تاریخ ادبیات نویسی به مفهوم امروزی همراه با سایر تحولات ادبی، تحت تأثیر تحقیقات مستشرقان از 1285 ش. (مشروطه) به بعد در ایران شروع شده است و تا امروز هم چنان ادامه دارد. کتاب های تاریخ ادبیات به معنای متداول امروزی آن، در ایران پیشینه ی کهن ندارد. این نوع فعالیت ادبی، پس از دگرگونی در ساختار اجتماعی و فرهنگی ایران که موجب تبادل اندیشه ها و افکار بین ایرانیان و فرنگیان شد، به وجود آمد. پیش از تحو...

بحث درباره تاریخ ادبیّات، ضرورت و چگونگی تدوین آن از مباحثی است که به ویژه در دو دهه اخیر مورد توجه محققان و منتقدان ادبی واقع شده است و هر کدام از دریچه ای به تاریخ ادبیات نگریسته، اشکالاتی را بر کتب تاریخ ادبی منتشر شده وارد نموده، پیشنهادهایی را برای رفع نواقص و فراهم آوردن زمینه های لازم برای تدوین تاریخ ادبیات ارائه نموده اند که وجه غالب مشترک منتقدان است. در لابه لای اظهارنظرها چنین استنبا...

  شعر «طرح » در فارسی و «توقیعه» در عربی یکی از گونه‌های شعر امروز ایران و عرب است که با معنایی ژرف در قالب کلماتی اندک بیان شده است. قالب شعرهای کلاسیک کوتاه فارسی و عربی جای خود را در شعر مدرن به «طرح» و «توقیعه» داده است و از اوایل دهه هفتاد قرن بیستم شاعران فارسی و عربی به آن رسمیت بخشیدند.   تاریخ شعر کوتاه فارسی به شعر کوتاه قدیم و سپس به خسروانی ها و تاریخ شعر کوتاه عربی به توقیعات دوره ...

تفسیر کشف الأسرار و عدّه الأبرار معروف به تفسیر خواجه عبدالله انصاری شیواترین تفسیر عرفانی است که حلّۀ دلاویز ادب پارسی برتن دارد. این تفسیر که به سبک مفسران عامه نگارش یافته، از اوایل قرن ششم (520  ه ق) به یادگار مانده است. از ویژگی های سبکی این تفسیر، که شیرینی آن را دو چندان کرده است، استناد به اشعار زیبا و لطیف عربی و فارسی است. در این تفسیر حدود هشتصد بیت شعر عربی مناسب حال و مقال آمده است ک...

تاریخ جهانگشای جوینی، اثر عطاملک جوینی، از نمونه های برجسته نثر فنی است که در قرن هفتم به نگارش در آمده است. نثر فاضلانه کتاب، استشهادات قرآنی و حدیثی فراوان، کثرت استعمال لغات و اصطلاحات مغولی و عربی، استعمال واژه‌ها در معنای نادر و کمیاب، بهره‌گیری از ابیات عربی بی‌شمار، ظرایف بیانی و سرانجام کثرت اعلام، شرح کتاب را ضروری نموده است. از این رو، در کنار تصحیح محققانه علامه قزوینی، کتب و مقالاتی...

متن حاضر ترجمه ی مبحث مؤلفان متصوفه ازبخش تصوف‹فصل6› ازمجلد اول کتاب تاریخ نگارش های عربی از کامل ترین مراجع کتابشناسی عربی ،اثر فؤاد سزگین به زبان آلمانی است. منابع مورد نظر ومؤلفان متصوفه تا سال 430 ه.بررسی شده است .دراین مبحث 62 تن از متصوفه ی بزرگ معرفی شده اند.خوانندگان ارجمند مباحث مربوط به کلام ومعتزله را در شماره های 29و30 این نشریه ملاحظه فرمایند.تدوین مطالب به صورت موضوعی همراه با ترت...

چکیده مولانا مجد خوافی از مشاهیر قرن هشتم هجری،ودارای تألیفات متعددی از جمله کتاب ارزشمند و ماندگار «روضه خلد» می باشد. روضه خلد از کتاب هایی است که مناسب مجلس گویان و اهل منبر است؛ زیرا در درون حکایات یا پس از آن ها به موعظه و اندرزگویی می پردازد و چون سخنوران از آیات و احادیث و اشعار فارسی و عربی، به وفور استفاده می کند. کتاب روضه خلد دارای هیجده باب، چهارصد و بیست حکایت و دو هزار و یکصد و چ...

اصفهان نامی آشنا در تاریخ و فرهنگ و ادبیات عربی است زیرا بزرگان و نام آوران بسیاری که از آنان، کتابها و آثار پر بها و ارزشمند باقی مانده منسوب به این شهر می باشند. زبان و ادبیات عربی در این خطه از قرن چهارم هجری شکل می گیرد و و در سده های پنجم و ششم به اوج خود می رسد به طوری که در سده چهارم هجری، اصفهان، بعداد ثانی لقب یافت. اصفهان سرزمین طبیعت زیبا و سر سبز و حاصلخیزی است که خداوند انواع مواهب...

این تحقیق با عنوان« شعر داستانی در ادبیات عربی » در چهار فصل تنظم شده است ؛ فصل اول : بیانگر کلیاتی درمورد شعر داستانی است ؛ مطالب این قسمت توضیحاتی است در معرفی شعر و داستان و سپس ترکیب این دو ، در نهایت آفریده شدن فن زیبایی باعنوان شعر داستانی. فصل دوم : معرفی عناصر شعر داستانی و آوردن نمونه هایی از اشعار سروده شده در این باب. فصل سوم : ذکر تاریخچه ایی کامل از اشعار داستانی شعر عربی از حدود ص...

تجدّد و تمدّن مفهوم عام و گسترده ای است که ایران عصر قاجاریه را به خود پیچیده است و حیات ایرانیان در سایه آن، دستخوش تغییر و تحوّلات همه جانبه ای گشته، به شکلی که اثرات آن حتی تا روزگار ما محسوس است؛ بدیهی است که این گونه تحولات، واژگان جدیدی را در سطوح مختلف زندگی ایرانیان مطالبه نماید. از آن جا که شعر این دوره، آمیختگی کاملی با وجوه و ابعاد مختلف و واقعیِ تاریخ این عصر دارد، بررسی واژگان موجود در...