قیام مسلحانه علیه امام معصوم(ع) و نواب عام و خاص ایشان و مقابله با نظام اسلامی بغی نامیده می شود. این پدیده مجرمانه علیرغم سابقه طولانی در حقوق کیفری اسلامی، به تازگی با تصویب قانون جدید مجازات اسلامی به سیاهه قوانین کیفری افزوده شده است. بنابراین مبانی شرعی این جرم انگاری را باید در قرآن و فقه اسلامی به خصوص سیره علوی در تفکر شیعی جست وجو نمود. از آنجا که در مدت حکومت امام علی(ع) گروه های باغی...

مفسّران، عبارت «أَکادُ أُخْفیها‏» در سورة شریفة «طه» را به معانی مختلف تفسیر نموده­اند. برخی فعل «أکاد» در این آیه را به معنای «أرید» گرفته، عبارت را به معنای «می­خواهم پنهان کنم» ترجمه نموده­اند و حتی گاهی کاربرد فعل «کاد» را بیانگر شدت کتمان شمرده­اند. برخی دیگر برای حل مشکل، فعل «أخفیها» را به معنای سلب در باب افعال و به معنای آشکارنمودن گرفته­اند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و با تأملی در کا...

مفسّران، عبارت «أَکادُ أُخْفیها‏» در سوره شریفه «طه» را به معانی مختلف تفسیر نموده­اند. برخی فعل «أکاد» در این آیه را به معنای «أرید» گرفته، عبارت را به معنای «می­خواهم پنهان کنم» ترجمه نموده­اند و حتی گاهی کاربرد فعل «کاد» را بیانگر شدت کتمان شمرده­اند. برخی دیگر برای حل مشکل، فعل «أخفیها» را به معنای سلب در باب افعال و به معنای آشکارنمودن گرفته­اند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و با تأملی در کا...

آداب و آیین های مربوط به تولد، بخشی جدایی ناپذیر از سبک زندگی انسان ها است. با توجه به نقش الگویی امامان شیعه (ع) بررسی چگونگی رویارویی ایشان با این موضوع، برای جامعه امروز سودمند است. این مقاله با بررسی روایت های موجود درباره تولد معصومان(ع) و با تکیه بر شیوه رفتار امامان معصوم(ع) با مادرانی که فرزند آنها امام معصوم بوده است، می کوشد رفتارهای مرتبط با تأمین امنیت روانی و آرامش مادران را استخرا...

یکی از راه‌‌های پی‌‌ بردن به حکم شرعی در نظام فقهی اسلام رجوع به بنای عقلاست. بسیاری از فقیهان پیشین شرط حجیت و اعتبار بنای عقلا را اتصال بنا یا ملاک آن به زمان معصوم (ع) می‌‌دانند. در این نوشتار، دیدگاهی جدید ارائه می‌‌شود که بر اساس آن در صورت وجود شرایطی خاص بدون لزوم اتصال بنا به زمان معصوم، حجیت آن اثبات می‌‌شود. فایده مهم نظری? یافتن مبنایی شرعی برای بسیاری از بناهای عقلایی نو پدید از جمل...

فعل های باقاعدة مختوم به «- یدن» - که از آن ها با نام های «جعلی»، «ساختگی» و جز آن یادشده - اکثریت قاطع مصدرهای ساده، به ویژه فعل های با قاعدة فارسی را تشکیل می دهند. برخی از دستورنویسان بر این باورند که دیر بازی است فعل های ساده از جمله فعل های پیش گفته در زبان فارسی ساخته نمی شوند. این در حالی است که ساخته شدن فعل های ساده و از جمله فعل های مختوم به «- یدن» در فارسی گفتاری همواره ادامه داشته ...

عنصر مادی جرم، ممکن است بشکل ترک فعل،بعنوان رفتاری انسانی و اجتماعی که متضمن نیروی ارادی در تاثیربخشی بر محیط است، نمود یابد. شاید بتوان گفت موضوعی در حقوق،بمانند امکان تحقق نتیجه مجرمانه با ترک فعل، تا این حد مورد نفی و اثبات واقع نشده است. محاکم آمریکا، تنها نقض وظیفه از سوی افرادی که تکلیفی خاص، در جلوگیری از وقوع نتیجه داشته را مجازات نموده و بتدریج منابع این تکلیف، همچون قرابت، قانون، قرار...

می دانیم از میان شاخصه های رشتهٔ علمی، قدما بیشتر به «موضوع» و متأخران به «روش» توجه دارند. در این میان، کتاب روش شناسی علم کلام با تلفیقی از خوانش اصولی و برخی آرای تفکیکیان، عهده دار بیان اصول استنباط و دفاع از عقاید در قالبی نو است. این اثر، که در قالب سه بخش سامان یافته، می کوشد فضای جدیدی برای علاقه مندان به مباحث کلامی بگشاید؛ اما در عین بی رقیب بودن، به لحاظ مقاصد مؤلف محترم، از حیث محتوا...

حوزه‏های علمیه امروزه سازمان‏های نظام‏وارند که برای آموزش و ترویج علوم برخاسته از قرآن کریم و احادیث و روایات پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) شکل گرفته‏اند. ظهور انقلاب اسلامی با محوریت حوزه‏های علمیه و تشکیل نظامی بر اساس مبانی دینی، از یک سو زمینه گشوده‏شدن افق‌هایی نو فراروی فقه شیعه و از سوی دیگر زمینه‏ساز نگرش نظام‌‌مند به دین و تولید و گسترش دانش‌های نوی دینی همچون فقه رسانه را در ع...

استنطاق قرآن یعنی طرح پرسش در پیشگاه قرآن و طلب نطق و پاسخ از آن. این تعبیر، نخستین بار از سوی امام علی(ع) مطرح گردیده است. عالمان دینی آن را بر تفسیر قرآن به قرآن، تأویل، تفسیر موضوعی و استنباط از قرآن اطلاق کرده اند که هر یک، بعدی از ابعاد استنطاق را در بر می گیرد. استنطاق قرآن، دارای مبانی محکم و روشنی مانند جامعیّت قرآن، جاودانگی قرآن و نظام مندی قرآن است؛ اما از جهت این که پرسش ها در چه حوز...