تلاش در جهت مقابله با مشکلات روحی و روانی انسان ها به ویژه در عصر ما اهمیت ویژه ای یافته است و پیشرفت های عظیم تکنولوژی، نتوانسته است این مشکل را برطرف سازد. کوشش علمی در راستای شناخت الگوی رفتاری انسان سالم با عنایت به آموزه های دینی از جمله پژوهش هایی است که می تواند در این مورد تاثیرگذار باشد. این تحقیق در صدد است الگوی انسان سالم در کلام علی × در نهج البلاغه را با دیدگاه های مکتب روان شناسی...

تلمیح استفاده از آیه، حدیث، داستان یا مَثَل معروفی در کلام است و موجب زیبایی کلام و تأکید و ترویج منبع مورد استفاده می گردد. عالمان فنّ بلاغت، تلمیح را در مجموعه صنایع معنوی بدیع قرار داده اند و برخی آن را مترادف و بعضی قِسمی از تضمین می دانند. جایگاه قرآن کریم و پس از آن، نهج البلاغه به عنوان دو منبع غنی معارف اسلامی همواره مورد نیاز انسان ها بوده است و خواهد بود. این مقاله با پرداختن به تلمیحات ق...

هر دین یا مکتب فکری، با توجّه به تعریفش از انسان و هستی، اهداف مشخصی را تعیین می کند. دین اسلام نیز از دیگر مکاتب و ادیان مستثنی نبوده و کمال مطلق را هدف نهایی می داند. امروز در نظام جمهوری اسلامی ایران، هدایت کلی به سوی این هدف برعهده ولی فقیه است. آیت الله العظمی سیدعلی خامنه ای یکی از مهم ترین الگوهای حکومت اسلامی را نهج البلاغه دانسته و در راستای پیاده سازی و تبیین معارف آن تلاش نموده است. ن...

چکیده انسان ها از لحاظ ذات و سرشت یکسانند و عوامل ترقی و انحراف از مسیر حق در هم? آنها وجود دارد. این امر با بازخوانی و دقت در برهه های تاریخی روشن می شود و برای جامع? انسانی عبرت آموز است. برخی از بیانات قرآن کریم و نهج البلاغه سرگذشت خواصی است که با وجود روشن بودن حق، از مسیر شایسته خود منحرف شدند. توجه دادن خواص در هر جامعه ای به رفتاری که آنها در پیش گرفته اند مانع از شکل گیری بسیاری از ا...

چکیده بشر از دیرباز در اندیشه ی استفاده ی بهینه و حداکثری، از منابع قابل دسترس خود بوده است. یکی از این منابع که همگان بر محدود بودن آن اذعان دارند، «زمان» می باشد، که گذشت حتی یک لحظه و ثانیه ی آن قابل جبران نیست. از آن جا که از نظر اسلام، هدف از خلقت انسان، رسیدن به سعادت و کمال است و هر انسانی فرصت محدودی در اختیار دارد تا به این هدف دست یابد و اصولاً تمامی هدف-ها در چهارچوب زمان قابل ت...

سقوط و انحطاط، تنزل از مرتبه بالای انسانیت، به پست ترین مراتب (مرتبه حیوانیت حتی پایین تر ازآن) می باشد. همواره عوامل مختلفی در ظهور و زوال هر پدیده موثرند. بی شک انسان نیز از این اصل مستثنی نیست و ظهور و سقوط آن تابع عواملی است. در این راستا کتاب قرآن که متکفل امر هدایت است و علی × به عنوان مربی بزرگ بشریت به عوامل سقوط و انحطاط انسان به نحو جامعی پرداخته اند. از بررسی دقیق آیات و روایات به دس...

اتحاد مسلمانان از موضوعات مورد توجه قرآن کریم و سایر متون اسلامی از جمله نهج البلاغه است. این دعوت مبناهایی از قبیل وجود، خدا، جهان، انسان و وظیفه‌شناختی دارد. مبانی توجیه کنندگان نظری یک اندیشه یا یک اقدام‌اند. البته ضرورتی ندارد که همه مبانی به بیان درآیند، بلکه از نحوه دعوت و عمل می‌توان به بازخوانی آنها توفیق یافت. در این مقاله ربط و نسبت این مبانی بررسی شده‌اند. این مبانی...

چکیده شناخت حقیقت انسان ، شرط پیمودن راه کمال و سعادت است . به همین خاطر تعالیم وحیانی ، به طور کامل به این امر پرداخته اند، هم چنان که یکی از محورهای اساسی تأملات و مجاهدت های علمی و عملی اندیشمندان ،عرفا و فلاسفه نیز قلمداد می شود. امام علی (ع ) که خود به اوج کمال انسانی نائل آمده است ، در نهج البلاغه ، با اشاره به پیوند عمیق انسان با خالق خویش ، با ارائه راه کارهایی جامع و عملی در تهذیب ن...

بحث از تربیت و شخصیت آدمی، از مباحث اساسی همه¬ی مکاتب و شاخه¬های علوم¬انسانی بوده و همانند هر فعالیت ارادی دیگر انسان، هدفی را دنبال می¬کند و هدفداری تعلیم و تربیت، از هدفداری نظام آفرینش و نوع جهان¬بینی، انسان¬شناسی و مبانی پذیرفته شده یک مکتب تربیتی جدا نیست؛ یعنی هر مکتبی با توجه به مبانی اعتقادی خود، از تربیت انسان، هدف خاصی را دنبال خواهد کرد. از این رو مکاتب دنیوی در امر تربیت و روش¬های ت...