نسخه خطی « اخلاق حسنی »یا (اخلاق قطب شاهی) تألیف« علی بن طیفور بسطامی » ادیب ومورّخ ایرانی قرن یازدهم هجری است ،مولف این کتاب را درآغاز پادشاهی ابوالحسن قطبشاه به تاریخ ( 1083 ق) تألیف و به نام او کرده است. این اثر به زبان پارسی با محتوای تهذیب اخلاق و حکمت عملی می-باشد و دارای یک مقدّمه و سه اصل و یک خاتمه است. این کتاب در قطع 10 در 17 سانتی متر مشتمل بر113 صفحه وهر صفحه 18 سطر به خط نسخ خوش ...

اطناب یکی از ارکان متون نثر فنّی و مصنوع است، از این رو در کتاب درّه نادره نقشی بسزا دارد. میرزا مهدی خان استرآبادی(فو 1175هـ..ق) در این اثر نادر سعی دارد تا با  بهره­گیری از انواع شیوه های سخن پردازی از جمله اطناب علاوه بر نوشتن تحولات عصر نادرشاه (فو 1160هـ.ق)، از سوی مهارت خود را بر فن انشا و شیوه های منشیانه و از دیگر سو تسلّط خود را مفردات و مترادفات در زبان عربی و اسالیب نگارش نشان دهد. این ...

این که از شیخ بهایی به جز تألیفات متعدّد به زبان عربی، آثاری نیز به زبان فارسی به جا مانده، امری مسلّم است. امّا طیّ گذشت زمان آثار دیگری نیز باشتباه به وی منسوب شده است. این مقاله باختصار به معرّفی این آثار منسوب و بررسی موارد انتساب آن ها خواهد پرداخت. آثاری که در این نوشتار مورد بحث قرار گرفته است، عبارتند از: «طوطی نامه»، «نان و پنیر»، «نان و خرما»، «مثنوی شیخ ابوالپشم»، «منظومه در تعبیر رؤیا»، ...

مقاله اشاره به منشأ و چکونگی پیدایش موضوع قصهء شرقی عاشق غریب دارد. قصهء عاشق غریب لرمانتف در سال 1837 نوشته شد، سالی که نثر اولیة لرمانتف یعنی (و ا دیم و شاهزاده لیگوفسکایا) را از قهرما ن عصر ما جدا نمود. در این زمان تحولی در افکار هنری لرمانتف صورت گرفت که بی تأثیر بر نثر دورهء دوم نویسنده نبود. اگر موضوع اصلی برخوردهای عشقی نثر اولیهء او خیانت عشقی است، ولی هر برخورد عشقی در قهرمان عصرما نمو...

«نفثه المصدور» کتابی است که «شهاب‌الدین محمدخرندزی نَسَوی» منشیِ «جلال‌الدین خوارزم شاه» (28‌ـ‌617 ه‍ ق) در اوج حملة مغول و در روزگار خانه به دوشی خود در سال 632 ه‍ .ق. نوشته است. نثر کتاب با آرایه‌های ادبی درهم پیچیده شده است به طوری که نثر «نفثه المصدور» با شعر برابری دارد و احاطة نویسنده به آرایش‌های کلامی و نیز در به کارگیری تصویرهای شعری، نثر کتاب را تا حدِّ شورانگیزیِ شعر بالا برده است. در این ...

بررسی آثار حماسی- پهلوانی منثور فارسی که تحت تأثیر شاهنامه و پیرو سنّت روایی پدید آمده اند، یکی از حوزه هایی است که در جریان پژوهشی عصر حاضر مورد توجّه قرار نمی گیرند. امیرارسلان واپسین نمونه برجسته و اثرگذار جریان زوال یافته داستان های روایی فارسی است که در عصر قاجار به صورت نقّالی توسّط نقیب الممالک شیرازی روایت شده و به وسیله توران دخت، فرزند ناصرالدّین شاه به کتابت درآمده است. تأثیر و نفوذ این د...

آنچه را که در این رساله است شامل پنج فصل مطالب مربوط به آئین دبیری می باشد، که به ترتیب در فصل اول پس از مقدمه بخشی به روش تحقیق اختصاص داده شده است . در فصل دوم اوضاع سیاسی و اجتماعی سده های هفتم و هشتم بررسی شده است که حکومتهای کوچک و محلی نیز معرفی شده است . در فصل سوم واژه دبیری ریشه یابی شده است و ضمن بیان شرایط لازم اخلاقی، علمی و اجتماعی که برای تصدی منصب دبیری، ابزار و لوازم مناسب شغل د...

چکیده ندارد.

ترجمۀ تفسیر طبری، فراهم آمده در زمان سامانیان، قدیمی‌ترین ترجمۀ فارسی قرآن و از قدیمی‌ترین کتب نثر فارسی است. بررسی ویژگیهای نثر این کتاب که مطابق با نثر معیار آن روز و دور از حالت روایی و شاعرانه است، می‌تواند به خوبی بیانگر زبان نثر اوایل دورۀ فارسی دری باشد. در این مقاله‌ ما به بررسی شش ویژگی افعال متعدّی، پیشوند در فعل، مجهول و انواع آن، صیغۀ دعایی، لازم یک شخصه و استعمال افعال متروک و مستعم...

زبان خلجی از زبان های باستانی و از خانواده زبان ترکی است که به آن ترکی باستان نیز می گویند. این زبان که امروزه گویشوران اندکی در حدود 40 هزار نفر در ایران دارد نسبت به زبان ترکی آذری و استانبولی و غیره، اصالت خود را حفظ کرده است. خلج ها بنا به دلایلی که به آن ها اشاره خواهیم کرد تحت تأثیر عمیق زبان پارسی قرار گرفته تا بدانجا که عده بسیاری از آنان زبان خود را فراموش کرده و به تحصیل و تکلم زبان پ...