چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه و لبنان در منطقه غرب آسیا دارای دغدغه های امنیتی مشترکی هستند. برخی از این نگرانی ها معطوف به تمهیدات لازم جهت بازدارندگی در مقابل تهدیدات مشترک در این منطقه می باشد. جمهوری اسلامی ایران منطقه غرب آسیا را منطقه امنیتی خود می داند و نمی تواند نسبت به تنش های سیاسی، قومی، نژادی، مذهبی و تحولات سیاسی آن بی تفاوت باشد. لذا اتحاد ژئوپولیتیک ایران، عراق، سور...

چکیده هرچند که در آغاز شکل گیری بحران سوریه که همزمان با پیدایش بهار عربی و بیداری اسلامی بود، یک این همانی برای پاره ای از تحلیلگران سیاسی ایجاد شده بود که بحران سوریه نیز از سنخ و جنس همان جنبش های انقلابیِ کشورهای منطقه است، امّا شکل گیری گروه های تروریستی و بنیادگرایان تکفیری- سَلفی  از جمله جبهه ی النصره، اَحرار شام و داعش که در فعالیتی همسو با یکدیگر علیه منافع ملّت سوریه، این کشور را عرصه ی ت...

در طول تاریخ اسلام، افراد و جریان­هایی بوده­اند که با اتخاذ خط­مشی رادیکال، برداشت­های منحرفانه­ خود را به عنوان اسلام اصیل و انقلابی معرفی کرده و برخی از افراد ناآگاه را به دنبال خود کشیده­اند. در این راستا دو جریان تکفیری خوارج و القاعده­ عراق با شاخصه­های مشترک فکری-رفتاری در حوزه­ این جریان­های افراط­گرا قرار می­گیرند. دو جریان سیاسی-نظامی که برخلاف جمهور علمای دین به مبارزه با حکام کشورهای...

شکل­گیری بحران سوریه همزمان با پیدایش بهار عربی و بیداری اسلامی بود، برخی تحلیلگران سیاسی فکر کردند بحران سوریه نیز از جنس جنبش­های انقلابی کشورهای منطقه است، امّا شکل­گیری گروه­های تروریستی و بنیادگرایان تکفیری- سلفی که در فعالیتی همسو با یکدیگر علیه منافع ملّت سوریه، این کشور را عرصه تاخت و تاز خود قرارداده­اند، جمهوری اسلامی ایران را در موقعیتی قرارداد که دقیقترتحولات این کشور و منطقه را رصد ن...

برای ترسیم افق امنیتی منطقه غرب آسیا - پس از انقلاب های عربی سال 2011 -  ضروری است مؤلفه ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد. بر این پایه، اسلام سیاسی از عمده ترین جریان ها و گفتمان های اثرگذار در تحولات اخیر منطقه بوده است. در این چهارچوب، رفتار اسلام گرایان در سه محور اصلی قابل بررسی است: نخست، افراط گرایی و خشونت با پیدایش جریان های نوظهور تکفیری مانند داعش. د...

نقد و بررسی تاریخ برای استفاده از تجارب گذشتگان و پرهیز از لغزش های احتمالی از اصولی است که پایبندی به آن می تواند سبب اعتلای جامعه فعلی گردد.علی الخصوص بروز شکاف ها و فرق در اجتماعی به هم پیوسته تجربه یی گرانسنگ ولی رایگان به ما می بخشد. و از آنجایی که تاریخ تکرار گذشته است از تکرار اشتباهات قبلی ما را دور می کند. اصولا جنبه یی که آیینه تاریخ را همواره در پیش چشم نداشته باشد محکوم به فنا و ناب...

سلفی گرایی در جهان اسلام گرچه ریشه در تاریخ سده های میانی اسلام دارد اما به عنوان مساله ای که سیاست و امنیت را در حوزه روابط بین الملل به خود مشغول کرده محصول یک قرن اخیر است. بنیاد گرایی و جریان های تکفیری فارغ از نگاه ابزارگرایی به آنان، حاصل بحران هایی است که بعد از فروپاشی امپراطوری عثمانی وانحطاط جوامع اسلامی در بستر اجتماعی کشورهای اهل سنت، رشد کرده است. این گروه ها دلیل اصلی عقب ماندگی خ...

تحولات موسوم به بهار عربی، سوریه را دستخوش ناآرامی‌های سیاسی و سپس مخاصمۀ مسلحانۀ همه‌جانبه کرد. تخریب بناها و اماکن تاریخی، استفاده از محوطه‌های باستانی برای اهداف نظامی و قاچاق آثار تاریخی و اشیای عتیقه، از جمله جنایات جنگی علیه میراث فرهنگی سوریه است که به‌صورت گسترده و هدفمند و در قالب برنامۀ مشخص از سوی گروه‌های تکفیری، به‌ویژه گروه مشهور به دولت اسلامی عراق و شام (داعش)، در حال انجام است....

یکی از جریان‌های تکفیری که در سال‎های اخیر موجبات خشونت و افراطی‌گری را در غرب آسیا فراهم آورده است، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپس‌گرایی بروز یافت و با حمایت‌های مالی- لجستیکی برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای توانست قریب به نیم دهه به حیات خود تداوم بخشد و چالشی اساسی را فرا روی دولت‌های این منطقه قرار دهد. این جریان همچنی...