چکیده خاقانی شروانی از شاعران پرآوازة قرن ششم هجری است که به تبع شاعران هم‌عصر خود در رعایت سبک فنی مصنوع و الزام به آوردن غالب اطلاعات و اصطلاحات علمی، معارف دینی، تاریخ، اسطوره، باورهای عامیانه، و ... گوی سبقت از بسیاری از همگنان خود در دشوارگویی ربوده است؛ به همین سبب، بسیاری از خاقانی‌پژوهان کوشیده‌اند، ضمن تصحیح و تنقیح دیوان خاقانی، پرده از پاره‌ای رمز و رازهای پوشیده در شعرش بردارند و ضم...

نقش آیات قرآن کریم در عمده متون قویم قدیم برجسته است. در این میان تأثیرپذیری کتاب نفثه المصدور از آثاربرجسته نثر مصنوع، اثر گرانسنگ شهاب الدین محمد زیدری نسوی از این کتاب آسمانی با بهره گیری از انواع شیوه های متداول از اقتباس و استشهاد، تلمیح، تأویل، ترجمه، نقل به معنا و... چشمگیر است، بطوری که این تأثیر در حدود یکصد و سی آیه در این کتاب رخ نموده است. زمینه اصلی بحث در این مقاله تمرکز برکاربرد...

درمیان جلوه­های گوناگون هنر معماری ایران، باغ ایرانی با ظاهری آکنده از سادگی و طراوت بر پایه اصولی مشخص و بنیادین، نمایش نمادینی از بهشت موعود است. هنرمند معمار با تکیه بر اصول اولیه معماری ایرانی و آگاهی از شرایط اقلیمی و توانمندی­های طبیعی مناطق مختلف و با الهام از توصیفات متون مقدسی چون قرآن کریم پیرامون باغ های بهشت، باغ ایرانی را خلق می کند. در این میان، با افزایش روابط فرهنگی ایران و هند ...

در این مقاله به‏منظور بررسی روش‏های «آفرینش فرم و فضا»، ابتدا «فرآیند طراحی» و مراحل کلی دوگانه‏ی آن یعنی «تحلیل» و «ترکیب» مطالعه شد‏ه‏است. سپس این روش‏ها در آرای برخی نظریه پردازان معاصر مقایسه و نقد شده، آثار موفق برخی از طراحان معاصر و روش طراحی آنان با روش‏های بالا مقایسه و به‏این ترتیب روش‏های طراحی و آفرینش فرم در محیط مصنوع بازنگری شد‏ه‏است. یافته اصلی این پژوهش این است که «قیاس» به‏مع...

پایداری شهرهای سنتی ایران در گذشته نه تنها نتیجه انسجام کالبدی آنها بلکه نتیجه توجه به شهر، به عنوان مکانی برای زندگی ساکنان آن بوده است. پژوهش حاضر در پاسخ به چگونگی پایداری ارگ بم از منظر شکل شناسی در تداوم زمان ابتدا با رویکردی تحلیلی به تبیین چارچوبی نظری مبتنی بر روابط میان مؤلفه های شکل شناسی شهری و فشردگی از منظر آن در ارتباط با پایداری شهرها و سپس به نحوه انطباق آن با شرایط زندگی در ارگ...

تاریخ تأسیس نخستین دورۀ دکتری معماری در ایران به سه دهه نمی رسد. این دوره، که نخست در یک دانشکده و با چند دانشجو آغاز شد، امروز با دهها دانشکده و مؤسسۀ دولتی و خصوصی آموزش عالی صدها دانش آموختۀ دکتری معماری در سال به وضعی انفجاری رسیده است. محصولات این دوره ها، چه دانش آموختگان و چه رساله های ایشان، متأسفانه موجب تحول متوقع نشده اند و در صورت ادامۀ رشد کمّی، این دوره ها خود به معضلی تبدیل خواهد ...

بحث شهر پایدار و راه های رسیدن به ساختار پایدار شهری از مباحث مطرح و البته پیچیده در جهان پس از مدرن امروز است که کشور و کلان شهرهای ما و به ویژه شهر تهران به عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر کشور از لزوم توجه به این بحث مصون نیستند. در حقیقت اینکه چگونه می توان راه حلی برای توسعه پایدار شهر تهران یافت تا علاوه بر اینکه پاسخی مناسب برای مشکلات عدیده محیطی، فرهنگی و اجتماعی شهر باشد، ساختاری پا...

این مقاله ضمن بحث درباره تمایز بین زبان و گفتار و اهمیت نقش زبان در مناسبات و تعاملات اجتماعی، زبان رسانه ها را مصنوع و غیرطبیعی دانسته که فعالان رسانه ای در شکل دهی و استفاده ابزاری از آن بسیار موثرند.   نگارندگان با طرح موضوع سلطه زبانی از طریق شبکه های الیگارشیک ارتباطی از جـمله رسانـه ها و برجـستـه سازی ضرورت مقابله با این پدیده، در برابر سلطه زبانی رسانه ای، عدالت زبانی در رسانه ها را طرح ...

این پژوهش برآنست تا با غور در نظریه شخصیت اریکسون، استنتاجاتی را بر ویژگی های محیط انجام دهد؛ به امید آن که بتواند به طور مستقیم مورد استفاده طراحان محیطی قرار گیرد. لذا بدین منظور، ابتدا هشت مرحله مختلف رشد شخصیت از یکدیگر تفکیک شده، سپس در هر دوره، هدف محیط، رویکرد و رفتار مطلوب محیطی تبیین م یگردند. در مرحله بعد مؤلفه های محیط کالبدی در هر دوره بیان شده و ویژگی های هر یک از آن مؤلفه ها در قا...

مفهوم هویت یکی از پیچید ه ترین مباحث حوزه علوم انسانی است که ریشه های آن را بایستی در علومی چون فلسفه،روانشناسی و جامعه شناسی جستجو کرد. از طرفی مفهوم هویت در آثار معماری نیز ارتباط عمیقی با تعریف مفهوم هویت درانسان داشته به گون های که یک اثر، به عنوان نمادی از شخصیت فرد به شمار می آید. علی ر غم تناقضات گوناگون در رابطه باکاربرد این مفهوم در حوزه معماری، اغلب نظریه پردازان تعریف آن را به عنوان ...