تفسیر قرآن به قرآن به عنوان یک روش تفسیری ویژه و دارای اصول و مبانی خاص، در قرن چهاردهم مورد استقبال مفسرانی چون علامه طباطبایی و عبدالکریم خطیب قرار گرفت و به عنوان صحیح ترین روش تفسیر قرآن شناخته شد. پژوهش حاضر که به بررسی تطبیقی روش یاد شده در تفاسیر این دو مفسر اختصاص دارد، می تواند از یک طرف گامی موثر در جهت شناساندن بهتر این روش و کشف مبانی و وجوه آن به شمار آید و از طرف دیگر، امتیازات رو...

در این پژوهش، پدیدۀ تکرار در قصه های قرآن از دیدگاه مفسران و قرآن پژوهان بررسی و کارکرد اصلی آن روشن شده است. به عقیدۀ خطیب، این پدیده از سوی گروهی، به ویژه خاورشناسان، دستاویزی برای طعنه زدن به ساحت قرآن ایجاد کرده است؛ چراکه نشانۀ اختلال در نظم قرآن، قصور در بلاغت و اعجاز آن و ناتوانی در بیان دانسته شده است. همچنین وجود اختلاف در تصاویر عرضه شده از یک صحنۀ داستان در جاهای مختلف قرآن، زمینۀ اع...

بمنظور بررسی تاثیر افکار دکتر علی شریعتی بر روی دانشجویان دانشگاه شیراز، پس از مطالعه کتابهای وی و انجام یک مطالعه مقدماتی، از عده ای که دانشجویان خواسته شد که نظرات و عقاید خود را در باره دکتر علی شریعتی بیان کنند. براساس این بررسی و مطالعه پرسشنامه ای تنظیم و همراه با سئوالاتی در مورد خصوصیات شخصی و خانوادگی دانشجویان برای 500 نفر از دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز که بطور تصادفی ان...

کتاب نهج البلاغه آینه اندیشه های سیاسی، تربیتی و کارنامه حکومتی امیرمومنان علی (ع) است که شامل بخشی از سخنان، کلمات و نامه های ارزشمند حضرت علی (ع) است که ایشان در مناسبتهای گوناگون بیان داشته اند که دو خصّوصیت ویژه داشتند اوّل: زیبایی و فصاحت و بلاغت بی نظیر آن دوّم : تأثیر شگفت انگیز که هر شنونده ای را تحت تأثیر قرار می دهد. نهج البلاغه چندین بار به فارسی ترجمه شده است و فاضلان بزرگوار شرح هایی...

اشکهای امام صادق (ع)     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   طبق روایت معتبری در کافی، امام صادق (ع) ناراحتی و اندوه خود را با یکی از یاران نزدیک خویش مطرح می‌نماید. اندوه ایشان در مورد عدم اجرای حق در حکومت است، چرا که حرمتهای الهی همه شکسته‌اند و این قلب امام را به درد آورده است. ایشان با نقل نامه‌ای از امام علی (ع) که در...

 شعور شهروندی (6)   شعور داوری دینی       حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   تبعیت از متخصص احکام دینی یعنی مجتهد، مانند مراجعه به هر متخصص دیگر، امری کاملاً عقلانی و منطقی است که تقلید نام نهاده شده است. آنچه در این میان مورد بحث است، قلمرو این تقلید و تبعیت می‌باشد. وقتی آن روش عقلانی و منطقی به درستی مورد تطبیق قرار گیرد...

معنای زندگی مهم ترین مسئله بشر است. گسترش اندیشه های پوچ گرایی و حاکمیت یأس و ناامیدی در زندگی ، باعث پیدایش بی معنایی ، بی هدفی ، بی ارزشی ، انحطاط خانواده و آسیب های روحی و روانی بسیاری شده است

چکیده: عرفان، مکتبی فکری و فلسفی است که سالک را نه تنها از راه عقل و استدلال، بلکه از راه شناخت حقّ و حقیقت بر مبنای کشف و شهود عارفان به سر منزل مقصود می¬رساند. چرا که با این روش، عرفا مفاهیم قرآن و احادیث را با باطن انسان و جهان درون تطبیق داده و در نهایت، اندیشه¬های ناب عرضه کرده¬اند. این ویژگی بعینه در آثار شبستری و اقبال لاهوری آشکار است. شبستری، ازنمایندگان مکتب وحدت وجود، به تأثیرپذیری ا...

حق دفاع از خویش در فقه امامیه     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   دفاع ازخویش، حقی است که ریشه در فطرت انسان دارد. در فقه اسلامی نه تنها براین «حق» تأکید شده بلکه به عنوان یک «تکلیف» شناخته شده است، ولی آیا در جامعه اسلامی «فرصت» دفاع در اختیار کسانی که مورد تهاجم اند، قرار داده می شود؟ پاسخ فقه اسلامی به این سؤال مثبت ...

هستی شناسی – شاخه ای از فلسفه محسوب می شود. اما دیدگاه عارف به هستی و پدیدارهای آن با نگاه فیلسوف متفاوت است. د این جستار ضمن بیان تلقی عرفانی ازوجود دیدگاه های دو عارف برجسته مسمان این عربی و عبدالکریم جیلی در زمینه شناخت وجود مورد بحث قرار می گیرد. عبدالکریم جیلی (د 826ق) که از پیروان شهیر مکتب ابن عربی است در مباحث هستی شناسانه خود تفسیی انسان مدارانه از دیدگاه های ابن عربی ارائه داده است. ع...