تلخ اندیشی از جمله ترکیبات جدیدی است که در فرهنگ های لغت موجود، هنوز مدخلی برای آن در نظر گرفته نشده است. تلخ اندیشی هم به معنای توجه ویژه و نگاه یک سویه به تلخی ها، زشتی ها، تباهی ها، رنج ها و مسائل غم انگیز و دردآور و هم به معنای زشت و تلخ و ناگوار و غم بار دیدن مسائل و نگاه منفی به موضوعات گوناگون است. در بررسی داستان های کوتاه معاصر به نگرشی ثابت، ادامه دار و در برخی دوره های تاریخ معاصر ای...

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره‌ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان‌های آن به شیوه‌های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه‌ای است که به داستان‌ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می‌توان در داستان کوتاه شب سهراب‌کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن‌مایه این داستان واقع شده است ...

منتقدان و پژوهشگران ادبی در تحلیل عرفانی آثار ادبی معاصر بیشتر به بررسی اشعار فارسی پرداخته اند؛ در حالی‏که نثر داستانی به ویژه داستان کوتاه، در دهه های اخیر در بازتاب دادن باورها، رفتارها، و آموزه های عرفانی نقش بسزایی داشته است؛ داستان کوتاه دلاویزتر از سبز نوشته علی مؤذنی ازجمله این داستان ها است. هدف ما در این مقاله این است که این داستان را با روش توصیفی تحلیل کنیم و با بررسی آن در سه سطح د...

    در این پژوهش برآنیم تا عنصر فضاسازی را در منظومه‌­ی داستانی خسرو و شیرین مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم؛ بدین منظور چهار موضوع از جمله فضای آغاز داستان، فضاسازی شخصیتی، رویدادی و مکانی را گزینش کرده‌ایم تا با استفاده از نشانه‌های زبانی و تصویری که در تداعی و القای مضمون مطرح‌شده در هر داستان نقش دارند، هنر نظامی را در زمینه‌ی فضاسازی نشان ‌‌دهیم. نظامی برای هر یک از قسمت‌های داستان خود فضاهای...

این مقاله کوشیده است تا با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان نورمن فرکلاف به بررسی مجموعه داستان‌های کوتاه فریبا وفی با عنوان حتی وقتی می‌خندیم بپردازد. در رویکرد فرکلاف یک متن در سه سطح مختلف بررسی می‌شود. این سه سطح عبارت‌اند از: 1. سطح توصیف که مبتنی بر تحلیل صوری، دستوری، واژگان، ضمایر، وجه افعال و قیود است. 2. سطح تفسیر که متن را براساس بافت موقعیت و عوامل بینامتنی تحلیل می‌کند. 3. سطح تبیین که ...

اگرچه شهرت هدایت بیشتر مرهون داستان¬های «بوف کور»، «سه قطره¬خون» و «زنده به¬گور» است و این داستان¬ها از نظر ساختاری، بسیار منسجم و نظام¬مند هستند؛ بسامد این¬گونه تجربه¬های هدایت در قیاس با داستان¬های کوتاه رئالیستی ناچیز است. هدایت نزدیکِ بیست و پنج داستان کوتاه رئالیستی دارد که معماری، ساختمان و پردازش آنها نشان می¬دهد که وی در این ¬زمینه، تبحر و چیرگی خاصی دارد و به همین دلیل با اقتباس از روش¬...

این تحقیق در ابتدا به چگونگی پیدایش داستان و مراحل تطور آن در دوره های مختلف ادبیات عرب پرداخته، و در ادامه با توضیح عناصر داستانی داستانهای نوین به بررسی تطبیقی تک تک آنها در مقامات بدیع الزمان می پردازد. شاید در نگاه اول به دلیل لفظ پردازی در مقامات به نظر برسد که این اثر فقط به قصد لغت نگاشته شده است، ولی بدیع الزمان همدانی با هنرمندی کم نظیر خود، تمام توانش را برای بیان آن در قالبی داستانی ...

چکیده امروزه داستان کوتاه ـ به عنوان یک نوع ادبی ویژه و تأثیرگذار ـ جایگاهی چشمگیر در ادبیّات عربی دارد؛ امّا مراکز علمی ما آشنایی چندانی با داستان نویسی در جهان عرب ندارند. رساله حاضر، کوششی است ذوق آزمایانه برای ترجمه و شناساندن نمونه هایی از داستان کوتاه عربی به مخاطبان فارسی زبان. مجموعه داستان «السّاعه والإنسان» (1963)، اثر سمیره عزّام (1927 ـ 1967) نویسنده فلسطینی و شامل چهارده داستان کوتا...

داستان کوتاه ـ به عنوان یک نوع ادبی ویژه و تأثیرگذار ـ جایگاهی چشمگیر در ادبیات عربی دارد اما مراکز علمی ما و خوانندگان فارسی زبان، آشنایی چندانی با داستان نویسی در جهان عرب ندارند. رساله ی حاضر، کوششی علمی و در عین حال ذوق آزمایانه برای ترجمه و شناساندن نمونه هایی از داستان کوتاه عربی به مخاطبان فارسی زبان است. مجموعه ی داستانی«الظل الکبیر» اثر نویسنده ی فلسطینی سمیره عزام (1927- 1967) شامل دو...