درعلوم اجتماعی مطالعه فرهنگ دارای اهمیت فراوانی است با آنکه اتفاق نظر اندکی در مورد معنای این مفهوم وجود دارد اما بسیاری از تحلیل گران علم الاجتماع بر این باورند که مطالعه فرهنگ و پدیده های فرهنگی برای کلیت علوم اجتماعی اهمیتی ویژه دارد چرا که زندگی اجتماعی صرفا درحد اشیا و واقعیتهای نیست که همچون پدیده های جهان طبیعی دانسته شوند بلکه حیات اجتماعی در برگیرنده انواع متنوع ایده ها ارزشها باورها ن...

بافت تاریخی شهرها جزئی ازشناسه و خاطره مردم آن منطقه است. در فرآیند توسعه شهری و روند تغییرات بافت، مناطق تاریخی و مرکزی شهرها دستخوش ایده­های متنوعی در قرن اخیر بوده است.  بافت تاریخی شهر تهران در دوره­های مختلف تاریخی، قلب اتفاقات تاریخ ساز که بستری مناسب برای رشد گردشگری ادبی در این شهر خواهد بود، را در خود جای داده است. اما علی رغم این پتانسیل درمحدوده، مشکلاتی سبب عدم انطباق انتظارات در وا...

هدف اصلی این نوشتار، بررسی و واکاوی جنگ عراق علیه ایران بر مبنای رهیافت جامعه شناسی تاریخی است. مفهوم جنگ به طور ویژه ای در روابط بین الملل و به ویژه در نظریه واقع گرایی کلاسیک و نوواقع گرایی بدون توجه به تأثیرات کارکردی آن، بر قوام و شکل گیری کشور مورد مطالعه واقع می شود. جامعه شناسی تاریخی به عنوان یک شاخه ترکیبی و حوزه میان رشته ای، نقطه تلاقی دو علم تاریخ و جامعه شناسی است که امروزه تحت عنو...

جامعه شناسی تاریخی در روابط بین الملل محمل مناسبی جهت تمرکز بر مقولۀ تاریخ است. از این نظر دیدگاه مذکور ضعف های چشم انداز خردگرا را در این زمینه پرمی کند. از سوی دیگر، پیشرفتی در رویکرد چشم انداز تأمل گرا نسبت به تاریخ محسوب می شود. در واقع، در ادامۀ چرخش اجتماعی، می توان از چرخش تاریخی در دانش روابط بین الملل صحبت به میان آورد. بدین اعتبار دیدگاه جامعه شناسی تاریخی در قالب بازاندیشی چرخش تاریخ...

بیان مسئله: بیوگرافی منظر یک رویکرد تاریخی و میان‌رشته‌ای است که موضوع آن تعامل میان مخاطب و محیط اوست. این رویکرد با نگاهی پدیدارشناسانه به بررسی طبیعت تغییریافته به دست انسان می‌پردازد و در ایران کمتر شناخته شده است. با توجه به تاریخ غنی کشور، شناخت این رویکرد و بهره‌بردن از آن در برنامه‌ریزی‌ منظرهای تاریخی که بخش وسیعی از سرزمین ما را تشکیل می‌دهد، ضروری به نظر می‌رسد. برای شناخت هرچه بهتر ...

محله به عنوان مفهومی کالبدی- اجتماعی در تاریخ شهرهای ایران و جهان از ابعاد مختلف، حائز اهمیت و واجد کارایی های فراوان بوده است. با وجود این، حس اجتماع محلی به عنوان خاستگاه و در عین حال دستاورد بسیاری از نظریه ها و الگوهای مطرح در زمینه محلات، با مشکلات و تهدیدهای جدی ناشی از عوامل کالبدی و غیر کالبدی در جوامع معاصر مواجه است. از جمله این عوامل، رشد شتابان شهرنشینی و ظهور طرح های توسعه شهری و ...

یکی از عوامل تعیین کننده در توسعه مجتمع­های زیستی، بُعد اقتصادی است. سکونت­گاه‌های انسانی، به دنبال تغییر در شیوه کوچ­نشینی عموماً بر پایه کشاورزی و دامداری و فعالیت­های وابسته به آن، رشد و گسترش یافته‌اند. اقتصاد و نظام تولیدی، نه تنها گویای کارکرد این کانون‌های زیستی است، بلکه عامل مهم و تاثیرگذاری بر بافت، کالبد و شکل منازل مسکونی نیز هست. آنچه که در این بحث دنبال می‌شود، درک و فهم نقش عوامل ت...

تاریخی نگری یکی از روش های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره های معرفتی نوعی گسست وجود دارد. بر همین اساس قرآن که متن اصلی مسلمانان محسوب می شود نیز همواره در معرض تفاسیر و برداشت های مختلف قرار گرفته است اما هیچ کدام...

در دنیای معاصر محوطه‌های میراث فرهنگی نقش مهمی در توسعه محلی دارند؛ اما به نظر می‌رسد در کشور ایران توسعه محلی بر مبانی میراث فرهنگی  چندان موضوعیت نداشته است. باوجود غنای میراث فرهنگی ملموس همانند بافت‌ها و بناهای تاریخی و پراکنش آن در نقاط کمتر توسعه‌یافته و روستایی کشور، میراث فرهنگی به‌عنوان یک عنصر توسعه‌ای مطلوب تاکنون بشمار نیامده است. این مقاله با رویکرد تفسیری، «خانه»‌های تاریخی مردم ر...

«پدیدارشناسی» رویکردی فلسفی است که کیفیت پدیده‌ها را از نظرگاه شهود و مکاشفه بررسی می‌کند. این رویکرد از روزگاران کهن در بحث‌های فلاسفه وجود داشته است، اما به عنوان شیوه‌ای علمی و اصیل، اولین بار توسط ادموند هوسرل (1859ـ1938) در آلمان مطرح شد. در رویکرد پدیدارشناسانه، واقعیت پدیده‌ها بدون پیش‌داوری و پیش‌فرض‌ها آنگونه که در تجربۀ نخستین مؤلف وجود دارد، بیان می‌شود؛ به این صورت که شاعر یا نویسند...