مقدمه: «ضرورت نظامی» از جمله مفاهیم به کار رفته در اسناد حقوق بشردوستانه بین¬المللی است. مفهومی پرکاربرد و در عین حال مبهم و غیر شفاف که عدم وضوح معنایی و تبیین نشدن حدود و ثغور آن، موجب بروز و ظهور چالش¬ها و آسیب¬های فراوان در عرصه مخاصمات بین¬المللی و نیز مخاصمات داخلی شده است. این مسئله که «کدام ضرورت» و «با چه کم و کیف» و «با تشخیص کدام متولی»، از جمله مهم¬ترین مسائل چالش برانگیز و مشکل¬ساز...

یکی از موضوعات مطرح در خصوص معاهدات حقوق بشری، مسئله اجرای فراسرزمینی این معاهدات است. سؤال این است که آیا دولتها ملزم به رعایت تعهدات حقوق بشری خود در برابر اعمال نیروهای مسلحشان در جریان درگیری‌های مسلحانه بین‌المللی و به‌خصوص اشغال نظامی هستند و در این زمینه مسئولیت دارند یا خیر؟ پاسخ نگارنده این مقاله آن است که تعهدات حقوق بشری دولتها در سرزمینهای اشغالی و زمانی که در مقام اشغالگری قرار می...

دولت آمریکا  در سالهای اخیر سیاست قتل هدفمند مظنونان به ارتکاب اعمال تروریستی را در پیش گرفته است. از این سیاست اغلب به عنوان پاسخی مشروع و ضروری به تروریسم و جنگ‌های نامتقارن یاد می‌شود. در این نوشتار ما برآنیم تا با بررسی این عملکرد در پرتو موازین حقوق بین‌الملل و به طور خاص حقوق بین‌الملل بشردوستانه انطباق قتل‌های هدفمند را با یافته های حقوق بین الملل از نظر بگذرانیم. محل اعمال این سیاست در ...

مسئوولیت بین المللی اشکال گوناگونی دارد که در اساس می توان آن را به دو صورت مطرح نمود؛یکی مسئوولیت غیر کیفری که خاص کشورها و سازمانهای بین المللی است و دیگری مسئوولیت کیفری که خاص اشخاص حقیقی است ،اما چنین تفکیک و مرزبندیی که به ماهیت و سرشت مسئوولیت بین المللی مربوط می شود، در مقابل نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، بویژه در مناسبات متقابل آنها، شکل خاصی به خود می گیرد. در این مقاله ضمن تبیین مخ...

موضوع مورد بحث در این پایان نامه حقوق افراد و اماکن غیر نظامی است که به صورت تطبیق حقوقی در حقوق اسلام و حقوق بشردوستانه انجام شده است. هدف از این کار تحقیقی روزآمد کردن مباحث فقهی باب جهاد و آشکار ساختن جایگاه حقوق اسلام در مباحث مربوط به افراد و اماکن غیر نظامی است. به این منظور از مجموعه اسناد ژنو و کتب حقوقی مرتبط با موضوع و منابع فقهی شیعه از جمله ابواب جهاد در کتب فقهی و نیز کتب سیَر به عن...

ظهور و گسترش سریع شرکت های نظامی و امنیتی خصوصی را می توان به عنوان چالش جدید حقوق بین الملل معاصر تلقی نمود. از آن جا که اغلب این شرکت ها عمده فعالیت های خود را در زمان مخاصمات ارایه می نمایند، حقوق بین الملل بشردوستانه بر آن ها قابل اعمال بوده و این عوامل خصوصی ملزم به رعایت قواعد و تعهدات ناشی از آن می باشند. بر اساس کنوانسیون های ژنو و پروتکل اول الحاقی به آن و سایر اسناد بین المللی، وضعیت ...

مسئلۀ حقوق بشر و آزادی­های اساسی در طول قرون متمادی هسته و انگیزۀ اصلی مبارزه علیه ظلم و بی عدالتی را تشکیل داده است. هدف از این گونه تلاش­ها تأمین حداقل حقوقی برای افراد جامعه است. با این حال، برخلاف حقوق بشردوستانه که مختص زمان مخاصمات مسلحانه است، حقوق بشر در تمام وضعیت­ها اعم از جنگ و صلح لازم الاجراست. اما از آنجا که مخاصمات مسلحانه به نوعی تهدیدکنندۀ بقای دولت است، برخی از اسناد بین الملل...

نسبتی ناخواسته میان نظریه جهاد شهید مرتضی مطهری و جان رالز و مشابهت برخی دغدغه های اجتماعی آن ها بهانه ای است برای کنجکاوی در امکان تشابه یا افتراق نظریه این دو در باب مشروعیت جنگ و توسل ابتدایی به زور. در این بررسی به نظر می رسد جهاد بشردوستانه آن گونه که از نامش پیداست سنخیتی با مداخله بشردوستانه دارد؛ با این تفاوت که اولی از منظری ایدئولوژیک و الهی تجویز می شود و دومی از منظر لیبرالیسم اخلاق...