نخستین برخورد جهان عرب با غرب را می توان در سالهای پایانی قرن هجدهم، همزمان با حملة ناپلئون به مصر، ردیابی کرد که نقش بسزایی در بیداری جهان عرب داشت. یکی از حوزه هایی که بشدت از این موضوع تأثیر پذیرفت، ادبیات است که با ظهور بزرگانی چون بارودی، احمد شوقی و... به دگرگونی در محتوا دست یافت و پا را از این حد فراتر نگذاشت ولی پس از 1947؛ با ظهور شاعرانی چون نازک-الملائکه و بدر شاکر السیاب، ساختار شع...

براساس نظریات روان­شناس سوییسی، کارل گوستاو یونگ، ضمیر ناخودآگاه جمعی، میراثی است بازمانده از دوره­ های نخستین نیاکان بشر که در ذهن هر انسانی وجود دارد. در این ناخودآگاه جمعی، تصاویر ازلی و مفاهیم مشترک جهانی وجود دارند که یونگ، آنها را «کهن­ الگو» می­نامد. مهم­ترین کهن­ الگوها از نظر او، سایه، نقاب، آنیما و آنیموس هستند. آنیما شاید مهم ­ترین این کهن ­الگوها باشد که به شخصیت زن پنهان در وجود هر...

در دوران معاصر، عصر مدرنیته و پیچیدگی­های زندگی شهری، شاعران به­ویژه آنان که از روستا مهاجرت کرده­اند نگاهی متمایز به شهر و سکونت در آن داشته­اند. نیما یوشیج و بدر شاکر السّیاب دو شاعر بزرگ نوگرای معاصر ایران و عراق نیز از آن جمله­اند. شباهت­های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای دو شاعر مذکور در آن دوره و نیز شرایط مشابه زیستی، سبب ایجاد شباهت­های بسیاری در سروده­های این دو بوده است. این پژوهش برآ...

قصه ی شعری قصه ایست در قالب شعر و یا شعری است که به صورت داستانی مطرح می شود، که هم از لحاظ طولی نسبت به قصه محدودتر و هم توانایی بیان یک داستان را داراست. این فن از دیرباز در شعر عرب به کار رفته و می رود، سیاب نیز از این فن در شعر خود بهره برده است و به گونه ای دلپذیر و شاعرانه داستانهایی را در اشعار خود گنجانده است به گونه ای که بر غنای شعر وی افزدوه است. قصه های شعری سیاب در زمینه های مخت...

چکیده «صلاح عبد الصبور» یکی از مهمترین پیشگامان جنبش شعر نوی عرب در مصر و هم ردیف شاعرانی همچون بدر شاکر سیاب، نازک الملائکه، عبدالوهاب بیاتی، خلیل حاوی و دیگر طلیعه داران این جنبش می باشد. وی در سال 1931 در شهر زقازیق مصر متولد شد و تحصیلات خود را در رشته ی ادبیات عرب در دانشگاه قاهره به اتمام رساند و به تدریس و سپس نویسندگی و سرودن شعر روی آورد. با ادبیات اروپا و نویسندگان و شاعران آنجا آش...

چکیده: آرمانشهر، یک جامعه آرمانی و مطلوب در خیال و رویای بسیاری از اندیشمندان بزرگ است که خاستگاه اولیه آن، ایده آلیسم افلاطونی در کتاب جمهوریت می باشد. پژوهش پیش روی به بررسی جایگاه این ایده ی فلسفی در شعر معاصر عربی می پردازد. در این راستا، مطالب در چهار بخش کلی، تنظیم شده است: ابتدا، ضمن معرفی مهمترین آرمانشهرها در گذر تاریخ، نحوه ی ورود اندیشه ی آرمانشهری به حوزه ی شعر و ادب بخصوص مکتب رما...

قیصرامین­پور و بدر شاکرالسّیاب به عنوان دو چهرۀ برجسته در ادبیّـات معـاصـر ایران و عراق، ضمن بهره­گیری از شاخص­های رمانتیسم و پردازش مؤلّفه­های خاصّ این مکتب در سروده­های خود، توانسته­اند با الهام از ظرفیت­های موجود، اشعاری زنده، دلنشین و متناسب با زمانه خود برجای گذارند.   خاطرات شیرین کودکی و حسرت تلخ بازگشت به آن دوران، ستایش از طبیعت ساده و بی­آلایش روستا و تنفّر از مظاهر ­تمدّن جدید، مرگ­اندیشی،...

قیصرامین­پور و بدر شاکرالسّیاب به عنوان دو چهرۀ برجسته در ادبیّـات معـاصـر ایران و عراق، ضمن بهره­گیری از شاخص­های رمانتیسم و پردازش مؤلّفه­های خاصّ این مکتب در سروده­های خود، توانسته­اند با الهام از ظرفیت­های موجود، اشعاری زنده، دلنشین و متناسب با زمانة خود برجای گذارند.   خاطرات شیرین کودکی و حسرت تلخ بازگشت به آن دوران، ستایش از طبیعت ساده و بی­آلایش روستا و تنفّر از مظاهر ­تمدّن جدید، مرگ­اندیشی...