در این پژوهش سعی شده تا به بررسی نقوش دو بنای مسجد گوهرشاد و آرامگاه تاج محل پرداخته شود. این رساله براساس این فرضیه ی اصلی شکل گرفته که با توجه به تشابهات موجود در دو بنای نام برده، به خصوص تشابهات قومی و فرهنگی، این تشابهات چه تأثیری روی نقوش و کلیت ایجاد دو بنا داشته است. هم چنین با توجه به نقش و حضور زن در ایجاد دو بنا، چگونگی و تأثیرگذاری حضور زن نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در فصول ای...

مزارها متناسب با فرهنگ و تفکرات انسانی‌ در هر منطقه‌‌ای شکل می‌گیرند. بر مزارها از نقوش مختلف انسانی، گیاهی، حیوانی گرفته تا نقوش هندسی، اسلیمی و غیره ترسیم می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی مردم‌شناختی نقوش گیاهیِ مزارهای آرامگاه میرزا کوچک در محلّه‌ی سلیمان‌داراب رشت انجام شده است. با تغییر و تحولِ مزارها در گذر زمان، بخشی از فرهنگ مردم دچار دگرگونی و حتی گاهی منسوخ می‌شود؛ از این رو، پژوهش ...

ابوعبدالله احمد بن محمّد بن اسحاق به ابراهیم هَمَدانی ـ ابن‌فَقیه هَمَدانی، جغرافیدان ایرانی (نزدیک به: 255-330ﻫ. ق.) در کتاب ارزشمند خود «اخبار البُلدان» که احتمالاً در 290ﻫ. ق./ 903م. نوشته شده است، ترجمۀ متن دو سنگ‌نوشته در دامنۀ کوه الوند همدان (= سنگ‌نوشته‌های گنج‌نامه) را آورده است. با وجود این، ترجمۀ او کوچک‌ترین همانندی‌ای با متن سنگ‌نوشته‌های داریوش بزرگ و خشایارشا در دامنۀ کوه الوند ندارد و آ...

در معماری اسلامی، آرامگاه ها یکی از عناصر کالبدی در شهر ها و روستاهای ایران به شمار می آید. جایگاه آرامگاه ها در کنار مساجد در عرصه ساخت و ساز در ایران بسیار چشمگیر بوده و دلیل این امر به نقش آرامگاه ها و آمیختگی آن با آداب و رسوم و مذهب ایرانیان مسلمان برمی گردد. در این پایان نامه بناهای آرامگاهی دوره ی قاجار استان آذربایجان غربی مورد پژوهش قرار گرفته است. با توجه به این که در این استان پیروا...

آجر قدیمی ترین ماده مصنوعی ساخت بشراست که در حال حاضر نیز از آن استفاده می شود. تمدن عیلام یکی از بزرگترین تمدن های شناخته شده کهن ایران باستان است (حدود4000 سال پیش). این تمدن با ایجاد بناهای عظیمی از آجر، اسناد و مدارک مهمی از نظر شناخت تکنولوژی آن زمان برای آیندگان بر جای گذاشته‪است. در این رساله تلاش شده تا با مطالعه بر روی آجرهای یکی از آرامگاه های سلاطین عیلامی در سایت جهانی هفت‪تپه، به ن...

یکی از پدیده های مورد توجه در دانش مردم شناسی، بررسی محل دفن درگذشتگان یعنی گورستان است. گورستان در ادوار مختلف، همواره از اماکن مورد نیاز بشر بوده است. در این بین آن چه که در گورستان بیش از هر چیز توجه یک مردم شناس را به خود جلب می کند؛ سنگ مزار (به لحاظ جنس و ابعاد)، و کتیبه ی نقش شده بر روی آن (شامل نقش و نگار و نوشته ها) است. هرقدر در پردازش کتیبه ی یک سنگ مزار دقت و تلاش بیشتری صرف شده باش...

عنوان کلی «هیئت» به آن دسته از آثار نجومی دانشمندان اسلامی اطلاق می‌شود که هدف از نگارش آنها عرضۀ توصیف کلی از جهان با استفاده از مدل‌های هندسی است. این آثار که بیشتر آنها در دورۀ اسلامی با ساختار و ترتیب فصول مشابهی نوشته می‌شده‌اند احتمالاً متأثر از کتاب فرض‌های سیاره‌ای بطلمیوس، یا آن طور که دانشمندان اسلامی آن را می‌نامیدند، الاقتصاص، هستند. هر چند آغاز نگارش آثار مستقل هیئت بر پایۀ این تعری...

موضوع این پایان نامه مقایس? نقدهای اجتماعی در آثار سعدی و دیوان حافظ است. در آثاراین دو شاعر گاه با نقدهای اجتماعی روبرو می شویم که اگرچه جنب? تاریخی دارند، کاربردی نیز می-توانند بود. همچنین نگاه اجتماعیِ سعدیِ جهان دیده و پرتجربه از یک سو و نظرات ریز بینان? حافظ خلوت نشین و در عین حال تیز بین از سوی دیگر ما را به این انتخاب ترغیب نمود. جستجوی نقد اجتماعی در آثار سعدی و دیوان حافظ جز در بار? برخی...

شیخ کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب های نسل های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی می پردازیم. شیخ کلینی از کتاب سلیم بن قیس، کتاب های جابر بن یزید جعفی، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار...