هدف از نگارش این مقاله، بررسی زبان شناختی استعارة جهتی در قرآن با توجه به رویکرد ‏نظریة معاصر استعاره است. اهمیت این تحقیق در اینجاست که استعاره بخش مهمی از ‏ارتباط های گفتاری و کلامی را تشکیل می‎¬‎دهد و آن قدر طبیعی وارد زندگی ما می شود که ‏ممکن است در عمل جلب توجه نکند. استعاره در زبان دین نیز کمتر از سایر صورت‏های ‏زبانی نیست. در استعاره¬های جهتی، نظامی کلی از مفاهیم با توجه به مفاهیمی از نظ...

‏ هدف از نگارش این مقاله بررسی مواد استعاره، ساختار استعاره، ویژگی و ‏شگردهای استعاره‌سازی به عنوان مهمترین عنصر خیال در دیوان ناصرخسرو است. ‏اعضای بدن انسان، طبقه‌های مختلف مردم، طبیعت، دنیا و آسمان مهمترین ‏عناصری هستند که ناصرخسرو به عنوان مواد استعاره در دیوان خود از آنها بهره ‏برده است.‏ ناصرخسرو بیشتر برای توضیح و تبیین اندیشه‌های مختلف خود به ‏عناصرخیال از جمله استعاره توجه داشته و بر...

لیکاف با نقد دیدگاه ارسطویی دربارۀ استعاره، نظریۀ شناختی استعاره را پایه‌گذاری کرد. با فرض پذیرش نظریۀ شناختی استعاره، مفاهیم انتزاعی مطرح در فلسفۀ اسلامی نیز به‌واسطۀ استعاره‌های مفهومی قابل فهم می‌شوند. این استعاره‌ها اغلب به صورت ناخودآگاه از سوی فلاسفه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. وجود به‌عنوان یکی از مهمترین پایه‌های فلسفۀ ملاصدرا به‌واسطۀ استعاره‌های متعددی مفهوم‌سازی می‌شود. استعارۀ «وجو...

نتایج پژوهش نشان داد که پاسخ به پرسش (1) می تواند مثبت باشد؛ با توجه به بسامد بالای 156 استعاره در 81 خبر، که تقریبا 2 استعاره در هر خبر است، می توان استعاره را نوعی از شگردهای بیان تلویحی در متون مطبوعاتی دانست. در پاسخ به پرسش (2) پژوهش و بر اساس تقسیم بندی لیکاف از انواع استعاره می توان گفت استعاره های جان بخشی با نسبت 24 به 156 حدودا 15 درصد از استعاره های موجود در پیکره را شامل می شدند. ب...

نظریة تصادفی، متن تصادفی داوود عمارتی مقدم در سال های اخیر انبوهی از مقالات نقدادبی در نشریه¬های پژوهشی کشور منتشر می شود که ساختاری دوـ پاره دارند؛ در بخش اول به معرفی یک نظریه می¬پردازند و در بخش دوم آن نظریه را بر یک متن ادبی اعمال می¬کنند. مثلاً در پاره¬ی نخست نظریه¬هایی چون فرمالیسم، ساختارگرایی، روایت¬شناسی، سخن¬کاوی انتقادی و... معرفی می¬شوند و در پاره¬ی دوم متنی اغلب بدون توجه به قابلیت¬...

در میان انواع زیبایی‌های سخن که از اندیشه و خیال آدمی نشأت می‌گیرد، «استعاره»، به دلیل اشتمال بر ویژگی‌های مبالغه، ایجاز، اختصار و زیبایی‌آفرینی‌های هنری و ادبی، توانسته است نظر ادبا، شاعران مخاطبان متون ادبی را به خود جلب کند. در عصر حاضر، استعاره از باورهای سنّتی خود که منحصر به «واژه» بود، پا فراتر گذاشته و در نظریّه‌های جدید «زبان-شناسان شناختی» تمامی فرایندهای فکری و تجربی انسان را در بر گرف...

یکی از جنبه های اعجاز قرآن داشتن ظاهری آراسته و ساختاری منطبق بر تفکرات بشری است که با استفاده از زمینه های حسی و مادی ، زمینه های مجرد و معنوی را نشان می دهد . هدف این پژوهش تحلیل و توصیف ساختارهای استعاری زبان قرآن در چارچوب نظریه ی معاصر استعاره و تقسیم بندی استعاره های مفهومی لیکاف است. دراین نظریه، استعاره به هرگونه فهم وبیان مفاهیم انتزاعی در قالب مفاهیم ملموس تر اطلاق می شود. پژوهش حاضر ...

امروزه ادبیات در کنار فیلم، موسیقی، ماهواره، نقاشی و مانند آن، یکی از رسانه های مؤثر برای انتقال اندیشه و فرهنگ است. از دیرباز با توجه به زمان و شرایط، همواره از جلوه های مختلف ادبی استفاده شده است. در کشورهای اروپایی و غرب، به خصوص بعد از رنسانس، از ادبیات داستانی به ویژه رمان پررنگ تر از جنبه های دیگر ادبی برای القای جهان بینی موردنظرشان به سایر کشورهای دنیا بهره برداری می شود، اما در ایران ب...

استعاره مفهومی مهم‌ترین دستاورد زبان‌شناسی نوین است که در آن مفاهیم انتزاعی و مجرد به طور عینی و تجربی مفهوم‌سازی می‌شوند. نظریه استعاره مفهومی اولین بار توسط لیکاف و جانسون در کتابی به نام «استعاره‌هایی که باور داریم» مطرح شد. بر اساس این نظریه، استعاره مفهومی امری تصوری و ذهنی است که در زبان به صورت استعاری تجلی می‌یابد. بیش‌تر مطالعه‌ها در مورد استعاره مفهومی منحصر به گفتار...

استعاره از حیث نوآوری و گیرایی خیال و بازتابی که در جان‌ شنوندگان پدید می‌آورد، قلمرو فراخی برای شگفتی‌زایی و میدانی برای مسابقه بزرگان سخن است، اهمیت استعاره در شعر، چنان است که عده‌ای از نظریه پردازان ادبی، زبان را فقط« خیال و استعاره» می‌دانند. از مکاتب بسیار جدیدی که به مسأله‌ی استعاره پرداخته است، مکتب زبان‌شناسان شناختی است. در این دیدگاه استعاره یک فرآیند ذهنی- زبانی است. آنان استعاره را...