در تفکرات افلوطین خداوند چیزی «به کلی دیگر»1 است؛ به گونه‎ایکه نه نامی می توان بر او نهاد و نه با هیچ زبانی می-توان او را توصیف کرد. عبدالاعلی سبزواری نیز به عنوان اندیشمندی ازعالم اسلام، به ویژه در میان عالمان شیعی مذهب معاصر، با تبحر چند وجهی در علوم دینی از قبیل فقه، اصول، فلسفه، عرفان و تفسیر قرآن، در باب «احد» به تأسی از پیشوایان دینی خویش اندیشه هایی دارد. در این مقاله، به بررسی تطبیقی پی...

هدف این مقاله بررسی و ارزیابی دیدگاه تفسیری شش مفسر مشهور، با پیش زمینه های فکری مختلف، امین الاسلام طبرسی، جاراللّه زَمَخْشَری، فخر رازی، ابوالقاسم قشیری، رشیدالدین میبدی و علامه طباطبایی است تا دریابیم از دیدگاه آنان، در تفسیر آیات متشابه قرآن، وزن هر کدام از سه نظریۀ مطرح دربارۀ چیستی زبان دین، یعنی اشتراک معنوی، اشتراک لفظی، و تمثیلی، چیست. برای رسیدن به این هدف، ابتدا، این سه نظریه را بررسی و ب...

پالایه های فرکانسی به منظور تقویت محدوده های فرکانسی خاصی از طیف دامنه ی داده های لرزه ای و در نتیجه، بهبود نمایش ساختارهای متناظر با این محدوده ها صورت می گیرد. فرآیند پالایه کردن داده های لرزه ای می تواند در مراحل مختلف تفسیرهای ساختمانی و چینه ای مفید باشد. عموماً مفسر لرزه ای پالایه ی مدنظر خود را از روی طیف دامنه داده ی لرزه ای طراحی می کند که این کار بیشتر مبتنی بر تجربه ی مفسر است. در این...

ضرورت شناخت میراث تفسیری شیعه، بر کسی پوشیده نیست. یکی از راه‌های تبیین آموزه‌های حیاتبخش قرآنی، واکاوی تفاسیر است. با شناسایی بیش از 100 مفسر از مدرسه تفسیری فارس، در 15 قرن، با جلال الدین رئیس العلماء شیرازی(1294-1371ق) و «تفسیر جلالی» آشنا شدیم. تنها نسخه این مجموعه تفسیری، متعلق به کتابخانه خانقاه احمدی شیراز است. این تفسیر، ترتیبی، و شامل 15 جزء از قرآن کریم است. ...

چکیده جارالله زمخشری معتزلی از مفسران و متکلمان تأثیر گذار در قرن ششم هجری بوده‌است. و با نگارش تفسیر کشاف بسیاری از آیات الهی را تبیین و روشن نموده‌است. معرفی اندیشه‌های کلامی و تفسیری این اندیشمند بزرگ می‌تواند قدمی در راه آشنایی با فرهنگ و معارف اسلامی تلقی گردد. با بررسی دیدگاه‌های این مفسر،معلوم گردید با رویکرد عقلی مباحث خداشناسی را مورد تحقیق قرار داده‌ است. زمخشری عقل را در دستیابی به ا...

از آنجا که یکی از ملاک های تمایز تفاسیر از یکدیگر، تفاوت روش تفسیری آنان است، در دوران اخیر بررسی و تحلیل روش های تفسیری بیش از پیش مدنظر قرار گرفته است. تفسیر إرشاد الحیران إلی توجیهات القرآن تألیف أحمد عبدالسلام أبومزیریق از جمله تفاسیر اهل سنت است که به زبان عربی و در دوازده جلد در قرن پانزدهم هجری به نگارش در آمده است. این تفسیر اولین تفسیر چاپ شده در کشور لیبی می باشد که شامل تفسیر تمامی ...

شهید مطهری و آیت الله جوادی آملی هر دو از شاگردان مفسر بزرگ شیعی، علامه طباطبایی بود ه اند که صاحب تفاسیری در قرآن کریم می باشند. دو مفسر گرانقدر در روش تفسیری خود پیرو روش تفسیری استاد خود می باشند که بر پایه روش تفسیری قرآن به قرآن بنا نهاده شده است. افزون بر آنکه مرحوم شهید مطهری و آیت الله جوادی آملی دارای مبانی تفسیری مشترکی بوده و هر دو در این مبانی از مرحوم علامه طباطبایی اثر پذیرفته اند...

از روش‌های مهم تفسیری برگرفته شده از سیره اهل‌بیت(ع‌‌) روش تفسیرقرآن به قرآن است. این روش مورد توجه علامه طباطبایی قرار گرفت. علامه با در نظر گرفتن اصل مهم عدم افتراق قرآن و اهل‌بیت(ع‌‌)، تفسیر واقعی قرآن مشتمل بر ظاهر و باطن را مختص به معصومین(علیهم‌السلام) ‌‌می‌داند؛ جستار پیش‌روی با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی مبانی علامه در بهره‌گیری از روایات ‌‌می‌پردازد. در دیدگاه مفسر قرآن در برخورد ب...

از جملۀ تفاسیر شیعی در سدۀ 12ق، کنز الدقائق و بحر الغرائب اثر محمد رضا بن اسماعیل قمی مشهدی است. اطلاعات اندکی در بارۀ مؤلف آن در دسترس داریم و خود اثر نیز معمولا در شمار تفاسیر مأثور طبقه‌بندی می‌شود. به نظر می‌رسد همین تلقی از اثر سبب گردیده است که کمتر کوششی برای شناخت روش و رویکرد این مفسر، و احیانا، آرای شاخص و ابتکارات و تحلیلهای وی صورت پذیرد؛ همچنان که مخاطبان اثر، هدف از تألیف آن، و هر...

نصر حامد ابوزید دگراندیش مصری که افکارش در مکتب تفسیر ادبی امین الخولی شکل گرفت، سهم وافری برای هرمنوتیک در فهم متن قائل بود. هرمنوتیک دانشی است که نظریه‌های مربوط به فهم را مورد بررسی قرار می‌دهد و دارای دو رویکرد اساسی عینی‌گرا و نسبی‌گراست. ابوزید که در نظریات مکاتب مختلف هرمنوتیک تأمل نموده، کوشیده است تا از میان آن‌ها، به هرمنوتیکی متمایز دست یابد و روش برداشت از قرآن را بر مبنای آن استوار...