این مقاله بر مبنای ادبیات گسترده تجربی در زمینه رفتار سیاسی افراد در کشورهای کم‌درآمد به‌دنبال شناخت فساد از زاویه اقتصاد سیاسی- به‌ویژه بر اساس تفاوت‌های سیاسی و اقتصادی موجود میان کشورهای ثروتمند و فقیر- است. تمرکز ما بر رفتار سیاسی افرادی است که در مواجهه با نهادهای سیاسی دموکراتیک هستند. ما ادبیات موجود در رابطه با عوامل تعیین‌کننده رفتار سیاسی افراد را مرور می‌کنیم تا سؤال نماییم که آیا ...

طرح موضوع ولایتعهدی امام رضا(ع) توسط مأمون عباسی، یکی از حوادث بسیار مهم تاریخی است که به‌شدت با مسئلۀ امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده و نیازمند تحلیل گفتمانی ویژه می‌باشد. دورۀ مأمون یک دورة استثنایی در تاریخ عباسیان است که با جریان‌های مختلف سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی ـ دینی روبرو بوده که نیازمند ظهور گفتمانی شده است که بر پایۀ «ولایتعهدی» مبتنی...

چکیده جاویدان خرد آمیزه‌ای از متون گوناگون است. ابوعلی مُسکویه در این مجموعه حکمت‌های متعددی از فرهنگ‌ها و افق‌های اجتماعی گوناگون را فراهم آورده است. آوا‌های متکثر جاویدان خرد، با محوریت عقلِ اخلاق‌بنیاد، درواقع نوعی فلسفۀ عملی چندگانه را صورت‌بندی می‌کنند. مسکویه با کنار هم قراردادن حکمت‌‌‌‌‌های ایرانی، رومی، هندی، عرب پیش از اسلام، و عرب دورۀ اسلامی آرمان عقلی سراسرْ جهانی و ابدی را طراحی کرد ...

در این پژوهش، با روش ساختارگرایی و در چارچوب نظریه های مطالعات فرهنگی نسبت فرهنگ سیاسی با کودتا در دو مقطع سوم اسفند 1299 و 28 مرداد 1332 بررسی شد. با تعریف فرهنگ سیاسی در قالب رابطه ساختاری، ساحت هایی که سوژه ساماندهی می شود و به کنش در می آید، مورد مطالعه قرار گرفت. بر این اساس، حوزه هایی از زندگی روزمره ایرانیان، دستگاه های ایدئولوژیک آموزش، مذهب، احزاب و مطبوعات در هر دو دوره مطالعه شد. شوا...

امروزه از یک سو، مشارکت در بستر جامعه‌ای دموکراتیک و اسلامی، صورتی نهادمند به خود گرفته و یکی از شاخص‌های اصلی نظام توسعه‌یافته و دموکراتیک محسوب می‌شود و از سوی دیگر، جهان در قرن اخیر، به واسطه‌ی تولید انبوه داده‌ها و اطلاعات بشر، در آستانه‌ی تحوّلی شگرف و ایجاد جوامعی نو، موسوم به جوامع اطلاعاتی است که سرعت، دقّت و کیفیّت در پردازش، و ساختن دانش‌های جدید با استفاده از آن اطلاعات در این جوامع، مل...

پس از سقوط صدام، با مشارکت فعال شیعیان و کردها و مشارکت حداقلی و منفعلانه اهل‌سنت، ساختار جدیدی مبتنی بر اصول دموکراتیک در عراق شکل گرفت. در دورانی که تصور می‌شد با حذف یکی از بزرگ‌ترین دیکتاتورهای تاریخ، عراق به ساحل آرامش خواهد رسید، بحران‌های سیاسی ـ امنیتی یکی پس از دیگری در این کشور به وجود آمدند و ضمن ایجاد اختلال در روند دولت‌سازی دموکراتیک، دولت عراق را به ورطه فروماندگی کشاندند. این مق...

مدیریت حیات سیاسی متأثر از مجموعه مبناهاست. در این میان قرآن معتقَداتی را به مخاطبانش در ابعاد معرفت­شناختی، انسان­شناختی و ... ارائه می­کند که در بُعد انسان­شناختی، «فطرتمندی» از مهم­ترین آنهاست. مسائل متعددی مانند امکان ارائه نظام حقوق سیاسی مشترک مبتنی بر فطرت برای همه انسان­ها و تکلیف حکومت به ایجاد جامعه هماهنگ با فطرت وجود دارند که اتخاذ موضع در موردشان در سیاست مهم، و عنایت به فطرت...

امروزه از یک سو، مشارکت در بستر جامعه‌ای دموکراتیک و اسلامی، صورتی نهادمند به خود گرفته و یکی از شاخص‌های اصلی نظام توسعه‌یافته و دموکراتیک محسوب می‌شود و از سوی دیگر، جهان در قرن اخیر، به واسطه‌ی تولید انبوه داده‌ها و اطلاعات بشر، در آستانه‌ی تحوّلی شگرف و ایجاد جوامعی نو، موسوم به جوامع اطلاعاتی است که سرعت، دقّت و کیفیّت در پردازش، و ساختن دانش‌های جدید با استفاده از آن اطلاعات در این جوامع، مل...

حکومت در اندیشه سیاسی بازرگان برایندی از مبانی دینی و فکری اندیشه او و متاثر از تحولات حوزه اجتماعی و سیاسی دورانش بوده است. در بررسی آرا و اندیشه های بازرگان به دو نوع حکومت: دموکراسی مبتنی بر دین و دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی بر می خوریم که در عین دارا بودن اشتراکات فراوان، تفاوت هایی هم با یکدیگر دارند. بازرگان در چارچوب ایدیولوژی اسلامی و متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی دهه های 40 و 50- ح...

در این مقاله تأثیر رویکرد تفسیری محمد مجتهد شبستری به­ عنوان یکی از نوگرایان ­دینی و آیت‌الله مصباح یزدی به ­عنوان یکی از نمایندگان جریان اسلام سیاسی فقاهتی بر نوع نگاه آنها به الگوی نظم سیاسی دموکراتیک مورد بررسی قرار گرفته است. محمد مجتهد شبستری از روش ­های­ جدید برای تفسیر متون ­دینی استفاده کرده و با اتخاذ روش هرمنوتیک، دین را به گونه­ ای تفسیر کرده است که قابلیت پذیرش یک نظام دموکراتیک را ...