قصاص در برابر جنایت عمدی حق مجنی علیه و یا اولیاء دم می‌باشد، اما ممکن است قبل از استیفای آن حق، جانی توسط دیگری کشته شود. در این فرض احقاق حق اولیاء دم چگونه خواهد بود؟ آیا در صورت عمدی بودن قتل، قصاص قاتل یا اخذ دیه و یا حتی عفو در اختیار اولیاء مقتول اول خواهد بود؟ این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام‌گرفته نشان می‌دهد که اولاً: در خصوص این فرض قانون ساکت بوده و در کتب فقهی نیز به‌صراحت ...

تقاص به منظور ایجاب بدهکاران در برابر طلبکاران و با انگیزۀ پشتیبانی از بستانکارانی ایجاد شده است که برای احقاق حقوق خود، مدرکی مقبولِ مراجع قانونی در دست ندارند. اِعمال تقاص گاه با اخذ عین مال مغصوبه و گاه با دریافت بدل حیلوله اجرایی می‌شود. فقها در نحوۀ سلطنت مقاص در جایی که وی به اخذ بدل اقدام می‌کند اختلاف دارند. برخی اِعمال تقاص نسبت به بدل را موجب اباحۀ تصرف دانسته‌اند و برخی دیگر آن را محصّل ...

مقاله حاضر تلاش دارد تا از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه که قواعد آن در مخاصمات مسلحانه قابل اعمال است وقایع جنگ اخیر غزه را تجزیه و تحلیل کند. حقوق بشردوستانه با هدف حمایت از غیرنظامیان و سایر افراد انسانی، شیوه‌های جنگی و ابزارهای آن را قانونمند می‌سازد. به‌علاوه، حقوق بین‌الملل کیفری نیز بحث نقض‌های ارتکابی و تعقیب کیفری مرتکبین را تنظیم می‌کند. رژیم صهیونیستی در جریان جنگ اخیر غزه مرتکب اق...

ضرورت احقاق حق بر کسی پوشیده نیست. اگرچه قانون گذار امکان طرح دعوا را برای همه افراد فراهم کرده است ولی در برخی موارد به جهت فوریت امری، رسیدگی بر اساس تشریفات متداول دادرسی ممکن است به زوال حق خواهان یا بی اثر و غیر قابل اجرا شدن حکم نهایی دعوا منتهی شود. این مسئله ضرورت و اهمیت وجود تاسیسی تحت عنوان دادرسی فوری را به خوبی نشان می دهد. دادرسی فوری به جهت اهمیت آن باید مورد توجه و بررسی و تحلیل...

چکیده قصاص یکی از مجازات هایی است که از منظر فقه جزایی اسلام نیز مورد توجه قرار گرفته و به مقتضای آیه 33 سوره اسری(و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطنا) مخاطب آن ولی دم بوده و در زمره جرایم حق الناسی قرار می گیرد؛ این در حالی است که متولی برقراری نظم،تامین امنیت عمومی،احقاق حق و اجرای عدالت حکومت می باشد.با توجه به این دو نکته سوال اساسی آن است که حدود مداخله حاکمیت درموضوع مجازات قصاص تا چه ح...

رویة دادگاه‌ها در ایران، مطابق نظر مشهور در فقه و حقوق، این است که در صورت امتناع متعهد از اجرای تعهد، بدواً متعهدله را ملزم به‌اجبار متعهد می‌کنند. سپس، در صورتی که اجرای تعهد، حتی توسط ثالث و با هزینة متعهد، قابل اجرا نباشد، متعهدله را مجاز به فسخ قرارداد می‌دانند. این رویه و مبانی آن، که به‌منظور جلوگیری از تزلزل قراردادها و جهت حفظ استحکام عقود پایه‌ریزی شده، نه‌تنها باعث استحکام قراردادها ن...

اندیشه عدالت،‌ در سال 1971 از سوی جان راولز[1] مطرح و با استقبال بسیاری مواجه شد. این رویکرد در حیطه اخلاق نیز وارد شده و اندیشه عدالت‌گرایی اخلاقی را شکل داد. طبقه‌بندی‌های مختلفی برای عدالت سازمانی عنوان شده است، ولی طبقه‌بندی‌ای که گرینبرگ[2] (1993) مطرح کرد، طرف‌داران بسیاری یافت. گرینبرگ عدالت سازمانی را در سه بخش عدالت توزیعی، عدالت رویه‌ای و عدالت تعاملی (شامل عدالت میان فردی و عدالت اطل...

جهانشمولی حقوق بشر را نمی‌توان صرفاً توسعه کمّی و عرضی آن دانست، بلکه بیشتر مراد از حقوق بشر جهانشمول حقوقی کیفی و است. در حقیقت، مفروض چنین حقوقی این است که ریشه آن در هر انسانی یافت شود و در هر زمان و مکانی قابل احقاق و اعمال است؛ بنابراین حقوق بشر جهانشمول، حداقلی از حقوق طبیعی و فطری است که هر انسان از آن جهت که انسان است از آن بهره‌مند است. لذا این کشف و فهم حقوق بشر جهانشمول امر جدیدی نیست،...

انتشار نخستین گزارش توسعه انسانی در سال 1990 که با تلاش های محبوب الحق و آمارتیا سن آغاز شد توجه اقصاددانان و سیاستگذاران اقتصادی را بیش از پیش معطوف نقش محوری توسعه انسانی در توسعه همه جانبه و اقتصادی- اجتماعی جوامع کرد. به این ترتیب در مطالعات توسعه، بررسی ابعاد مختلف توسعه انسانی و اثرگذاری آنها بر رشد اقتصادی و همچنین تأثیر عوامل گوناگون همچون رشد اقتصادی بر توسعه انسانی در پژوهش های این دو...