یکی از پرسشهایی که در محافل حرفه‌ای و آموزشی معماری مطرح می‌شود این است که آیا معماری ذاتی یگانه و والا دارد که معماران برای رسیدن به آن می‌کوشند یا مسئله‌ معماری به تعداد معماران پاسخ دارد؟ در این مقاله در باره وجود و عدم این ذات با رجوع به زمان بحث شده است. زمانی این ذات وجود داشته و معماری را با عالم قدسی مرتبط می‌کرده است، زمانی این ذات را پیشگامان معماری مدرن (معماران بزرگ) ابداع و پیشنهاد...

در این مقاله تلاش شده است تا مفهوم بینامتنی بودن مفاهیم سنتی و نوین در جهان‌بینی منبعث از سنت و جریانات نحله‌های فکری دوران جدید- تجدد، فراتجدد، واسازی و فولدینگ- با رویکرد نشانه‌شناختی در آثار شهرسازی و معماریِ معمار اندیشمند پیتر آیزنمن، با رجوع به آثارش و تحلیل دقیق نشانه‌شناختی هر کدام، مورد اشاره قرار گیرد. روش تحقیق مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی است که از روش استدلال منطقی با ابزار گرداوری اط...

در دهۀ اخیر، نگارش آثار تفسیری تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران و دوران مدرنیزاسیون، رشد چشمگیری کرده است. عدم تفکیک چارچوب های متفاوت استدلال و تحلیل، توسل به گونه های ناهمخوان تحلیل و توجه نکردن به معیارهای استناد در پارادایم های مختلف تحقیق، موانعی را در برابر علمی بودن این پژوهش ها و اعتبار آن ها ایجاد کرده است. تبیین ساختاری این معضل، هدف این نوشتار است. در این مقاله، ابتدا رویکردها و مبان...

در پژوهش حاضر، موضوع در روند مستمر و پیچیده تاریخ مانند یک فیلم تصور شده و از قالب های جدا و عکس گونة صامت و ایستا بیرون آمده است .اهمیت و دلیل انتخاب این روش پاسخ به نقصانی است که باعث شده اغلب ، آثار هنری نقاش ها و معماران مهم و پرآوازه یا جداگانه بررسی شده و یا تأثیر متقابل آن بر یکدیگر خارج از بستر تاریخی قرار بگیرد و اتفاقات سرنوشت سازی مانند جنگ و انقلاب که زندگی مردم، ارزش ها و سیستم ها ...

بررسی عوامل مؤثر بر تداوم و جاودانگی یک اثر معماری و تعاریف گوناگون ارائه شده از اثری جاودانه، بدان دلیل ضروری است که امروزه، تلاش برای ایجاد یک میراث نوین هنری ماندگار و اصیل بسیار کمتر از گذشته شده است. بنابر آنچه بیان شد، در این پژوهش خط سیر موقعیت های استاد حسین لرزاده با تکیه بر جامعه شناسی هنر و متأثر از نظریه معرفت ماکس شلر، نظریه عوامل ایده ای و واقعی، ترسیم شده است. در جامعه شناسی هنر ...

مکتب شیراز در هنر و معماری، از درخشان ترین و تأثیر گذارترین مکاتب هنر و معماری ایران است که هنوز بسیاری از وجوه آن ناشناخته باقی مانده است. در این پایان نامه با هدف طراحی پژوهشکده ای جهت مطالعه، شناخت و ارائه مکتب شیراز در هنر و معماری، مطالب زیر مورد مطالعه قرار گرفته است. در فصل نخست پس از طرح موضوع، ضرورت، هدف و سوالات تحقیق، معانی مختلف واژه اساسی مکتب بیان شده و پس از آن تاریخچه شهر شیراز ...

هدف اصلی این پژوهش، بررسی مفهوم و جایگاه «فضا» در نقاشی ایرانی دوره تیموری1 و تفسیر قواعد و ضوابط حاکم بر آن ها در آثار استاد کمال الدین بهزاد است. در این پژوهش، ساختار بصری سه اثر از معروف ترین نگارگری های ایرانی دوره تیموری بررسی و تحلیل شده است که فضای معماری را تصویر کرده اند. با توجه به اینکه مکتب هرات2 نقطه اوج نقاشی ایران محسوب می شود و در این مکتب به فضا های معماری و شهری بسیار توجه شده...

فضاهای زیر زمینی دستکند قدیمی‌ترین نوع سرپناه بشر محسوب می‌شوند که دارای پیشینه­ای فراتر از اولین بناهای معمول ساخته شده هستند. زمین به‌عنوان نخستین جایگاه و مصالح ساخت سر پناه، نقش به‌سزایی در شکل گیری معماری داشته است. یکی از کارکردهای زمین در معماری بومی فرو رفتن در دل زمین است. در نایین به بناهایی که در دل زمین و با معماری دستکند ایجاد شده­اند «بین» Bin اطلاق می­گردد. در این بین­ها نوعی گون...

بسیاری از بناهای ایران در طی روزگاران به سبب های گوناگون از میان رفته یا «نوع» آنها منقرض شده است. خانقاه یکی از این انواع است. از راه های شناخت معماری خانقاه بررسی بناهایی است که بر سر نوع آنها اختلاف است. بنای معروف به «مسجد جامع رشت خوار» در راه زاوه به خواف در زمرۀ این بنا هاست. تحقیق هایی که دربارۀ این بنا انجام گرفته متکی بر اصول معماری خانقاه و کاوش های باستان شناسی نبوده است. این مقاله ...

در ماوراء النهر در سده های نهم تا دهم میلادی برای اولین بار ساختمان هایی پدید آمد که نماد ها و تزیینات دوران پیش از اسلام را از دیدگاه معماری در خود حفظ کرده بودند. این ویژگی ها به ویژه در ساختمان مقبره ها روشن تر متجلی شد. به تدریج از آغاز قرن دوازدهم میلادی، آرامگاه های دارای شیرازه و گنبد و پیش طاق های مُقوّس، و کاشی کاری و حکاکی روی سفال در معماری ظهور کرد. نگارنده در این مقاله برخی از آثار ن...