یکی از مباحث مهم در حوزة انسان‌شناسی، کرامت انسان است. از آنجا که امروزه کرامت انسانی با مباحث حقوق بشر رابطه‌ای ناگسستنی یافته است، تحلیل و تبیین آن در چارچوب قرآن کریم امری ضروری است. تأمّل در آرای قرآن‌پژوهان و مفسّران، نشان از آن دارد که در بحث کرامت انسان، اندیشه واحدی مشاهده نمی‌شود. برخی از قرآن‌پژوهان به جای کرامتِ «ذاتی»، از کرامت «اقتضایی» دفاع کرده‌اند. بنا بر این دیدگاه، هرچند انسان با...

رواج تعاریف ساده‌انگارانه از علم در میان بسیاری از پیشگامان علوم اجتماعی مانند فروید سبب شد تا انبوهی از معتقدات ملحدانه و فلسفی با برچسب علم‌بودگی، جواز ورود به مطالعه علمی دین را بیابند و به‌عنوان شناخت‌های معتبر و بی‌طرفانه معرفی شوند. اگر بتوان به‌گونه‌ای حقیقتاً بی‌طرفانه، درباره دین به تولید دانش تجربی پرداخت، آنگاه سخن از ورود اهل ایمان به دایره مطالعه علمی دین بی‌وجه نخواهد بود. اگر «انس...

هدف: شادی، ‌نشاط و تفریح از جمله نیازهای روحی ‌و ‌فطری انسان دانسته شده است که در بسیاری از جنبه‌های حیاتی وی نقش مؤثّری ایفا می‌کند. دین ‌اسلام به شادی و نشاط که نیازی فطری و مورد قبول دانشمندان و نیز امامان معصوم(ع) است، نگاه ویژه دارد. این مقاله با هدف تبیین ضرورت و اهمیت شادی و نشاط در زندگی فردی و اجتماعی، به بررسی معنا و مفهوم شادی در قرآن پرداخته، مهم‌ترین مصادیق شادی و نشاط مذموم و ممدوحِ...

الاهیات جاناتان ادواردز الاهیاتی عقلانی است. او معتقد است «عقل» توان اثبات حقانیت تعالیم کتاب مقدس را دارد و بدین اعتبار همنوا با کسانی است که ایمان دینی را واجد وجهی شناختی قلمداد می‌کنند. اما در الاهیات ادواردز عناصر «تجربه» و «احساس» نیز منزلتی اغماض‌ناپذیر دارند. وی، بسان شلایرماخر، تجربه دینی یا احساس معنوی را گوهر ایمان دینی می‌داند و معتقد است اگر انسان از وضعیت زلال وجودی محروم باشد نمی...

یکی از آیات مهمّ قرآن که اشاره به مقام والای انسان دارد، آیة امانت می‌باشد که از متشابهات قرآن است. تاکنون برای تفسیر واژة «امانت» در این آیه، مصداق‌های متفاوت و زیادی بیان شده است که ابهام آیه را بیشتر می‌کند. این نوشتار برای تفسیر امانت در آیة مذکور با تحلیل تفاسیر، روایات، سایر آیات مربوط به امانت و شواهد موجود در آیة 73 سورة احزاب، بسیاری از مصادیق مذکور را رَد می‌کند؛ زیرا این امانت، امری مر...

یکی از ادله‌ای که در اثبات عدالت یک یک صحابه به اصطلاح معروفش مورد استناد قرار گرفته است، آیاتی از قرآن کریم است. مقاله حاضر این آیات را برای روشن کردن نحوه استدلال و اندازه دلالت‌شان مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتایج بحث حاکی از آن است که عنوان صحابی به معنای اصطلاحی، حقیقت متشرعه است و در دوره‌های بعد در میان مسلمانان پیدا شده است. لذا قرآن کریم واژه صحابی به معنای گفته شده را نمی‌شناسد، ...

عزم از واژگان کلیدی قرآن کریم است.میزان اثرگذاری "عزمِ قرآنی" بر سرنوشت انسان،آن را به یک واژه اساسی تبدیل کرده است.پژوهش حاضر، واژه "عزم" را از نگاه معناشناسی ساخت‌گرا و براساس روابط هم‌نشینی و جانشینی بررسی می‌‌کند.با توجه به آیات "عزم"، دو واژه "امر" و "صبر" پربسامدترین هم‌نشین "عزم" است. واژگان "توکل"، "طلاق"، "عقده‌ النکاح"، "شاورهم"، "عهدنا"و "نسیان" دیگر همنشین‌‌های عزم است که هر کدام فقط...

با توجه به اهمیت و جایگاه مدیریت در نظام اسلامی بر آن شدیم تا از منظر قرآن، در جزء‌های 22، 23 و 24 به تبیین و تشریح نگاه عادلانه و عاقلانه آیات نورانی از کلام حق بپردازیم. باشد تا با الگوپذیری مدیریتی در عرصه عمل نیز بتوانیم تئوری های مدیریتی اسلام را پیاده نماییم و از برکات این نوع مدیریت بهره مند شویم. در این مقاله نکات مدیریتی در جزءهای مذکور که شامل سوره احزاب از آیه 31 نا پایان سوره و سوره...

جمال ادبی و اعجاز هنری قرآن کریم همواره یکی از عوامل اصلی جذب مخاطب بوده‌است. اقتباس یکی از شیوه‌های بلاغی است که می‌تواند با اعتبار، ضمانت، وجاهت، غنا و مقبولیت بخشیدن به متن، موجب جلب بیشتر مخاطبان و سرانجام، اقناع آنان گردد. تفسیر خزائن‌الأنوار و معادن‌الأخبار از تفاسیر ادبی‌ ـ عرفانی دورۀ صفویه است که در سال‌های اخیر مورد تحقیق، تصحیح و چاپ قرار گرفته‌است و آن را در قرن دو...

ادیان ابراهیمی (اسلام، مسیحیت و یهودیت) شرط نجات و رستگاری اخروی مؤمنان به دین خود را در گرو ایمان می‌دانند، البته ایمانی که نجات‌بخش است، نه ایمان غیر نجات‌بخش. در واقع ایمان نجات‌بخش ایمانی محسوب می‌شود که واقعی و حقیقی باشد و از متون مقدس دینی گرفته شده باشد. اما این ایمان نجات‌بخش چه ایمانی است؟ ملاصدرا ایمان نجات‌بخش را که عامل رستگاری انسان است، ایمانی می‌داند که از طریق برهان و کشفی باشد...