زمینه و هدف: مشارکت مردم در امور عمومی مناسبات ویژه­ای را به لحاظ نوع ساختار سیاسی و کارکردهای آن نشان می­دهد که این امر به نوبه خود دیدگاهها و طرز تلقی­های شهروندان رانسبتبه عملکرد نظام سیاسی مشخص می­کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثرگذاری مشارکت سیاسی در استقرار نظام دموکراتیک، و تعیین ساز و کارهای مشارکتی بر شکل­گیری ارزش‌های فرهنگ سیاسی شهروندان کرد در منطقه کردستان عرا...

اهمیت نقش ارزش‌های توده در گذار به دموکراسی در سال‌های اخیر برجستگی ویژه‌ای یافته است. در دهه‌های اخیر و به طور ویژه با مطالعه «فرهنگ مدنی» آلموند و وربا توجهات بیش از پیش به سوی واکاوی فرهنگ سیاسی رهنمون شده است. علاوه بر آن، رهیافت سرمایه اجتماعی با توجه به تأکید بر پیوندهای اجتماعی و وفاداری آنها به اجتماع، مقوله‌ای مهم جهت خلق فرهنگ متناسب با دموکراسی به نظر می‌آید. این مطالعه در راستای ارز...

بررسی آرای انتقادی به نظریه«پایان تاریخ»فرانسیس فوکویاما امین مهاجر شیخی[1]- امیر دبیری مهر[2] چکیده: همزمان با پایان یافتن جنگ سرد و فروپاشی اردوگاه شرق، ایدئولوژی جدیدی بایست شکل می‌گرفت. از این‌رو «فرانسیس فوکویاما» دانشمند آمریکایی ژاپنی‌تبار با گرفتن مفهوم تاریخ از هگل، سال 1989 مقاله‌ای تحت عنوان «پایان تاریخ» در نشریه «نشنال اینترست»[3] به چاپ رساند و پایان قرن بیستم را پایان تاریخ نا...

فروپاشی نظام کمونیستی و متعاقب آن تجزیه اتحاد جماهیر شوروی موجب شد تا نظام بین الملل دوباره تعریف گردد.جامعه بین الملل جهانی این مسئله را به منزله خاتمه جنگ سرد و پیروزی قطعی دموکراسی مدرن و غلبه نظام بازار آزاد بر سیستم کمونیستی محسوب نمود.عده ای بر این باور شدند که جمهوری های تازه به استقلال رسیده فدراسیون اتحاد جماهیر شوروی گام محکمی بر جاده دموکراسی مدرن بردارند.حال آن که چنین تصوری در دهه ...

از حیث معرفت شناسی، شاید مهم ترین دغدغه ی دانشمندان علاقه مند به حیات دموکراتیک در چند سده ی اخیر یافتن مبنا و پایه ای تزلزل ناپذیر برای دموکراسی بوده است. تقریبا ویژگی اصلی تمام نظریه های توسعه را همین امر تشکیل می دهد. در این میان، یکی از برجسته ترین این تلاش ها از آن آنارشیسم نظری است. این مکتب فکری می کوشد با طرد انواع دستگاه های سلطه و سرکوب ـ به ویژه علم سالاری و تکنوکراسی ـ مبنایی واقعی ...

امروزه کاملاً ناممکن است که برای مقوله های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، برنامه ها و سیاستهای جداگانه تدوین کرد و برای هریک هدفهای رشد و پیشرفت در نظر گرفت. رشد اقتصادی تنها موردی است که ممکن است تا حد معینی بتوان به آن دست یافت، اما پس از آن ناموزونیهای اجتماعی، آسیبهای اجتماعی، عقب ماندگیهای فرهنگی و انواع ناموزونیها مانع رشد می شود. از طرف دیگر، رشد اقتصادی برای تداوم و استمرار به حضور انسانهای س...

در پی وقوع انقلاب های علمی، صنعتی و سیاسی در اروپا بین سده های 17 تا 19 شالوده های فکری حاکمیت موروثی رژیم های سیاسی سست شد و مشروعیت دولت هر چه بیشتر بر پایه ی حاکمیت "اراده ی مردم "استوار شد. نخستین بار اندیشمندان مدرنیته بویژه اصحاب قرار داد این ایده را به شکلی منسجم مطرح کردند و بعد ها"ماکس و بر" این تحول را به مثابه تضاد بین حاکمیت سنتی و حاکمیت قانونی_عقلانی مفهوم پردازی کرد. این ایده...

در گذر تاریخ همیشه نظام ها وروش های مختلف سیاسی ، حقوقی ، فرهنگی و... منبعث از بنیان های فکری جوامع وجود داشته است ، از این حیث می توان مباحث معرفتی را به منزله ریشه پنهان و سیستم های مختلف سیاسی ، حقوقی ، اقتصادی و ... را به مثابه شاخ و برگ آشکار در نظر گرفت .از آن جمله است نظام های مردم سالاری دینی و لیبرال دموکراسی . هر دونظام ، به واسطه مرتبط بودن با " دموکراسی " و " مردم سالاری " ، مردم نق...

در همیشه ی تاریخ، نظام های مختلف سیاسی، حقوقی، فرهنگی و غیره، برخاسته از نظام های فکری هر جامعه بوده است، از این رو مباحث معرفتی به منزله ی ریشه ی پنهان و سیستم های مختلف سیاسی، حقوقی، اقتصادی و غیره، به مثابه شاخ و برگ آشکار درخت جوامع به شمار می روند. دو نظام مردم-سالار دینی و دموکراسی لیبرال نیز، از قاعده ی فوق مستثنی نبوده، برآمده از دو نظام نظری متفاوت می-باشند. بدین معنا که با تفاوت در اب...

تجربه دموکراسی در ایران و شیعه با مفهوم شوری شروع می شود و با آن پیوند دارد.بر خلاف سنت غربی که با فردگرایی و حقوق طبیعی آغاز شده است.بدین سان تجربه مردم سالاری در اسلام و شیعه به اعتبار مبانی نظری و تحولات تاریخی- مذهبی بنیادی متفاوت از غرب دارد.در این مقاله کوشش شده است مبانی الگو ها و فرایند نوگرایی مردم سالارانه در ایران و مذهب شیعه به اجمال مورد کاوش قرار گیرد.نوگرایی سیعی در ایران به لحاظ...