در این مقاله سعی می‌کنیم با مطالعه برخی از مهم‌ترین کتب و منابع موجود در باب جامعه‌شناسی سیاسی ایران، دریابیم اندیشمندان ایرانی عمدتا از چه روش‌ها و رهیافت‌هایی در مطالعه پدیده‌های مورد بحث در جامعه‌شناسی سیاسی ایران بهره برده‌اند. به عبارت دیگر، جدا از اینکه چه مفاهیمی (هستی‌شناسی) در مطالعه جامعه‌شناسی سیاسی ایران مطرح است و جدا از این که آیا این مفاهیم با رویکرد پوزیتویستی مطالعه شده یا خیر ...

هدف این جستار این است که وجوه رنگارنگ بازنمایی گفتمان روایی و به‌ ویژه شیوة جریان سیال ذهن را در مقابل تک‌گویی درونی، از دیدگاه روایت‌شناسی و با اشاره به ‌آثار ادبی ایرانی و غربی بررسی کند. مسئله اینجاست که این دو شگرد نزدیک به هم را گاهی چنان به ‌کار می‌برند که گویی یک شگرد بیش نیستند. و همین کنش است که کار دسته‌بندی این گونه آثار را مشکل کرده است. این مقاله، پس از بررسی آثار و آرای گوناگون در...

بیانمسئله: داستان عشق لیلی و مجنون حدیث دو دلداده است که علاوه بر شعر، در نگارگری ایرانی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره حوادث گوناگون آن، در مکاتب مختلف نگارگری ایرانی نقاشی شده است. بر اساس مطالعات انجا‌م‌شده، صحنۀ لیلی و مجنون در مکتب‌خانه، برای نخستین‌بار در بشقاب سفالی سلجوقی ترسیم شده و پس از آن، در مکاتب مختلفی همچون هرات و شیراز و... بارها ت...

دانشمندان ایرانی در تأسیس بسیاری از علوم اسلامی مثل علوم ادبی، تاریخ، فقه، حدیث، تفسیر، کلام، فلسفه و عرفان که در قرن نخست اسلامی پی‌ریزی شد، نقش قابل توجهی داشتند. خصوصاً در زمینه تفسیر قرآن کریم، از صدر اسلام تاکنون هیچ قرنی نبوده است که اثری از سوی اندیشمندان مسلمان ایرانی عرضه نشده باشد. می‌توان گفت که با ظهور اسلام در ایران، استعداد ایرانیان تحریک شد و روح تازه‌ای در آن دمیده شد و درنتیجه ت...

گزینش سیاسی فرایندی است که به‌وسیلۀ آن افراد مقامات رسمی را در نظام سیاسی به‌دست می‌آورند. موضوع مشارکت سیاسی زنان یکی از موضوعات مهمی است که مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته و بخش عمده‌ای از مباحث اجتماعی‌ـ سیاسی را به خود اختصاص داده است. مجالس قانونگذاری یکی از عرصه‌هایی است که زمینه‌ای مناسب را برای حضور سیاسی زنان فراهم کرده است. مقالۀ حاضر، در چارچوب روشی توصیفی و تحلیلی، در‌صدد است موانع ...

بررسی نقش مراکز علمی مناطق کردنشین در پیشبرد علوم لغوی وادبی در حوزة ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه می‌گنجد زیرا مراکز علمی یکی از اقوام ایرانی در ادبیات ملتی دیگر تاثیرگذار بوده‌است. در دورة عباسی‌ (656-132هـ.ق) که علوم عربی وادبی بیش از هر دورة دیگری شکوفا شد با در نظر گرفتن مقتضیات وبستر سیاسی ودینی مناسب، نقش مراکز علمی مناطق کردنشین دیار ربیعه «موصل، هکاری، نصیبین، سنجار، رأس العین، اربل و جزیر...

در شماره 3 مجله جامعه شناسی ایران(پاییز 1384) مقاله ای پژوهشی و روشمند با عنوان"تحلیل جامعه شناسی دموکراتیزاسیون در ایران" از محمد عبداللهی و علی ساعی به چاب رسیده که شایسته توجه و تامل اندیشمندان ایرانی است.با قدر دانی از همت و مساعی این محققان محترم که یک چنین مسئله مهم و خطیری را به روش کمی-تاریخی مورد پژوهش علمی قرار داده اند ،لازم دیده شد به منظور توجه به ملاحظاتی خاص در پژوهش های آتی و اع...

منظره‌پردازی و گرایش به طبیعت در مینیاتور شاخه‌ای از هنر طبیعت‌گرای ایران باستان است که ریشه در باورها و آیین‌های نیاکان ما دارد. آنچه فضای مینیاتور را با خیال و رویا و به عقیده جمعی از اندیشمندان به عالم مثال و عالم تجرید پیوند می‌زند، شیوه قرار‌گیری عناصر واقعی و طبیعی است که در زمان و مکانی واقعی نمی‌گنجد و به گونه‌ای غیر متعارف، رویایی و نمادین در کنار هم قرار گرفته‌اند. این مقاله با استناد...

تعلیم و تربیت اسلامی به عنوان یک رشتهی علمی یا عرصهای مطالعاتی که به بررسی مسائل تعلیم و تربیتاز منظری اسلامی میپردازد، در کانون توجّه اندیشمندان مسلمانِ در چند دههی اخیر بوده است. این مقالهمیکوشد با تبیین دیدگاههای یکی از اندیشمندانِ ایرانی صاحبنظر دربارهی هویت و روششناسی این دانشِانسانی-اسلامی، به تحلیل و نقد رویکرد پیشنهادی ایشان به روششناسی تربیت اسلامی (از هر دو زاویهیمعرفتشناختی- علمشناختی و ...

نهضت هنر و پیشه انگلستان (1914-1850م) یکی از جنبش های فکری - هنری اروپایی است که از پیشقراولان هنر در قرن بیستم به شمار می رود. شکل گیری این جنبش ریشه در سرگشتگی اندیشمندان و هنرمندانی دارد که خشمگین از موج فزاینده تکنولوژی بر آن شدند تا با برگزیدن هدفی مشترک و رها از هر قید و بندی به یکدیگر پیوسته و از طریق ارتقا مقام هنرهای کاربردی به رتبه هنرهای زیبا و نیز احیاء صنایع دستی به اصلاح مبانی طرا...