هدف: معرفی مختصر رویکرد تأسیسی علم دینی دکتر خسرو باقری و ارزیابی برخی از مبانی علم‌شناختی و دین‌شناختی آن و همچنین بررسی برخی نتایج این نظریه. روش: برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و برای نقد دیدگاه، از روش فلسفی استفاده شده است. یافته‏ها: 1. مبانی علم‌شناسی و دین‌شناسی رویکرد تأسیسیِ علم دینی، نیازمند تدقیق بیشترند. 2. بر خلاف دیدگاه باقری و البته بر اساس مبانی مختار ایشان، می‌توان قرائ...

هدف تحقیق حاضر بررسی ویژگیهای علم سکولار و علم دینی و دلالت های تربیتی آن می باشد. سکولاریسم بیان کننده نوعی تفکر است که در آن عمل اجتماعی و نهادهای اجتماعی از دین فاصله می گیرند. این اصطلاح در حوزه های مختلف از جمله سیاست، اقتصاد و تعلیم و تربیت مطرح می-باشد، در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی معنای علم سکولار و علم دینی و دلالت های تربیتی آن مطرح گشته و ارتباط و مناسبت تربیت سکولار، تربیت ...

در باب معیار و مؤلفه‌های دینی‌بودن علم، دیدگاهها و تلقی‌های مختلفی مطرح است که یکی از آنها، نظریۀ آیت‌الله جوادی آملی است. هدف: هدف مقالۀ حاضر، طرح مبانی و معیارهای دینی‌بودن علم از منظر آیت‌الله جوادی آملی و نقد و بررسی آن است. روش‌:‌ منطق مقاله، بر دو رویکرد روش‌شناختی استوار است: به لحاظ جمع‌آوری اطلاعات، از روش اسناد و مدارکی(کتابخانه‌ای) و به لحاظ تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش عقلی- تحلیلی...

در این مقاله ابتدا نشان می‌دهیم که در مقام پردازش، انتخاب و بررسی نظریه‌های علمی‌، دانشمندان تحت تأثیر جهان‌بینی خود عمل می‌کنند و این تأثیر هم در بعد نظری یعنی در شکل‌گیری و تنظیم نظریه و هم در بعد عملی یعنی در کاربرد نظریه در ایجاد فناوری و یا کاربرد آن در شکل‌دهی نظام فکری فرد و جامعه، بروز و ظهور دارد. در قدم بعدی به رابطه­ی دوجهان‌بینی اصلی رقیب‌، یعنی جهان‌بینی  طبیعت‌گرایانه و جهان‌بینی ...

مقاله حاضر متشکل از سه بخش اصلی است. در بخش نخست با بهره‌گیری از شماری از تفکیک‌های فلسفی، منطقی و تجربی، دیدگاه‌های پوزیتیویستی و هرمنیوتیستی درباره علم و فناوری که طی دو قرن اخیر از دامنه تأثیر زیادی برخوردار بوده‌اند مورد نقادی قرار می‌گیرند. از رهگذر این نقادی توضیح داده می‌شود که برخلاف نظر پوزیتویست‌ها، اولاً همه علوم به فیزیک و ریاضی قابل تحویل نیستند و ثانیاً علم و فناوری از سنخ واحدی به ...

از جمله آموزه‌های اعتقادی که جایگاه ویژه‌ای در نظام‌نامه تشیع دارد، و قوام‌بخش مذهب، کلید فتح ابواب معارف دین و از شاخص‌های تمایز شیعه از دیگر مذاهب اسلامی است، مسئله امامت با ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. علم امام (ع) یکی از مسائلی است که هم‌زمان با پیدایش اصل امامت، محل توجه و عنایت امامیه واقع شده است. در طول تاریخ علم کلام، در پذیرش کلی علم امام اختلافی بین علمای امامیه با رویکردهای مختلف ...

کتاب  از علم سکولار تا علم دینی (گلشنی، 1377/1392) حاصل کوششی برای نقد رویکرد سکولار به علم و دعوت به رویکرد دینی به علم است. مولف در نقد رویکرد سکولار  دو گام اساسی برمی دارد. نخست، استدلال می کند که علم نیازمند جهت است؛ جهتی که از جهان بینی دانشمند حاصل می شود. در ضمن این استدلال، مولف به نقد دیدگاه اثبات گرایی (پوزیتیویسم) می‌پردازد و می‌کوشد نشان دهد که علم پیش فرض‌های متافیزیکی دارد. دوم ا...

هدف: هدف از نوشتار پیش رو دستیابی به ملاکی برای شناسایی علم نافع از دیدگاه قرآن و روایات است. در این راستا تعاریف موجود برای علم و اشارات دینی به مفهوم علم نافع و نظرات برخی صاحبنظران بررسی و جمع بندی می شود. روش: روش مقاله تحلیل اسنادی می باشد. یافته ها: به دنبال تعریف علم در احادیث اسلامی به مفهوم حقیقت علم می رسیم که بنا بر روایات از علم نافع تفکیک پذیر نیست. حقیقت علم که از آن به جوهر علم و...