احکام فقهی قرآن بخشی از برنامه جهان شمول اسلام برای زندگی بشر است وبر اساس مصالح ومفاسد واقعی تشریع شده است تا سعادت دنیوی واخروی انسان را تضمین کند. تحول در شرایط ومقتضیات روزگار سبب دگرگونی در مصالح ومفاسد می شود. شارع حکیم این دگرگونی ها را پیش بینی کرده وسازوکارهایی برای انعطاف احکام وتطبیق پذیری آن قرار داده است. نسخ در آیات فقهی ، جایگزینی برخی از احکام در عصر معصومان بنابر مصالح وجایگاه ...

در پژوهش حاضر سعی شده پس از بیان مختصری از قانونگذاری در افغانستان به تعریف و تبیین احکام وصیت مندرج در قانون احوال شخصیه شیعیان افغانستان و تشریح مبانی فقهی آن در مقایسه با مواد این مبحث در قانون مدنی ایران به صورت موضوعی بپردازد. این پژوهش از سه بخش کلی باچند زیر فصل تشکیل شده است که پس از تعریف و بیان ویژگی های وصیت به شرح احکام اقسام آن( که شامل وصیت تملیکی ووصیت عهدی است) می پردازد. از آ...

لباس شهرت عبارت است از هر چیزی که پوشیدن آن غیر متعارف و خارج از شیوه ی معمول پوشش فرد باشد به نحوی که نظر مردم را به خود جلب کرده و مردم به او با دید حقیرانه و اهانت آمیز نگاه کنند، خواه به خاطر نوع جنس ، دوخت ، رنگ و یا به دلیل نحوه پوشش آن باشدمانند این که لباس کوچک و یا بزرگ باشد. مسئله لباس شهرت از جمله مسائل مبتلا به جامعه اسلامی است. مشاهده می شود بسیاری از جوانان و گاهاً بزرگسالان لباس ه...

شتاب مضاعف حرکت پزشکی و تکثّر موضوعات مستحدثه در این عرصه، بی تردید نیازمند تطبیق با موازین شرعی، جهت اصطیاد احکام فقهی ـ حقوقی درخور است. یکی از مسائل بحث انگیز معاصر ،که حاصل پیشرفت تکنولوژی های نوین زیست پزشکی در دهه های اخیر است،موضوع مرگ مغزی و چالش های فقهی و حقوقی مرتبط با آثار و احکام مترتب بر این وضعیت می باشد. بدون تردید، لازمه اصلی شناخت احکام و حقوق مبتلایان به مرگ مغزی، ماهیت شناسی ...

مباحث راجع به اتلاف و تسبیب و تفکیک احکام قانونی مربوطه معمولا تحت عنوان بحث از فعل زیا ن بار مطرح می­شود و حقو ق دانان و قانون گذار بر اساس این تقسیم بندی اقدام به استخراج احکام ایراد خسارت می­نمایند. در این مقاله به نقد این نظر پرداخته شده و تبیین شده که جایگاه صحیح بحث از احکام تفکیک نحوه ایراد خسارت به مستقیم (اتلاف بالمباشره) و غیر مستقیم (اتلاف بالتسبیب) در منطق مسئولیت مدنی، رابطه سببیت ...

دانش فقه در احکام، در آستانه گذار از عصر اول معرفت‌شناختی خویش؛ یعنی دگردیسی فلسفه فقهی است. از این‌رو می‌توان انتظار دومین فصل تحول معرفت‌شناختی فقه را، در عرصه میان رشته‌ای‌ها، از جمله حوزه فقه، خبر و اطلاع‌رسانی را داشت. مدیریت فقه‌بنیان فرایند اطلاعات از جایگاه کاربردی بسیار تأثیرگذاری در اقتدار ملی و دینی برخوردار است. تحقیق به مدد روش‌شناسی پیش‌رونده و بازخورنده پیشرفت و دو منطق استنتاجی ...

اصل این که حاکم/حکومت می تواند احکامی را متناسب با ضرورت ها و مصالح هر عصر و زمان و مکان خاص جعل کند مورد پذیرش غالب مکتب های فقهی مختلف است. سخن و اختلاف نظر در حیطه و گستردگی اختیارات حکومت است. برخی معتقدند حکومت ها تنها در حیطۀ احکام اولیه غیر الزامی و ضرورت ها و مصالح اجتماعی قطعی می تواند دست به تقنین این گونه از احکام و فرامین حکومتی بزند. برخی دیگر دایره آن را کمی توسعه داده و دامنۀ جعل...

احکام شرعی به مجموعه قوانینی اطلاق می­شود که خداوند متعال برای رسیدن انسان به سعادت وضع نموده است. احکام حکومتی در اسلام، به آن بخش از احکام اطلاق می­شود که شمای اجرایی و جزئی داشته و از سوی حاکم اسلامی با تبعیت از شریعت و در راستای احکام کلی دین، برای اداره جامعه اسلامی و بر اساس مصالح امت جعل می­گردد تا به سبب آن مقدمات سعادت انسان فراهم شود. اعتقاد به وجود چنین اختیاری برای فقیه عادل پس از پ...

نهج البلاغه کتاب ارزشمند منسوب به علی (ع) است. دیدگاه فقیهان به عنوان منبعی برای استخراج احکام شرعی و قابلیت استناد فقهی به آن متفاوت است. این نوشتار با مطالعه تحلیلی- سندی، این دیدگاه ها را بررسی نموده و با توجه به فقدان ادله معتبر از سوی مخالفان، انتساب و صحت مطالب آن را اثبات کرده و نهج البلاغه را به عنوان یکی از منابع معتبر استنباط احکام فقهی معرفی می کند و در نهایت نکات فقهی نهج البلاغه را...

این تحقیق، ضمن ارائه مفهوم هرمنوتیک و ارتباط آن با فهم و تفسیر قرآن کریم به ارزیابی دیدگاه های فلسفی برخی فلاسفه غربی و روشنفکران مسلمان درباره امکان هرمنوتیکی بودن کتاب خدا می پردازد و اختلاف مفسّران در تفسیر و حقیقت فهم قرآن را براساس دو دیدگاه مفسّر محور و تفسیر محور (متن محور) شرح می دهد. نگارنده می کوشد شرایط و کیفیت فهم قرآن کریم را با توجّه به الفاظ و محتوای خاصّ قرآن و نیز زبانی که این کتاب...