جهان پس از فروپاشی شوروی، تحت سیطره و هژمونی آمریکا بوده است. آمریکا در کنار اتحادیه اروپا و ژاپن نهادهای اقتصادی و مالی جهان را در اختیار داشته اند. اما با افول اقتصادی آمریکا و رشد اقتصادی کشورهایی چون چین، در کنار قدرت های نوظهور دیگری مانند روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی موسوم به بریکس، باعث شده است تا قرن بیست و یکم را متعلق به کشورهای بریکس و در صدر آن ها چین بدانند. این که در چند دهه ...

امنیتسازی در شرایطی ایجاد میشود که کشورهای منطقهای از انگیزة لازم برای همکاریهای چندجانبه برخوردار باشند. انگیزه برای همکاری منطقهای به عنوان ضرورت ژئوپلیتیکی کشورهایی محسوب میشود که در منطقه بحرانی قرار دارند. حوزة امنیت منطقهای ایران دارای چنین ویژگیهایی است؛ در کنار مرزهای جغرافیایی و امنیتی ایران نشانههای مختلفی از تهدید و بیثباتی مشاهده میشود. یکی از اصلیترین دلایل چنین شرایطی را میتوان...

چکیده فروپاشی ساختار دوقطبی نظام بین‌الملل سبب شد ایالات متحده آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت باقیمانده در قالب قدرت هژمون یا چیره طلب در صحنه جهانی عمل کند. این وضعیت موجب شد بسیاری از مطالعات در حوزه روابط قدرت‌های بزرگ، بر شیوه واکنش قدرت‌های درجه دوم نسبت به سیاست قدرت هژمون تمرکز پیدا کند و در این باره؛ به‌ویژه الگوی رفتاری روسیه به عنوان قدرت درجه دوم به‌جا مانده از شوروی...

تلاش برای موازنة قدرت همواره یکی از رویکردهای واقع‌گرایی کشورها در عرصة روابط بین‌الملل بوده است. تلاش برای موازنه یا از منظر حفظ وضع موجود یا با هدف برهم‌زدن وضع موجود بوده است. به‌نظر می‌رسد که تمایل طبیعی کشورها برای رسیدن به موازنة قدرت با یکدیگر آن‌گونه که واقع‌گرایان می‌گویند در حال حاضر ایالات متحده را در تنگنای راهبردی تاریخی قرار داده است. از یک‌سو آمریکا درپی حفظ و تثبیت جایگاه خود به...

هدف اصلی این مقاله بررسی نوع جامعه پذیری دولت های خاورمیانه (با تاکید بر دولت های انقلابی منطقه) توسط دولت آمریکا به عنوان هژمون نظام بین­الملل می باشد. در همین راستا فرضیه اصلی این مقاله با تاکید بر ابعاد دوگانه جامعه­پذیری در روابط بین­الملل، آن است که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، دولت آمریکا به عنوان کنش­گری عقلانی و بر اساس یادگیری اجتماعی پیچیده و استعاره شرمِ ناشی از تجارب گذشته و ب...

پس از طرح مباحث کلّی و بیان تمهیدات نظری در فصل اول جهت آشنایی با دیدگاههای 3 مکتب عمده لیبرالیستی، کمونیستی و واقع گرایی در مورد روابط و نظام بین الملل به بیان اجمالی ماهیّت نظام، سرشت انسان، منطق حاکم، توزیع قدرت و محور نظام بین الملل در فصل دوم پرداختیم در فصل سوم نیز طی سه گفتار به طرح بحث پرداختیم؛ ابتدا ماهیّت فکری واندیشه ای نظام بین الملل دو قطبی را طرح کردیم و در ادامه به ماهیّت ساختاری و...

موضوع «تحول» و «انتقال قدرت» در نظام بین‌الملل و چگونگی آن یکی از مباحث جالب توجه نظریه‌پردازان بوده است. تحول، برخلاف گذشته که تنها بعد نظامی داشت امروزه دارای ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هم هست. هرچند نظم آمریکامحور فعلی و اجماع واشنگتن هنوز غالب است اما مولفه‌هایی همچون تغییرات در اقتصاد سیاسی بین‌الملل، کنش‌گری قدرت‌های نوظهور، نشان از تحول آینده قدرت در نظام بین‌الملل دارد. همکاری‌ها و ن...