حقوق عمومی شاخه ای از علم حقوق است که ماموریت اصلی آن مطالعه قواعد مربوط به سازماندهی روابط درونی و برونی دولت در معنای عام آن است. حقوق عمومی همانند دیگر شاخه های علمی از دسته ای از قواعد و مفاهیم کلیدی تشکیل شده است. وجود مفاهیم اختصاصی نیز از ویژگی های استقلال یک رشته علمی به شمار می رود. در حقیقت، درک صحیح و عمیق مفاهیم بنیادین حقوق عمومی می تواند عناصر لازم را برای طراحی نظریه عمومی théori...

با توجه به اینکه مسأله حقوق بشر، امروزه در سطح جهانی بسیار مورد توجه قرار گرفت و بسیار از آن سخن به میان می آید حق استفاده از محیط زیست سالم یکی از حقوق بنیادین افراد محسوب می شود. بشر از دیرباز ارتباط تنگاتنگ و ناگسستنی با محیط زیست خود داشته و برای رفع نیازها و احتیاجات خود دست به اقداماتی زده که به طور مستقیم و غیرمستقیم محیط زیست خود را متأثر کرده. پس از روشن شدن مشکلات موجود بر سر راه حفاظ...

احترام، حمایت و اجرای حق آزادی بیان به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشر از سوی کشورها، اگرچه از منظر برخی افراد ممکن است امری بدیهی به نظر برسد، اما تحقق آن به واقع مستلزم تأئید اصولی و توجیه مستدل و منطقی است. شناخت جایگاه والای آزادی بیان و مسئولیت ملی و بین‌المللی مربوط به صیانت از آن هم امکان تعرض و نقض خودسرانه را به حداقل رسانده و قانون‌گذار را از محدودساختن آن باز می‌دارد، هم اعمال هرگونه م...

در خصوص ارتباط و یا تأثیر قواعد آمره بر مصونیت دولت‌ها، دو دیدگاه وجود دارد. گروهی به برتری قواعد آمره بر قواعد عادی حقوق بین‌الملل، از جمله مصونیت دولت‌ها اعتقاد دارند. به باور آنها لزوم رعایت قاعدۀ آمره مانع اعطای مصونیت در محاکم ملی می‌گردد و دسته‌ای دیگر از حقوق‌دانان رعایت مصونیت دولت‌ها را حتی در موارد نقض قواعد آمره لازم می‌دانند. این دسته از حقوق‌دانان معتقدند که قواعد آمره ناظر به تنظی...

حفظ کرامت بشر و احترام و التزام به آن، یکی از اصول بنیادین ادیان الهی و اسناد بین المللی حقوق بشر محسوب می شود. بهره مندی از فضیلت های ارزشمند اخلاقی و الهی به منظور فراهم نمودن زمینه های رشد و تعالی بشر منحصراً در پرتوی حفظ حقوق اولیه و توجه به اصل کرامت ذاتی بشر است؛ بر همین اساس مفهوم حقوق بشر و موضوعات آن و التزام به رعایت آن امروز در نظام بین المللی و نظام های ملی حقوقی از جایگاه بسیار مهمی...

در اسناد بین المللی حقوق بشر و نیز در قوانین اساسی کشورها به موضوعی بنیادین با نام «کرامت انسانی» اشاره شده و اغلب آن را به عنوان عامل موجِهی برای «اعطای سایر حق ها»  یا در کنار برخی حقوق اساسی به عنوان یک «حق اساسی» شناسایی کرده اند. در قانون اساسی ایران نیز این موضوع از جایگاه ویژه ای بر خوردار است. همگام با اسناد بین المللی و ملی، رویۀ قضایی در نظام های حقوقی مختلف، کوشش نموده تا از موضوع «کر...

در گذار از مرحله «شناسایی حق» به دوران «اجرایی شدن حقوق» که در مورد مفاهیم مرتبط با حقوق بشر در قرن بیستم به نکته کمال خود رسید حقوق تأمین اجتماعی نیز از مقوله­هایی بوده که همواره در این فرایند، نقش مهمی ایفا کرده است. تأمین اجتماعی از اصول بنیادین حقوق بشر است که انسان به دلیل انسان بودن، حق دارد از مزایای آن برخوردار شود. بنابراین باید در این راستا به منظور احقاق حقوق افراد، سازوکارهای لازم پ...

پیشرفت علوم و فنون، آلات و ادوات جنگ را نیز در بر گرفته و اثر تخریبی جنگها به شدت رو به فزونی است . بالنتیجه آمار و تلفات نیروهای انسانی بطور سرسام آوری بالا گرفته است . حقوقدانان که خود را در خشکاندن ریشه بروز و شیوع جنگها عاجز یافته اند، به هدف قانونمند کردن جنگها، حقوق جنگ را بطور جدی پیگیر شده اند، مجامع مختلف دفاع از حقوق بشر تشکیل داده و قواعد و مقررات بسیاری را مدون نموده اند. آنها بنا ر...

     یکی از مسائلی که در اغلب جنگ‌ها رخ می‌دهد، به‌اسارت در‌آوردن نیروهای طرف مقابل است. حقوق بشردوستانه به‌عنوان شاخه‌ای از حقوق بین‌الملل معاصر اسلامی از دیرباز به بحث رفتار با اسرا پرداخته است. بررسی تطبیقی حاضر در مجموعۀ مقررات و حقوق جنگ نشان می‌دهد که کنوانسیون‌های چهارگانۀ 1949م ژنو و پروتکل‌های الحاقی 1977م به آن‌ها با قواعد حقوق بشردوستانۀ اسلامی دارای همسویی بالایی است. این موضوع، مبت...

هدف اصلی این نوشتار، بررسی تحول مفهوم مداخله بشردوستانه در روابط بین الملل با کمک‏گرفتن از تئوری‏های روابط بین الملل می باشد. مداخله بشردوستانه در جامعه بین المللی به مثابه قاعده، سخت ترین آزمایش برای جامعه مذکور است که بر اساس اصول حاکمیت، عدم مداخله و عدم استفاده از زور پایه ریزی شده است. با جهانی‏شدن مقوله حقوق بشر و توجه ویژه به دوری‏گزیدن از نسل کشی، شکنجه و تجاوز به حقوق اولیه انسان‏ها، ا...