پس از چند دهه غفلت از نقش فرهنگ در روابط بین الملل، در سال های اخیر دوباره این عامل مورد توجه قرار گرفته است. با وجود این، زمانی که از نقش و جایگاه فرهنگ در این عرصه سخن می رود تعابیر متفاوت و گاه ناقصی از این ارتباط مطرح می شود. هدف این نوشتار دسته بندی پیوندهای ممکن میان فرهنگ و عرصه روابط بین الملل است. بدین منظور، متون مختلفی را که به نحوی به دو موضوع فرهنگ و روابط بین ا...

هدف از پژوهش حاضر تحلیل عملکرد دیپلماسی اقتصادی و دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه در شرایط تحریم اقتصادی است. دیپلماسی فرهنگی در روابط بین‌المللی معاصر یکی از ابزارهای مؤثر در حمایت از اهداف ملی و سیاست خارجی کشورها و تأثیر بر افکار عمومی و دولت­های سایر کشورها می­باشد. اتخاذ دیپلماسی فرهنگی توسط ایران و کشورهای خاورمیانه و انجام فعالیت­های فرهنگی به منظور حفظ و توسعه روابط فیم...

دیرزمانی دگرگونی در نظام سیاسی با مؤلفه‌هایی ساختاری در علم سیاست شناخته می‌شد که نقش فرهنگ را چندان جدی نمی‌دانستند اما در دنیای پست مدرن، آن گونه که «کیت نش»[1] اشاره می‌کند سیاست با ظهور مؤلفه‌هایی مانند سیاست هویت، سیاست تفاوت و سیاست جنبش‌های اجتماعی جدید، فرهنگی شده است. کنش‌گران عرصه‌ی سیاست امروزه تنها افرادی نیستند که با رأی دادن و مشارکت سیاسی از طریق فرآیندهای معمول شناخته شوند. افرا...

جامعه شناسی از اروپا به آمریکا کوچ کرده است و در آمریکا، هویت آمریکایی به خود گرفته است؛ از جمله حوزۀ ملی تحقیقاتی جامعه شناسی، جامعه شناسی معرفتی است که متأخرترین حوزۀ جامعه شناسی را تشکیل می دهد و جامعه شناسی معرفتی آمریکایی نیز یک نوع جامعه شناسی معرفتی خاص است که سیاست گذاری خاص فرهنگی و ارتباطی را ایجاب می کند. این نوشتار به دنبال شناخت جامعه شناسی معرفتی آمریکایی است و می خواهد به شناخت س...

از منظر نظریه انتقادی و به‌طور خاص تئودور آدورنو، «صنعت فرهنگ» مکانیسم حرکتی شورآفرین از هسته سخت و زمخت قدرت به لایه‌های نرم و تراوایی آن است. با وام‌گیری از نظریه قدرت میشل فوکو، مکانیسم تغییر و چرخش قدرت به‌سمت و سوی هژمونی است. وضع این مفهوم توسط آدورنو و برداشت او از آن، هم‌راستا با ظهور گفتمان سیاست فرهنگی پس از جنگ است که کوشش دارد تا با دخالت بیشینه در بازار، از قلمرو فرهنگ و هنرها در ب...

در این مقاله تلاش شده است تا بر مبنای الگوی خط مشی گذاری، به برنامه ریزی حکومت علوی در حوزه فرهنگ پرداخته شود. در این راستا، با روش کتابخانه ای و سندپژوهی، منابع اولیه و ثانویه، مورد بررسی قرار گرفته و مؤلفه های سیاستی دولت علوی استخراج شده است. دوران حکومت علوی به عنوان یک معصوم، زمان تثبیت نظام اسلامی است و دیگر نیاز به بحث در ابتدائیات دین اسلام در این دوره نیست. این خصوصیت شباهت بیشتری به م...

اگرچه خاورمیانه یکی از کانون‌های اصلی همواره درحال تحول در نظام بین‌المللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بین‌الملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیش‌آهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلماسی فرهنگی سیاست خارجی ایران در چارچوب نظریات جریان اصلی چندان امکان‌پذیر نیست. لذا، بهره‌گیری از نظریات نوین به شکل تلفیقی می‌تو...

نگاهی به عملکرد و نقش سازمان ها و نهادهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، چند ویژگی مشترک و کلان را دربارۀ مجموعه آنها نشان می دهد: تعداد زیاد این سازمان ها؛ نبود تمایزهای مأموریتی میان آنها؛ تداخل و موازی کاری در فعالیت ها؛ کمبود هماهنگی کلّی (دو و چندسویه) در سیاست گذاری و اجرا؛ و نبود یک ستاد فرماندهی مرکزی قدرتمند و مؤثر. این عوامل موجب شده تا در چرخۀ سیاست گذاری فرهنگی کشور، سازمان های مختلفی ا...

سرمایه فرهنگی از مهم ترین متغیر های فرهنگ بوده و هدف پژوهش حاضر، شناخت سرمایه فرهنگی شرکت کنندگان در ورزش همگانی است. روش تحقیق، توصیفی ـ زمینه یابی و جامعه آماری آن، همه مردان و زنان شرکت کننده در ورزش های همگانی شهر تهران بودند که از این میان 659 نفر به صورت تصادفی خوشه ای نمونه گیری شدند. در این تحقیق، سرمایه فرهنگی را متغیر های میزان مطالعه و سطح تحصیلات شرکت کننده، همسر و فرزند تشکیل می ده...

این مقاله سعی دارد نشان دهد که فلسفة رورتی حاوی پیام اخلاقی است. برای این کار لازم است که به محتوای برخی کتاب های او، به ویژه کتاب هایی که بعد از فلسفه و آینة طبیعت تألیف کرده نگاهی بیندازیم. پیام اخلاقی مورد نظر آشکار و پنهان در قالب مفاهیم و اصطلاحاتی از قبیل «همبستگی»، «دموکراسی»، «سیاست فرهنگی» در آراء و اندیشه های نئوپراگماتیستی او دیده می شود. البته رورتی این پیام را در بسیاری از موارد از...