نظریه نجات صدرالدین شیرازی را می توان بدیلی در کنار نظریات سه گانه نجات، یعنی انحصارگرایی، شمول گرایی و کثرت گرایی به شمار آورد. ملاصدرا به نجات همه افراد بشر حتی کسانی که به تعبیر قرآن در دوزخ جاودانه خواهند بود معتقد است. او این نظریه را با تکیه بر اصول حکمت متعالیه، مانند اصالت وجود و تشکیک آن و مساوقت وجود و خیر، ارائه کرده است. این نظریه با شباهت زیاد در آثار ابن عربی مشاهده می شود و خود م...

علی افضل قاطع قزوینی از پزشکان حاذق و دانشمند دوره ی صفویه است که در بررسی تاریخ پزشکی آن دوره، کم ترین توجه به شخصیت و فعالیت های پزشکی او شده است. در مجموعه آثار قزوینی، سه اثر علمی در حوزه ی طبی وجود دارد که می تواند در بررسی تاریخ پزشکی صفویه مورد توجه قرار گیرد.بر این اساس، مقاله ی حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی ضمن بررسی زندگی علی افضل قزوینی، رساله ی فواید الافضلیه را معرفی می کند. این رس...

رساله غوثیه ‘ رساله ای است به طریقه خطاب فهوانی و محادثه مثالی حضرت ربانی با غوث اعظم که به زعم عده ای از محققان سخت کوش صبر نوش به محیی الدین بن عربی نسبت داده شده است . اما در این مقاله ضمت بررسی و نقد دلایل کسانی که آن را به ابن عربی نسبت می دهند ‘ با بررسی جمیع نسخ خطی و چاپی و مقایسه تحلیلی تطبیقی آنها و نقد محتوایی رساله غوثیه و نیز انطباق مفاد معنایی آن با دیگر آثار محیی الدین عبدالقادر...

رساله «السیاسه»، از جمله آثاری است که فارابی در زمینه وظیفه سیاسی، اجتماعی و اخلاقی افراد نگاشته است. در انتساب آن به فارابی جای تردیدی نیست. عمده شارحان و مترجمان فارابی، از این رساله یاد کرده‏اند؛ از جمله: دکتر م. دنلوپ در مقدمه فصول مدنی و دکتر عبدالرحمن بدوی در سال 1980 آن را به چاپ رساندند. استاد معلوف در سال 1908 در بیروت و استاد یوحنا قمیر در رساله‏ای به نام الفارابی (از انتشارات دارالمش...

نوشته‌ای که در اینجا ویرایش و به زبان امروزی شرح شده، رساله‌ای با عنوان «‎حساب اهل تنجیم» از یک مجموعۀ دست‌نویس قدیمی است که در کتابخانۀ ملّی کشور بوسنی و هرزگوین نگهداری می‌شود. در آخر این رساله عباراتی نوشته شده که با استناد به آنها می‌توان دریافت که اصل کتابی که این رساله بخشی از آن بوده است از آثار ملا علی قوشچی است و زبان اصل اثر‎ نیز فارسی است. این رساله در واقع خلاصه‌ای از مقالۀ دوم آن کت...

ویتگنشتاین متأخر در آرای دورة متقدم خود که در رسالۀ منطقی-فلسفی ابراز شده‌اند بازنگری کرده است. پل هریچ در بخشی از اثر تازة خویش فرافلسفة ویتگنشتاین (2012) به تشریح و بررسی این انتقادها در پژوهش­های فلسفی پرداخته است.در این مقاله می­کوشم نشان دهم تصویر هریچ از نقدهای ویتگنشتاین متأخر تصویری نادرست، فاقد پشتیبانی متنی و متکی بر فرض­هایی متعارض با هم است. نخست تصویری مجمل از مابعدالطبیعۀ رساله به...

خلاصه رساله ای که برای درج در این شماره انتخاب کرده ایم ، از آن آقای مصطفی اولیائی است که در تاریخ چهارم بهمن ماه سال 2535 از آن دفاع کرد . سبب اصلی انتخاب این رساله ، فهرست مفیدی است که مؤلف ، از کلمه های فارسی قرن ششم ارائه داده است.

عقل فعال، موجودی برتر از عالم طبیعت، عاری از ماده و احکام آن، قائم به نفس، غیر ذی وضع، و فعلیت صرف است. این عقل، به عنوان آخرین عقل از عقول عشره از منظر ابن سینا و آخرین عقل از عقول طولی بی شمار از منظر ملاصدرا، افعال و وظایفی را در عالم کون و فساد ایفاء می کند. عقل فعال از سوی ابن سینا و ملاصدرا، به عنوان حلقه ی ارتباط بین مجردات و مادیات، مبدأ صدور کثرات جهان مادی و کد خدای عالم تحت القمر مطر...