه همگان واقع شده است. فروید(Sigmund Freud، 1939- 1856) بنیان­گذار مکتب روان­شناسی پایه­های این علم را برافراشت و شاگردانش به اصلاح و بالندگی آن پرداختند. روان­کاوی شخصیت­ها یکی از جنبه­های بارز داستان­های ساعدی است که در آن آموزه­های روان­شناسانی چون فروید، یونگ(Carl Gustavo Jung، 1961- 1875) و آدلر(Adler، 1937- 1870) بیش از دیگران نمود می­یابد. شیوه­های روان...

رئالیسم جادویی شیوه‌ای است که در آن نویسنده، خیال و واقعیّت را چنان با هم در می‌آمیزد که مرز مشخصی میان آن دو نباشد. اگرچه گابریل گارسیا مارکز به عنوان پیشرو این شیوه و برخی دیگر از نویسندگان مطرح آن، در آمریکای جنوبی می‌زیسته اند؛ امّا این نوع ادبی درکشورهای جهان سوم نیز رواج یافت. در ایران منیرو روانی‌پور و غلامحسین ساعدی به عنوان پیشگامان این حوزۀ ادبی شناخته می‌شوند؛ امّا نکتۀ قابل توجّه این اس...

سابقه و هدف: پیرامون اقوام و سرزمین هایی که پزشکی و درمان را آغاز کرده اند، آرا و عقاید مختلف وجود دارد. مطالعه حاضر به منظورشناخت تاریخچه علم پزشکی جهت پژوهش های آتی محققان صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: بررسی حاضر مطالعه  مروری بوده که با استفاده ازکتب، مقالات، مجلات داخلی و خارجی و منابع الکترونیک وسایت های قابل دسترس اینترنت صورت گرفته است. یافته‌ها و بحث و نتیجه‌گیری: تا 3900 سال قبل از می...

یکی از مباحثی که در شعر معاصر، بویژه در این چند دهة اخیر، مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته و آثاری ارزش‌مند بدنبال داشته است، مبحث «نقد ادبی» است. در انواعی که برای نقد ادبی برشمرده‌اند، نوعی از نقد به نام «نقد اجتماعی» مطرح است که در آن منتقد با روی‌کردی اجتماعی و مسؤولانه، بویژه از منظر «ادبیات ملتزم» یا «متعهد»، به آسیب‌شناسی جامعه می‌پردازد و بر آن است تا با بیان واقعیت‌های تلخ جامعه و دردهای...

گزارشی از آراء طبرسی و توجه وی به فرهنگ زمان نزول است. نویسنده، نخست منظور از افق تاریخی - فرهنگی را توجه به زبان و ادب عربی در زمان نزول، تحول معنایی واژه ها، توجه به شأن نزول و تاریخ بیان مطالب و توجه به ناظر بودن قرآن به فرهنگ زمان نزول برشمرده است. وی بر این باور است که مرحوم طبرسی قرآن را بر پایه فرهنگ زمان نزول می فهمد، او شناخت زبان و ادب عرب جاهلی را ضروری می داند و با انتخاب دستور زبان...

در بسیاری از قصه های عامیانه عناصری دخالت دارد که شاید بتوان آنها را امروزه به خرافات و عقاید بدوی انسان های گذشته تعبیرکرد؛ عناصری همچون: سحر، جادو و طلسم. در این پژوهش نگارنده از میان امّهات قصّه های مکتوب سه اثر مشهور را برگزیده است و در پی تبیین جلوه های مختلف طلسم و چگونگی گشایش آنهاست تا دریابد این عناصر چه ارتباطی با هم دارند. هدف این مقاله، بررسی جلوه های عینی طلسم در میان ایرانیان در خلا...

این مقاله در صدد یافتن پاسخ برای پرسشهای زیر است: 1- چه رابطه ای بین فرهنگ و توسعه اقتصادی وجود دارد؟ 2- فرهنگ توسعه دارای چه ویژگیهایی است؟ 3- آیا اسلام با فرهنگ توسعه یا به عبارت دقیقتر با عوامل فرهنگی موثر بر توسعه اقتصادی در تعارض است؟ از آنجایکه پاسخ به سوالات فوق تا اندازه زیادی به تعاریف ما از فرهنگ ، توسعه و اسلام بستگی دارد لذا ابتدا به این موضوع پرداخته شده است. برای پی بردن به را...