عشق و محبت از مفاهیم اساسی دین مبین اسلام و سیره نبوی(ص) و ائمه ی اطهار (ع) است به همین دلیل عرفا و متصوفه نیز با پیروی از این سیره به مقوله ی عشق توجه ویژه ای کرده اند و این مسأله در عرفان اسلامی دارای جایگاه خاصی است . ابن فارض مصری از جمله ی کسانی است که در وادی محبت الهی گام نهاده است و جزء پیشگامان این عرصه است و با ویژگی های ممتازی که دارد اعجاب همگان را نسبت به خویش برانگیخته است و تنها ...

این مقاله به دنبال آن است که در چارچوب مطالعه‌ای تاریخی‌ـ‌ تطبیقی، رویکردهای مطرح دربارة رویارویی سنت و مدرنیته را در سه جامعة ایران، ترکیه و مصر به‌مثابة "سه منزلگاه مدرنیته" در جهان اسلام بررسی کند. هدف مقاله طبقه‌بندی و تبیین گذار و گفتمان‌های غالب در میان نخبگان ایرانی، مصری و ترک در مواجهه با مدرنیته و پیوندهای میان دگرگونی‌های عینی و تحولات ذهنی در این سه جامعه است. روش تحقیق مقاله مطالعة...

مرثیه‌سرایی یکی از قدیمی‌ترین فنون شعری است که از دیرباز حضور خود را در دیوان‌های شعری بیشتر اقوام و ملل به ثبت رسانده است. در ادبیات فارسی و عربی، شاعران زیادی بودند که در این فن از نام‌آوران به شمار می‌روند. رودکی سمرقندی، محتشم کاشانی، مسعود سعد، خاقانی، حافظ و... در ادبیات فارسی و خنساء، ابو ذؤیب هذلی، ابن رومی، ابوالحسن تهامی، ابن نباته مصری و... در ادب عربی، برخی از مشاهیر مرثیه‌سرایی به ...

رسالۀ «مشارب‌الاذواق» میرسیدعلی همدانی ماهیت عرفانی داشته و مؤلف در آن به شرح اصطلاحات و مضامین قصیدۀ «خمریۀ میمیه» ابن‌فارض مصری پرداخته است. این اثر همچنین شرح و توضیح مسائل علم عروض را نیز دربرمی‌گیرد. هدف این رساله فهماندن محتوای قصیدۀ عرفانی «خمریۀ میمیه» به سالکان و تشریح مبانی اشارات و معانی عبارات آن به عارفان است. میرسیدعلی در تفسیر این قصیۀ عرفانی، جمال خداوند را مقصود کلی برای لذت وص...

توجه به تاریخ و حوادث عالم از گذشته های دور برای انسانها اهمیت وافری داشته است. این امر برای مورخان مسلمان به جهت اهداف خاصشان از پیگیری تاریخ، اعتبار بیشتری داشت. مقریزی، مورخ مصری قرن نهم، مانند بسیاری از مورخان مسلمان توجه ویژه ای به تاریخ داشته است، گرچه او در زمینه های دیگر هم قلم زده است. او مانند مورخ معاصرش، ابن خلدون، از اولین کسانی است که به چرایی و چگونگی وقایع و حوادث عالم توجه کرده...

سابقۀ فن جلدسازی در ایران طولانی بوده و به گذشته دور برمی‌گردد که با طی مراحل تجربی به مرتبۀ کمال و سرحد اعجاز رسیده است. در دوران اسلامی، حفظ و نگهداری آیات مقدس قرآن، جلدسازان و صحافان را به ساختن بهترین جلد‌ها واداشت که در زمان تیموریان به اوج کمال و شکوفایی رسید. تجلیدات تزیینی باقی‌مانده از این دوارن در ایران می‌تواند گواه صادقی بر مرتبۀ کمال این فن باشد. ایران در این دوره مهد هنر صحافی اس...

موضوع فقر و پیامدهای ناشی از آن یکی از مهمترین مشکلات اجتماعی است که هموارهمورد توجه اصلاح طلبان و شاعران اجتماعی قرار داشته است . کشـــور مصر نیز از جـملـهکشورهایی است که از دیرباز از عهد فراعنه تا عصر حاضر همواره با این معضل دسـت بـهگریبان بوده است .حافظ ابــراهیم شاعــر بزرگ نئوکلاسیک، در اشعار خـود ضمن بررسی موضوع فقر درجامـعـه مصری به ذکر علت هـا و پیامــدهای ناشــی از آن پرداختــه و راهکا...

در این مقال نخست به شرح حال زندگی توفیق الحکیم پرداخته، سپس انگیزهء علاقه ی او نسبت به نمایش و نمایش نامه نویسی را از نظرگذرانده و در این رهگذر به انواع نمایش هم دورهء او در مصر اشارت می کنیم و آنگاه تحولات و ابتکارات فکری او را در نمایش نامهء عربی به ویژه نمایش نامهء مصری مورد پژوهش قرار می دهیم و در ادامه ی گفتار، سیر نمایش نامه نویسی وی را به مراحلی چند دسته بندی نموده و آثار او را بر می شمریم.

داستان کوتاه به عنوان یکی از انواع داستانی در ادبیات، هنری نوظهور است که تا پیش از قرن بیستم به شکل کنونی اش در ادبیات عربی مرسوم نبود. این نوع ادبی درست مانند داستان های کوتاه اروپایی در ادبیات جدید عربی به طور عام و ادبیات مصری به طور خاص، نوشته می شود که آنها را در زبان فرانسه nouvelle می نامند و در ادبیات جدید حتی بر رمان های مفصل نیز ترجیح دارند؛ زیرا که از یک سوی نوشتن آن از رمان بسیار دش...

گفتمان شکلی از کاربرد زبان است. درگفتمان کاوی شعر، به بررسی ساختار اجتماعی و زبان شناختی شعر پرداخته می شود. در ساختار اجتماعی یک قصیده، به شرایط سیاسی و اجتماعی و..، همچنین مولد گفتمان؛ و در ساختار زبان شناختی به موسیقی، پردازش زبانی، تصویرگری و... توجه می شود. یکی از انواع ادبی که شرایط اجتماعی مشخّص منجر به پیدایش آن شده است، طنز می باشد. این سبک ادبی، رایج ترین فن ادبی و زبان انتقادی است که ...