نیروهای نظامی بریتانیا پس از صد و پنجاه سال سلطه بر خلیج فارس، در سال های پایانی دهۀ 1960 منطقه را ترک کردند. بر اساس دکترین نیکسون که در تاریخ 25 جولای 1969 در یک کنفرانس مطبوعاتی در گوام مطرح شد، دو دولت ایران و عربستان سعودی به عنوان دو قدرت ممتاز در منطقه، این فرصت را یافتند که خلاءِ موجود را پر کنند. به این ترتیب منافع ملی و منطقه ای دو کشور همسایه، بیش از پیش به هم گره خورد. انعکاس مناسبات...

هدف این مقاله بررسی تحول در راهبرد نظامی عربستان است. عربستان از زمان تاسیس بیشتر به عنوان یک کشو ر نفتی شناخته می‌شد. این کشور اگر چه خود را به عنوان رهبر جهان عرب و حافظ کشورهای شبه جزیره عربستان تلقی می‌کرد اما نیروی نظامی آن علیرغم هزینه‌های زیاد فاقد توانمندی لازم برای نقش‌آفرینی در تحولات منطقه خلیج فارس بودند.اما از سال 2003 خصوصا بعد از بهار عربی عربستان توانمندی نظامی خود را افزایش داد...

عربستان سعودی یکی از کشورهای مهم در حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. شناختن ساختار سیاسی این کشور و پویش‌های درونی آن، نقشی مهم در شناسایی تصمیم‌سازی‌های عربستان سعودی دارد که بر سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار است. موضوع اصلی این مقاله، بررسی جامعه‌شناسانه نظام سیاسی عربستان سعودی است.  در این نوشتار از ذکر مباحث تئوریک جامعه‌شناختی خودداری و بیشتر تلاش ش...

رشد اقتصادی یکی از مهم ترین شاخص های عملکرد اقتصادی دولت ها محسوب می شود. بنابراین، تلاش برای بهبود این شاخص امری بدیهی به نظر می رسد. در این میان، کشورهای عضو اوپک که از وفور منابع نفتی برخوردارند، به این موهبت طبیعی به عنوان یکی از عمده ترین منابع بودجه ی جاری خود می نگرند و سعی دارند از آن در جهت بهبود رشد اقتصادی خود استفاده نمایند. بنابراین، بررسی چگونگی اثرگذاری درآمدهای حاصل از فروش نفت ...

در این مقاله تأثیر قراردادهای نفتی بر روند تولید نفت خام دو کشور ایران و عربستان سعودی مورد بررسی قرار می گیرد. جهت بررسی اثر این قراردادها از رویکردی تفکیکی بهره گرفته می شود. در این رویکرد میزان تولید بهینه هر یک از میادین دو کشور در دو سناریو برآورد شده و سپس میزان تولید کل، از تجمیع تولید برآورد شده میادین محاسبه می گردد. در سناریوی اول فرض می گردد که کنترل تولید از ابتدا در دست دولت میزبان...

دکتر شوقی ضیف، ادیب مصری، از نویسندگان بزرگ معاصر است. او تألیفات بسیاری دارد؛ از مشهورترین کتا ب های او، کتاب تاریخ ادبیات عربی است که مشتمل بر چندین جلد است. جلد پنجم آن به عصر دولت ها وامارت ها در شبه جزیره ی عربستان، عراق و ایران از سال 334ق تا ابتدای دوره ی معاصر اختصاص دارد. پایان نامه حاضر ترجمه ی بخش نخست این کتاب از ابتدا تا صفحه 157 است. بخش آغازین این ترجمه با بررسی اوضاع سیاسی و اجت...

هدف اصلی این مقاله بررسی سیاست خارجی ایالات متحده با محوریت دولت تازه کار دونالد ترامپ است و سعی در بازخوانی حضور ایالات متحده و منافع این کشور در منطقه پر اهمیت خاورمیانه دارد. همچنین در این نوشتار سیاست های اعلامی و اعمالی ترامپ در قبال خاورمیانه و چالش های پیش روی آن بررسی خواهد شد. سوال اصلی مقاله این است که سیاست خارجی ترامپ در قبال خاورمیانه بر اساس چه مولفه هایی است؟ در پاسخ فرضیه مقاله ...

پیش از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان به دلیل وضعیت و موقعیت خاص مکانی و جغرافیایی، دولت واحد و مقتدری حضور نداشت و تنها شمال و جنوب به واسطه راه ارتباطی دارای رونق تجاری بودند، اما پس از ظهور اسلام و تشکیل دولت اسلامی توسط پیامبر اسلام (ص) قوانین و مقررات ویژه‌ای در همه ابعاد زندگی افراد وضع گردید و نظام اقتصادی صدر اسلام از همان زمان پا به عرصه وجود نهاد. با توجه به آن که این نظام دارای اجزا...

بحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرت‌های خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع می‌توان آنها را در دو سطح عوامل بحران‌زای داخلی و عوامل بحران‌زای خارجی، مورد شناسایی قرار داد. هدف این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، آن است که ضمن بررسی عوا...

قطر کشور کوچک و ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج‌فارس به یکی از بازیگران قابل اعتنا و تأثیرگذار در منطقه تبدیل شده -است. آنچه که نقش قطر را در دیپلماسی منطقه‌ای طی چند سال گذشته پررنگ ساخته، توانایی‌های سیاسی و تآثیرگذاری رسانه‌ای این شیخ‌نشین کوچک است. طی بحران سوریه، قطر در کنار مخالفان و در رویارویی با دولت بشاراسد قرار گرفت و برای سرنگونی اسد تلاش گسترده‌ای به خرج داد. اما ﺑﺎ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﺩﻗﯿﻖﺗﺮ ﺍﺯ ﺷﺮﺍﯾ...