در گویش کُردی جنوبی که از گویش¬های اصلی زبان کُردی و زبان معیار ادبی کُردها در طول تاریخ به شمار می¬آید، برخی داستان¬های غنایی منظوم و متأثر از خسرو و شیرین نظامی وجود دارد که تاکنون دربارة آن¬ها، پژوهش درخور توجهی انجام نگرفته است. پژوهشی تطبیقی میان خسرو و شیرین نظامی و این منظومه¬ها، به گسترش آفاق ادبیات غنایی ایران¬زمین و دریافت برخی شباهت¬ها و یگانگی اقوام ایرانی کمک شایانی خواهد کرد.در این ت...

بسیاری از داستان های کهن حماسی و عامیانه زیر بناهایی اساطیری دارند. شخصیت ها، موجودات و حوادث این گونه داستان ها غالباً در لایه‌ای اساطیری پیچیده شده اند، چنان که گاهی تمیز واقعیت از افسانه دشوار می نماید.سام نامه منظومه‌ای نیمه حماسی- نیمه غنایی است که داستان سفر سام را برای یافتن معشوقش بیان می‌کند. این منظومه که شامل تعداد زیادی داستان های تو در توی کوتاه است، از برخی جهات دارای الگوها اساطیر...

گریماس(1917م) بر این عقیده است که در هر داستان شش موقعیت شامل فرستنده، گیرنده، فاعل، شیء ‌ارزشی، نیروی‌ بازدارنده و نیروی یاری‌‌ دهنده و پنج وضعیت شامل وضعیت ابتدایی، نیروی تخریبگر، وضعیت میانی، نیروی سامان‌ دهنده‌ و وضعیت‌ انتهایی وجود ‌‌دارد. در منظومه «خسرونامه»، منسوب به عطار، که منظومه‌ای غنایی و عاشقانه است، علاوه بر وجود موقعیت‌ها و وضعیت‌های گفته شده، با توجه به نقش شی...

نظامی­در پنج گنج­بویژه در «خسرو و شیرین»شاهکاری­در ادب­غنایی­آفریده است که هرگز شیرینی آن از خاطر محو نمی شود. ماجرای عشق را در بسیاری ازآثار ادب غنایی دیگر نیز می توان یافت ولی هیچکدام به پرمایگی روایت نظامی نیست. حتی لیلی و مجنون خود نظامی هم به پای خسرو و شیرین او نمی رسد. جانمایه­ی این شاهکار در پرورش شخصیت شیرین است که نسبت به همتایانش درسایر معاشیق از پختگی و کمال بیشتری برخوردار است. نظا...

نظامی گنجوی، داستان سرای بزرگ گنجه، در قرن ششم با به نظم درآوردن داستان های کهن ایرانی و عربی از جمله خسرو و شیرین توانست با ایجاد مضمون های تازه و بدیع، در قالب استعاره ها و تشبیه های زیبا و دل انگیز، به جایگاه خاصّی در ادبیات غنایی دست پیدا کند. به طوری که تا قرن های متمادی، همواره شاعران بی شماری به تقلید از آثار این استاد بزرگ پرداختند. خسرو و شیرین، از جمله داستان های ایرانی مربوط به اوا...

منظومه¬های بانوگشسپ¬نامه و وامق و عذرا از جمله مشهورترین و ماندگارترین منظومه¬های ادب فارسی می¬باشند. این پژوهش با هدف نمایاندن راز ماندگاری منظومه¬های بانوگشسپ¬نامه و وامق و عذرا، این منظومه¬ها را مورد بررسی قرار داده است. بررسی دو عنصر شخصیت و شخصیت¬پردازی برای آن است که نشان داده شود در یک اثر ادبی میزان کاربرد این دو عنصر چگونه است. لذا بدین منظور در این منظومه¬ها بر اساس کتاب عناصر داستان ...

الماس خان کَندوله ای کرمانشاهی از شاعران حماسه سرای بومی و محلی است که داستان های حماسی و غنایی فراوانی را به زبان کردی گورانی سروده است و یکی از این منظومه های حماسی، «رستم نامه» است که شرح نبردهای سپاه ایران به سپهسالاری رستم با سپاه دیوان به سرکردگی زنون جادو می باشد. این مقاله با هدف تبیین و تحلیل شخصیّتقهرمان و ضد قهرمان در حماسۀ «رستم نامۀ » به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و نتایج آن نشان م...

ماجرای عشق خسرو پرویز، پادشاه ساسانی به شیرین، برادرزادۀ بانوی ارمن، در میان داستان­های خمسۀ نظامی، به سبب رنگ ملی و برخورداری از زمینه ­های افسانه­ای و غنایی، زیبایی و اهمیت خاصی دارد و این شهرت از آن جهت است که داستان خسرو و شیرین نظامی حکایت مهرورزی آدمی است و در آن سوز و گداز عاشقانه با کلامی دل ­انگیز در هم آمیخته و داستانی خلق کرده که مورد توجه همگان قرار گرفته است. شیفتگی به این داستان ت...

منظومه های عاشقانه یکی از زیر مجموعه های ادبیات غنایی محسوب می شوند.همان طور که از نام این منظومه ها مشخص است، درون مایه ی اصلی این نوع ادبی عشق و مضامین عاشقانه می باشد.مثنوی سیف-الملوک و بدیع الجمال اثری از میرصوبدارخان از دودمان تالپوران سند است. اثر مذکور در قرن سیزدهم از روی نسخه ی منثور یکی از داستان های کتاب هزار و یک شب طسوجی در بحر خفیف مسدس مخبون محذوف سروده شده است. این داستان را می ...

نگارنده در این جستار سعی کرده است که پس از بازگفت درباره زندگانی، آثار، سبک شعری فردوسی و نظامی و سبک زمان آنها، به اشتراکات و افتراقات آنان نیز اشاره کند. سپس میزان اعتبار تاریخی داستان "خسرو و شیرین" در اثر فردوسی و نظامی و در پاره ای از کتب تاریخی بررسی شده و پس از نمودن بازتابی از حیات و عقاید دو شاعر، با نوعی مطابقه روایت دو شاعر، تحت عنوانهای متفاوت ، به نثر برگردانده شده است . در بخش بعد...