معرفت شناسی ژنتیک (تکوینی) پیاژه، دست کم تحت تأثیر چهار منبع بوده است: فلسفه کانت، ساخت گرایی ریاضی بورباکی، زیست شناسی، و سیبرنتیک. تأثیر کانت را می توان در توسل پیاژه به سوژه معرفتی و طرح واره های ذهنی پیشینی آن که داده های حسی را سازمان می دهند ملاحظه نمود. تأثیر ساخت گرایی ریاضی، به نحوی پیاژه را به نادیده گرفتن سوژه فردی و تأکید بر سوژه معرفتی به منزله یک صورت بندی انتزاعی کشاند. تأثیر زیس...

بنیان روش?شناسی فمینیستی در نقد علوم طبیعی و اجتماعی به‌عنوان دانش?های دوجنسی?گرا قرار دارد. فمینیست?ها بر این باورند که سؤال‌ها، نظریه‌ها، مفاهیم، روش?شناسی?ها و داعیه?های معرفتی دانش متعارف که فرض می?شود فراغت ارزشی-جنسیتی دارند، در حقیقت درکی مخدوش‌شده و ناعادلانه، هم از طبیعت و هم از زندگی اجتماعی، به‌دست داده?اند. به‌علاوه، تجربه‌های مرتبط و مبتنی بر جهان اجتماعی در دانش اثبات?گرایی، حذف ی...

بررسی رابطه عدالت و صلح با سیاست ورزی فضیلت مند مطالعه موردی : اسلام و جماعت گرایی نیلوفرچینی چیان[1]-ملک یحیی صلاحی[2]- صادق زیبا کلام[3]- ابوالقاسم طاهری[4] چکیده: پژوهش حاضر با رویکرد تطبیقی به تبیین مفهوم صلح و عدالت از منظر فلسفه سیاسی می­پردازد. در این پژوهش اسلام دالِ مرکزی در نظر گرفته شده است. اسلام به عنوان دینی الهی که تحق عدالت و صلح را با هدفِ سعادت و به غایتِ کمال رساندن انسانها ...

علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت های تاریخی است و تداخل افق های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا می کند و مورخان این ویژ گی ها را مرهون جامعه خود و شرایط حاکم بر جامعه جهانی اند. اگر اندوخته های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آن ها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب ...

بحث درباره ی امکان تمایز میان معرفت پیشین و پسین و نیز تحلیلی و ترکیبی از مباحث مهم در معرفت شناسی معاصر است. هر چند کانت وجود گزاره های پیشین ترکیبی را در برخی حوزه ها ممکن دانسته بود با این حال، رویکرد غالب در میان فیلسوفان تجربه گرا، به ویژه در قرن بیستم، نفی هر گونه معرفت پیشین از سوی تجربه گرایان افراطی یا محدود کردن آن به گزاره های تحلیلی از سوی تجربه گرایان معتدل بوده است. در این پایان ن...

چکیده زندگی روزمره گستره وسیعی از باورها و کردارهای دینی و شبه دینی را دربرمی گیرد. به لحاظ نظری مفهوم دین عامه امکان بحث از ویژگی های فرهنگی و اجتماعی و مردمی بودن کردارهای دینی را در زندگی روزمره فراهم می کند. دین عامه جایگاهی مغفول در مطالعات دینی داشته است، مفهومی  که در درون، بیرون و حاشیه های دین رسمی قرار دارد. این مقاله پس از بحثی نظری درباره مفهوم دین عامه، سعی در بررسی کردار دینی دعان...

اشیا نقش قابل توجهی در زندگی و به تبع آن، تمدن و فرهنگ دارند. انسان همواره کاربر اشیا است و علاوه بر کاربردهایی که از هر شیء انتظار می رود، نقش، فرم و تزیینات آن ها نیز مورد نظر قرار می گیرد و در ادراک و ارتباط انسان و اشیا قابل اهمیت می باشد. هدف اصلی از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر طراحی ظروف خانگی به عنوان زیر مجموعه اشیای مورد استفاده در قرون اولیه تا پنجم هجری ایران است. فرضیه پژوهش با تو...

تبیین به عنوان یکی از اهداف اصلی پژوهشهای علمی همواره در کانون توجهات ف یلسوفان علم قرار داشتهاست. استنتاج از بهترین تبیین یکی از الگوهای پیشنهادی مطرح در مورد مسألهی تبیین است. نوشتار حاضرگزارشی است تحلیلی در مورد الگوی مزبور، همراه با شرح انتقادی چند روایت اصلی آن. سپس ارائۀ رهیافتیواقعگرایانه به موضوع، به همراه یک جمع بندی و راه حل معرفت شناختی عرضه می شود

ایزوتسو متأثر از مبانی معرفت شناختی ویتگنشتاین، بر آن شد تا با استفاده از معناشناسی به زبان قرآن و تحلیل معنایی مفاهیم اخلاقی- دینی بر اساس جهان بینی قرآن بپردازد. از نظر او، تفاوت معنایی واژگان، به سبب گوناگونی کاربرد آن ها در حوزۀ معنایی است. اگرچه یک واژه از معنای اساسی و اولیۀ واحدی برخوردار است، با ورود به یک نظام خاص، مثلاً جهان بینی قرآنی، عناصر تازۀ معنا شناختی پیدا می کند. بر اساس روش م...

یکی از پرسش های جدی ای که امروزه پیش روی معرفت شناسان قرار دارد این است که آیا انسان در دستیابی به معرفت، با موانعی رو به رو است یا نه؟ نقش و تأثیر عوامل غیر معرفتی بر فرآیند کسب معرفت، موضوع مهمی است که نخستین بار مورد توجه ویلیام جیمز، فیلسوف و روان شناس معروف آمریکایی، قرار گرفت. وی در مقالة مشهور «ارادة معطوف به باور» نشان داد که به رغم این پندار که باورهای ما معمولاً به پشتوانه استدلال اخذ ...