فلسفة واسازانه نمونه‌ای مطلوب برای نشان‌‌دادن چگونگی سازگاری نظامی فلسفی، با دموکراسی است. واسازی با نقد خودگرایی و دیگرستیزیِ سنت اندیشة فلسفی در صدد بنیان ‌نهادن اصول فلسفی متناسب با اصل دیگرپذیری و دموکراسی برمی‌آید. از طرف دیگر، مباحث دریدا در حوزة دموکراسی اجتماعی ـ سیاسی، مانند دموکراسی آینده و چالش‌های پیش روی دموکراسی نیز ریشه در اندیشة فلسفی او دارند. بدین‌ترتیب، دموکراسی و واسازی دو رو...

زمینه ها و عوامل ایجاد نوع ادبی داستان­نویسی معاصر در ادبیات عرب و فارسی بسیار نزدیک و شبیه به هم است؛ بویژه اینکه در هر دو زبان، داستان برگرفته از الگوهای داستان نویسی غرب است؛ یعنی شباهت­ها سبب شده است که بسیاری از محققان، شیوة داستان نویسی یکی از این دو را متأثر از دیگری بدانند؛ هرچند تأثیر را نمی توان انکار کرد. در این مقاله شباهت­ها و احیانا تأثیر و تأثر دو داستان کوتاه رجل سیاسی ...

یکی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر هر صنعت، سیستم نگهداری و تعمیرات (نت) آن است؛ ارتباط این بخش با دیگر بخش‌ها، دارای پویایی‌ها و بازخوردهای فراوانی است. ازاین‌رو پویایی‌شناسی سیستم‌ها، ابزار مناسبی است که می‌توان از آن برای تجزیه‌وتحلیل این بخش استفاده کرد. در این مقاله، نحوۀ تأثیر و تأثر سیستم نت و سایر بخش‌ها برای یک شرکت تولیدکنندۀ سیم و کابل، مدل‌سازی شده و در ادامه، پس از ایجاد نمودار جریان-انبا...

تأثیر، تأثر، تبادل و تعامل، از جمله مؤلفه‌های مهم و اثرگذار در شکوفایی پدیده‌های انسانی و اجتماعی است. تأثیر متقابل و سازندة فرهنگ‌ها، اندیشه‌ها و گرایش‌های گوناگون علم و دانش در یکدیگر به عنوان پدیده‌های ارزنده و سازنده نیز امری است آشکار. با نگاهی گذرا به چگونگی مناسبات میان قرآن کریم و ادبیات، به عنوان گرایشی از دانش، میزان تأثیر دولت قرآن در قلمرو ادبیات فارسی و عربی بدان پایه است که در قال...

توحید افعالی به معنای نفی تأثیر از غیر خداست. از سوی دیگر اصل علیت مستلزم پذیرش تأثیر و تأثر میان مخلوقات است که این دو امر ظاهراً با یکدیگر سازگار به نظر نمی‌رسند. این مقاله بر آن است که با بررسی افکار ابن عربی و غزالی به عنوان دو تن از مدافعان توحیدافعالی، به بررسی تطبیقی موضع آن‌ها در قبال بحث علیت بپردازد. آن‌ها تقریر فلاسفه از علیت را رد می‌کنند و هر یک سعی دارند جایگزینی برای بحث علیت ارائ...

پراگماتیسم در طبقه‌بندی فلسفۀ معاصر به دو سنت تحلیلی و قاره‌ای، جایگاه بینابینی دارد و البته قرابت آن به فلسفۀ تحلیلی بیشتر است. پیوند میان پراگماتیسم و فلسفۀ تحلیلی را در نیمۀ نخست قرن بیستم می توان در تأثیری ملاحظه کرد که اندیشۀ پدیدآورندگان این سنت، به ویژه ویلیام جیمز، بر فیلسوفان تحلیلی، به‌ویژه ویتگنشتاین، گذاشته است؛ چنانکه می‌توان مشابهت‌هایی میان سخنان جیمز و بخشی از نظریات ویتگنشتاین،...

حزن از شروع پیدایش، همانند دیگر مباحث عرفانی، تحولاتی را پشت سر گذاشت. عامل اولیة شروع حزن و اندوه،‌ آیاتی از قرآن کریم و احادیثی از پیامبر (ص) است که مسلمانان را از عذاب آخرت بیم می‌دهد. با تأثر از این آیات و احادیث، عده‌ای غرق در ترس و خوف، با نگاهی به نقائص اعمال خود، در حزن و اندوه فرو رفتند. حزن در ابتدا، عکس‌العمل روحی و روانی این عده از اصحاب پیامبر (ص) بود که به بکائین مشهور ‌شدند؛ ولی ...

ادبیات تطبیقی شاخه‌ای از مطالعات میان رشته‌ای است که مرزهای ادبی را در می‌نوردد و راه را برای کشف یافته‌های نو و تازه می‌گشاید. از این رو اشعار تغزلی در حوزه ادبیات غنایی، زمینه‌های بسیاری را پیش روی پژوهشگر فراهم می‌آورد. پردازش گزاره‌های شعری در آثار شاعران غزل‌سرا، ناجی و کریمی، با این هدف انجام می‌پذیرد که آنان در سرایش غزل پویا و کارآمد بودند. دو رکن اساسی را در بررسی خود...

تمایل ذاتی انسان به شاد زیستن و برخورداری از آرامش درون در رباعی‌های فارسی به‌صورت آموزه‌هایی اخلاقی ‌متجلی شده‌است؛ چنانکه این آموزه همواره یکی از مضامین تعلیمیِ اصلی و محوری در این قالب شعری بوده‌است. پژوهنده در این جستار با تأمل در رباعی‌های مشهورترین رباعی‌سرایان ایرانی تا قرن هشتم هـ. ق. کوشیده است، ضمن بررسی کیفیت و تمایز بازتاب این آموزه‎ها در آثار آنان با ریشه‌یابی پشتوانه‌های اجتماعی و ...

دربارة جلال آل احمد و آثارش کم نوشته نشده؛ اما آنچه در این مقاله به آن توجه شده، از رنگی دیگر است. این مقاله، تلاشی است درجهت بررسی تأثیر اندیشه های آلبرکامو بر جلال آل احمد. اگر بپذیریم که ادبیات فرانسه بر برخی از نویسندگان ایرانی تأثیر گذاشته است، در گفتار حاضر، جایگاه جلال آل احمد به عنوان یکی از نامدارترین و اندیشمندترین نویسندة معاصر که آثارش ازحیث سیر تفکر و اندیشه با آلبر کامو شباهت هایی...