چکیده حمیدالدین در قرن ششم هجری مقامات، سعدی در قرن هفتم هجری گلستان و سال ها بعد قاآنی در قرن سیزدهم هجری پریشان را نوشته‏اند. هر سه کتاب فوق از لحاظ ساختاری، شباهت زیادی با هم دارند، به طوری که در هر سه اثر نویسندگان بعد از حمد و سپاس پروردگار و پیامبر، و آوردن فصلی جداگانه در سبب تألیف کتاب حکایت هایی را می آورند. و بعد از پایان حکایات در فصلی جداگانه ــ خاتمه الکتاب ــ تأکید می کنند که در...

چکیده ادبیات مجموعه آثار مکتوبی است که بهترین افکار را در عالی ترین صورتها تعبیر می کند. توجّه به شباهت بین آثار شاعران و نویسندگان در تاریخ ادبیات ملل گوناگون سابقه ای طولانی دارد. گاه وجود تشابه میان دو متن ادبی بیانگر توارد خاطر یا وجود زمینه های فکری و فرهنگی مشابه است که برای هر یک از نویسندگان سر چشمه الهام بوده است. بجز این، محیط تربیتی یکسان و اعتقاد به یک مذهب می تواند زمینه تأثیر پذی...

این نوشتار بر آن است تا نسبت میان سیاست و اخلاق (در معنای اخلاقیات و کردارهای متداول اجتماعی) را در گلستان و بوستان سعدی شیرازی دریابد. از همین رو با محور قرار دادن مفهوم عدالت به مثابة مفهومی که توأمان هم به قلمرو اخلاق و هم به قلمرو سیاست تعلق دارد، می‌توان به درکی از نسبت میان این دو حوزه در اندیشه سعدی دست یافت. عدالت از جمله کانونی‌ترین مفاهیم تاریخ اندیشه و نظریة اجتماعی و سیاسی بوده است ...

سعدی شیرازی به عنوان یکی از شاعران برجسته ی پارسی گوی، ادیبی که هر کس می تواند به فراخور نیاز خود از آثارش بهره برداری کند، شناخته می شود. عالمان اجتماعی، روانشناسان و الهیون استنادهایی به اشعار سعدی داده اند. در این تحقیق نیز تلاش شد یکی از ضروریات امروزه بشر یعنی آموزش مداوم، در آثار سعدی جستجو و استنباط شود. سعدی در تمام آثارش بر متحول شدن انسان در موقعیت های متفاوت اشاره می کند، به این معنی...

روضۀ خلد مجد خوافی که به تقلید از گلستان سعدی در هجده باب نگاشته شده است مشتمل بر حکایات کوتاه، نغز، عبرت آموز، تعلیمی و تمثیلی می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی حکایات روضۀ خلد از نظر تمثیل است. در این بررسی ابتدا به تحلیل تمثیل در حکایات روضۀ خلد پرداخته شده است و سپس شخصیت‌های تمثیلی در این حکایات مشخص شده‌اند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. با توجه به بررسی تمثیل در حکایات روضۀ خلد ...

این نوشتار بر آن است تا نسبت میان سیاست و اخلاق (در معنای اخلاقیات و کردارهای متداول اجتماعی) را در گلستان و بوستان سعدی شیرازی دریابد. از همین رو با محور قرار دادن مفهوم عدالت به مثابة مفهومی که توأمان هم به قلمرو اخلاق و هم به قلمرو سیاست تعلق دارد، می‌توان به درکی از نسبت میان این دو حوزه در اندیشه سعدی دست یافت. عدالت از جمله کانونی‌ترین مفاهیم تاریخ اندیشه و نظریة اجتماعی و سیاسی بوده است ...

هویت و فرهنگ از شاخصه هایی است که انسان می تواند با آن خود را بشناسد و به دیگران معرفی نماید. ادبیات گسترده ترین افق فرهنگی است که در خلال گزارش های آن، می توان مولفه های اصلی هویت را که از سرنوشت انسان در اجتماع به ظهور می رسد بازشناخت. مولفه های پربسامد هویت ایرانی، در انواع ادبی با ساختارهای متفاوت، ظهوری مشابه دارند و شاعران و نویسندگان در آثار خود به بازنمایی جنبه هایی از فرهنگ و هویت جامع...

میرزا حبیب اصفهانی (1312/1311-1251هـ .ق) در ترجمۀ سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، میراث نویسندگی سنتی فارسی را به داستان نویسی جدید انتقال داده است. شیوۀ نگارش میرزا حبیب در این ترجمه -که متن های گوناگون در آن حضور دارند - به گونه ای است که گویی متن های گذشته در این آخرین شعلۀ نثر سنتی، با هم همنوایی بزرگی را بر پا کرده اند. در این میان آثار سعدی به ویژه گلستان، حضوری چشمگیرتر دارد. از این رو، نگارن...

حکایت­های گلستان سعدی، از جملۀ موفّق­ترین حکایات ادبیّات کهن فارسی هستند. در این پژوهش که با هدف نمایاندن یکی از ارزش­‌های گلستان سعدی صورت پذیرفته، مسئلۀ «سرعتِ روایت» به عنوان عاملی مؤثّر در شهرت و ماندگاری حکایت­های این اثر مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی سرعت روایت برای آن است که نشان داده شود در یک اثر ادبی، کنش­ها و رویدادها در طول چه مدّتی از زمان رخ داده­ و در سنجشِ هر یک از برهه‌های زمانی ...

قرآن ونهج البلاغه، به علت اشتمال بر آموزه های دینی و الهی و حقایق حکمت و معرفت و معارف انسانی، همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان عربی و فارسی بوده و الفاظ و مضامین و مفاهیم قرآن و احادیث همیشه الهام بخش راه آنان بوده و پیکر و روح ادبیات فارسی و عربی را آراسته و مزّین نموده است . تأثیرو تجلّی قرآن و نهج البلاغه و حدیث، در ادبیات فارسی و عربی، به شیوه ها و گونه های مختلف واژگانی و معنایی و اقتب...