اضداد یکی از انواع روابط معنایی بین الفاظ و از مباحث لغوی است که در متون تفسیری و در ذیل مباحث ادبی مورد توجه مفسران قرار گرفته است. این مقاله بر آن است که پدیدة اضداد در تفسیر مجمع¬البیان و روض¬الجنان را، بنا به جایگاه ویژة مباحث لغوی در این دو تفسیر، مورد کندوکاو قرار دهد. از این رو با نگاهی به پیشینة اضداد و اشاره به دیدگاه¬های موافقان و مخالفان، اضداد در علوم قرآن و جایگاهش در مجمع¬البیان و...

طبرسی در تفسیر مجمع البیان لعلوم القرآن علاوه بر تفسیر آیات به تبیین مباحث علوم قرآنی نیز اهتمام داشته است . در این رساله نگارنده به طرح و تدوین چهار مبحث مهم علوم قرآنی از دیدگاه وی پرداخته است که این مباحث عبارتند از: -1 نسخ در قرآن، که ابتدا مفهوم نسخ از دیدگاه لغت پژوهان و مفسران و آراء آنها در امکان نسخ، قبول یا رد گونه های آن و حکمت نسخ بیان شده، آنگاه به شرایط نسخ از دیدگاه طبرسی اشاره ش...

چکیده واژه شناسی قرآن که در دانش مفردات از آن بحث می شود، یکی از علوم پیش نیاز تفسیر است، به دلیل گستردگی این موضوع و اهمیت آن در فهم آیات الهی، مسلمانان از همان آغاز نزول قرآن به این مهم اهتمام داشته اند. به دلیل بنیه لغوی فوق العاده قرآن و نقش موثر و مهم مفردات، در تفسیر قرآن کریم، در دوره های بعدی مفسران و دانشمندان علوم قرآنی به آن عنایت بسیاری مبذول داشتند. مرحوم طبرسی، یکی از مفسرانی ا...

الملخص عند ما نراجع کتاب «نهج البلاغه» وهو ذو مضامین متعدده ـ نجد الصور البیانیه فیه بوجه خاص قد تجلت بکثیر و قد استخدمت لأغراض بلاغیه عدیده تحمل فی طیاتها أهداف تربویه وإرشادیه وبالوقت ذاته لها مدلولات ومصادیق اجتماعیه وسیاسیه. من هذه الصور البیانیه المتمثله فی مجال التشبیه والمجاز والاستعاره والکنایه نجد قد استخدمت لوصف الحیوانات والطیور والحشرات والغرض من ذلک المعانی الثانویه لهذه الأغراض ا...

البیان فی تفسیرالقرآن، اثر فقیه شیعی معاصر، آیت الله سید ابوالقاسم خویی (متوفی 1371 ش ) است. این کتاب از دو بخش تشکیل شده است : مقدمه ای در علوم قرآن و تفسیر سوره حمد . با وجود توجه گسترده به بخش علوم قرآنی این اثر، متأسفانه بخش تفسیری آن چندان مورد توجه و ژرفکاوی های پژوهشی واقع نشده است . این در حالی است که به نظر می رسد در این بخش، مباحث ارزشمندی از جهت محتوا و روش شناسی تفسیر قرآن ارائه شده...

هدف این نوشتار، معرّفی طبرسی (468 - 548 هق.( و آثار قرآنی اوست. نویسنده پس از گزارش فشرده از بیوگرافی طبرسی و وجه نامگذاری وی به طبرسی و اختلاف آوانگاری آن، نخست از تألیفات وی سخن گفته سه تفسیر مجمع البیان، الکافی الشافی و جوامع الجامع را نام می برد سپس استادان و شاگردان طبرسی را معرفی کرده از تألیفات وی گزارش می کند و در این راستا از دو تألیف وی یکی در فقه »المؤتلف من المختلف بین أئمه السلف« و ...