چکیده منطقة آسیای ­مرکزی ­و­ قفقاز از دیرباز به خاطر موقعیت ژئوپلیتیکی خود مورد توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای بوده ­است. در دوران اتحاد­ جماهیر شوروی، به خاطر تسلط روس ها بر این منطقه امکان حضور دیگر قدرت ها کاسته­ شد، ولی پس از فروپاشی شوروی و استقلال کشورهای این منطقه، امکان حضور قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در این منطقه فراهم­ گردید. یکی از مواردی که زمینه حضور دیگر قدرت ها در این ...

این مقاله به بررسی انعقاد پیمان دفاعی مشترک بین کشورهای حوزه خلیج فارس با تاکید بر الزامات ژئوپلیتیک ، به‌منظور برقراری امنیت در منطقه خلیج فارس توسط کشورهای این حوزه اختصاص دارد. بر اساس نتایج مطالعات منابع مختلف، یکی از عوامل اصلی ناامنی در منطقۀ خلیج فارس، ایالات متحده آمریکا و حامیان منطقه‌ای آن می‌باشد. با توجه به مزیتهای طبیعی و موقعیت ژئواستراتژیک ایران در ترتیبات امنیتی، اقتصادی، سیاسی،...

کشور ایران به لحاظ ذخایر هیدروکربوری از موقعیت ژئوپولتیکی ممتازی برخوردار است. در اختیار داشتن نُه درصد ذخایر نفتی و بیش از 15 درصد از ذخایر گازی جهان و قرار داشتن در حاشیه خلیج‌فارس، موقعیت ژئوپولیتک منحصر به فردی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. طبق پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی و با توجه به ذخایر عظیم هیدروکربوری در منطقه خاورمیانه، در سال 2030 این منطقه بزرگترین صادرکننده گاز در جه...

امروزه همگرایی منطقه ای باتوجه به عامل جغرافیا مورد توجه اکثریت کشورهای جهان قرار گرفته است. با توجه بهطرح موضوع جهانی شدن اقتصاد و ضرورت همگرایی بیشتر سیاسی و اقتصادی بین کشورهای یک منطقهجغرافیایی، کمترکشوری را در دنیا می توان یافت که برای توسعه خود به همگرایی منطقه ای توجه نداشته باشد .کشورها اگر در یک گروه منطقه ای قرار گیرند بهتر می توانند منافع منطقه و کشورهای خود را تامین کند و ضعف ها ونق...

در جنگ‏هایی که اتفاق می‏افتد، کشورهای همسایه و کشورهای منطقه و فرامنطقه براساس منافعی که از آن جنگ‏ها ممکن است داشته باشند یا منافعی از آنها که در نتیجه آن جنگ ممکن است مورد تهدید قرار بگیرند به موضع‏گیری می‏پردازند. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز از این قاعده مشتثنی نیست. در مقاله حاضر تلاش شده فراز و فرود روابط ج.ا.ایران با لیبی در خلال دوره جنگ مورد بررسی قرار بگیرد. مطمئناً بازنگری در نوع رو...

خلیج فارس منطقه‌ای ژئوپولتیکی است که از زمان‌های گذشته در کشورهای جهان جایگاه والایی داشته است. تراکم کشورهای نفت‌خیز در این منطقه، اوضاع متشنج‌ و ضعف داخلی کشورهای منطقه، متکی بودن به قدرت‌های خارجی، مجاورت ژئوپولتیکی با شبه قاره هند و نیز تمایز عمده در بافت و ساختار سیاسی - اقتصادی خلیج فارس از ویژگی‌های متمایز این منطقه در مقایسه با سایر مناطق ژئوپلتیکی جهان است، منطقه خلیج از زمان کشف و صدو...

همجواری و هم مرز بودن چین با کشورهای منطقه آسیای مرکزی توام با رشد سریع اقتصادی این کشور، شرایط خاصی را بر روابط این کشورها با چین موجب شده است. به طور کلی روابط دوجانبه چین و کشورهای این منطقه از روند جهان شمول دیپلماسی اقتصادی پکن مستثنی نیست. علاوه بر همجواری ژئوپلیتیک و اهمیت خاص این منطقه برای چین، پکن تداوم و گسترش روابط خود با کشورهای این منطقه در عرصه اقتصادی با هدف حفظ ثبات سیاسی و...

همجواری و هم مرز بودن چین با کشورهای منطقه آسیای مرکزی توام با رشد سریع اقتصادی این کشور، شرایط خاصی را بر روابط این کشورها با چین موجب شده است. به طور کلی روابط دوجانبه چین و کشورهای این منطقه از روند جهان شمول دیپلماسی اقتصادی پکن مستثنی نیست. علاوه بر همجواری ژئوپلیتیک و اهمیت خاص این منطقه برای چین، پکن تداوم و گسترش روابط خود با کشورهای این منطقه در عرصه اقتصادی با هدف حفظ ثبات سیاسی و اجت...

این مقاله به بررسی مبانی اقتصادی تشکیل منطقه پولی مشترک و تجربه آن در جهان می پردازد. در مطالعه انجام شده مهمترین معیارهای تشکیل منطقه پولی مشترک بر اساس دیدگاههای سنتی و مدرن معرفی، منافع و مضار پیوستن به یک منطقه پولی مشترک به جهت نظری بررسی و برخی ملاحظات تجربی مناطق پولی مشترک در جهان مد نظر واقع شده است. در بخش بعدی آن نیز معیارهای تشکیل منطقه پولی مشترک در ایران و کشورهای منطقه مقایسه شده...

ایران، پهناورترین کشور پیرامون خلیج فارس و از بزرگ ترین کشورهای منطقه ی خاورمیان ه است؛ لذ ا ظرفیت بالای ی ر ا برای نقش آفرین ی د ر منطق ه - به عنوان قدرت منطقه ای- دارد و این افق را دنبال می کند که این نقش از سوی کشورهای منطقه و فرامنطقه پذیرفته شود. با این وجود، قدرت منطقه ای رو به افزایش ایران، دگرگون کننده یتوازن قوا در این نقطه ی جغرافیایی ست و واکنش دیگران را به دنبال دارد؛ چراکه هر...