قاعده «تعلیق الحکم علی الوصف مشعر بالعلیة» از قواعد مهم زبانی است که از دیر باز در علوم گوناگون مانند بلاغت، فقه، اصول و تفسیر بدان توجه شده و دانشمندان اسلامی و بویژه اصولیان و فقها در تحلیل‌های خویش از آن بهره جسته‌اند. نویسنده کتاب «المیزان فی تفسیر القرآن» نیز با اشرافی که بر علوم مختلف داشته، در تفسیر برخی آیات قرآن کریم از این قاعده استفاده کرده است. مقاله حاضر قاعده مذکور را مورد بازخوان...

دکتر محمد رضا بهارستان فر[1] دکتر سید محمد هاشمی[2] دکتر علی اکبر گرجی ازندریانی[3] دکتر محمدرضا ویژه[4] نظام قانونگذاری ایران مبتبی یک مجلس می باشد این در حالی است که به نظر می رسد با توجه به کارکردهای نظام های دومجلسی، سیستم قانونگذاری ایران با اصلاح قانونگذاری به نظام دو مجلسی تغییر پیدا کند. حجم کار بالای مجلس شورای اسلامی و عدم توجه به تمام وظایف قانونگذاری توسط این نهاد در نتیجه حجم فعال...

بحث تخصیص اعتبارات همواره یکی از موضوعاتی بوده است که سازمان ها و نهادها را با مشکلات و چالش هایی مواجه ساخته است. دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی نیز با افزایش روز افزون تقاضا برای اعتبار ویژه پژوهشی به دلیل مشخص نبودن اولویت ها و ماهیت واقعی دستاوردهای پژوهشی، تنش های مربوط به تخصیص اعتبارات را بیش از سایر سازمان ها حس کرده است. بنابراین هدف مقاله شناسایی معیارهای مناسب تخصیص اعتبارات ویژه پژوه...

امروزه ظهور وگسترش رسانه های جدید و تأثیر انکارناپذیر آنها بر جامعه، بالاخص جنبه ارتباطی آن که بر تمام ابعاد زندگی بشری تسری یافته است، از دیدگاه جامعه شناسی ماهیتی اجتماعی پیداکرده است. رویکردها و رهیافت هایی که مبین نقش این رسانه ها در میزان تعاملات و ارتباطات اجتماعی هستند، آن ها را مبنای کلیدی بهبود روابط اجتماعی و تعامل بین افراد جامعه و نهادها قرار می دهند.در این بین اینترنت به عنوان اصلی...

پژوهش حاضر با هدف بررسی کاربرد قابلیت‌های فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء کیفیت برنامه درسی دانشگاهی از دیدگاه متخصصین با استفاده از الگوی کیفیت برنامه درسی فرانسیس کلاین طراحی و اجرا شده است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری در رشته‌های برنامه‌ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی دانشگاه‌های تهران (شهید بهشتی، علامه طب...

یکی از مسائل مهمی که هم دین و هم علم از آن بحث نمودند، نحوه خلقت نخستین انسان و نسل آن می باشد. اثبات عدم تضاد میان دین اسلام و نظر علم در این مساله، قطعا در ترویج دین مبین اسلام موثر است که این عمده ترین هدف این تحقیق می باشد. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی تلاش می نماید تا نظریه داروین در خصوص آفرینش انسان را بر اساس دیدگاه مفسر و فیلسوف بزرگ جهان اسلام، علامه طباطبائی در المیزان مورد بررسی...

مسئلة حدوث عالَم از دیرباز مطمح نظر حکما و فلاسفه بوده است؛ این مسئله در حوزة تفکر اسلامی، به دلیل ارتباطی که با مضامین دینی داشته است، مورد توجه و بررسی بسیار قرار گرفته است؛ به­گونه­ای که چندین نظریه برای به تصویر کشیدن حدوث عالَم از سوی متفکرین مسلمان در طول تاریخ تفکر اسلامی و در عرصه­های کلام، فلسفه و عرفان، طرح شده است. صدرالمتألهین در عین التزام به چارچوب مباحث فیلسوفان گذشته، به فضل نظری...

توحید ذات و صفات باری تعالی از موضوعات مهم در الهیات، کلام، فلسفه و فلسفه دین ودغدغه متکلمان، فیلسوفان و عرفای ادیان ابراهیمی بوده است. در این مقاله تلاش بر این است که با نگاهی مقایسه­ای ، نظرات دو فیلسوف و مفسر یهودی و مسلمان مورد بررسی وتحلیل قرار گیرد. این دو اندیشمند سعی کرده اند صفات الهی مطرح شده در کتاب آسمانی خود را به گونه ای توجیه کنند که با صرافت و بساطت ذات الهی  منافات نداشته باشد....

نظریة ادراکات اعتباری، در ساختار کلی­اش نظریة جدیدی است که از سوی مفسر کبیر و حکیم مسلمان مرحوم علامه محمد حسین طباطبایی در عرصة مباحث فلسفی قدم نهاده است. آموزه­های مطرح شده در مباحثی از علم منطق  و انسان­شناسی فلسفی قدیم و همچنین منازعاتی که در عرصة علوم بلاغی، کلام و علم اصول فقه رخ داده است، برخی پیش­زمینه­هایی حساس­کننده ذهن آن مرحوم و برخی دیگر مواد خامی برای آن نظریه هستند. این نظریه به ...

از مسائل مهم در حوزه مطالعات زنان از منظر قرآن «مسأله پوشش» است که به صورت یک نیاز فطری در وجود آنان نهاده شده است. عفت در پوشش به عنوان بارزترین نماد فرهنگی جامعه اسلامی از همان ابتدا و در دوره های مختلف اسلامی مورد توجه ویژه مسلمانان بوده است. پوشش زن یکی از ضروریات دین اسلام است که قرآن کریم و روایات وارده از پیامبر و معصومین (علیهم السلام) و در کلمات و فتاوای فقها به وجوب و کیفیت آن تصریح ش...