هایدگر در مورد اخلاق بسیار کم می­نویسد و خود نیز بیان می­کند که پرسش­های اخلاقی در مباحث او جایی ندارند. بنابراین، جایگاه اخلاق در اندیشة­ او بسیار مبهم و ناآشکار است و این خود سبب شده است تا تفاسیر متفاوتی راجع به دیدگاه اخلاقی او شود. با این حال، می­توان مباحثی را در آثار او یافت که جدای از اینکه به هستی­شناسی و مسئله وجود می­پردازند، جنبة ارزش­گذارانه نیز داشته باشند، مانند بحث از اصالت و بو...

دانش علمشناسی یا فلسفه علم فیلسوفان مسلمان، مشتمل بر قواعدی پیشینی و لازم الاجراست که علوم حقیقی ـ برهانی، باید ساختار منطقی خود را از آنها اخذ کنند. بر اساس این قواعد، هر علمی باید موضوعی داشته باشد، در تبیینها از اصول و قواعد برهان تبعیت کند، قلمرو خویش را فقط در مرزهای تعیین شده گسترش دهد و پژوهشهایش فقط به عوارض ذاتیه موضوع معطوف باشد. در فلسفه اولی نکته اخیر مراعات نشده و فیلسوفان به کرات ...

در تاریخ اخلاق پژوهی، تاکنون شاخه ای مستقل با عنوان «فلسفه اخلاقی» وجود نداشته است. از نظر این نوشتار هم امکان و هم مطلوبیت چنین شاخه ای در کنار دیگر شاخه های مربوط به اخلاق، وجود دارد. تاکنون بیشتر توجه پژوهشگران حوزه اخلاق (در علم اخلاق، فلسفه اخلاق، تاریخ اخلاق و...) بر این بوده است که به نحو فلسفی، تاریخی و... «در اخلاق» بنگرند. در عرصه «فلسفه اخلاقی» تأکید بر این است که به شیوه فلسفی، «با ...

چکیده: موضوع پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش فلسفه بر رشد اخلاقی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی منطقه 9تهران بود.جامعه مورد مطالعه ،دانش آموزان منطقه9 شهر تهران می باشد که از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای برای انتخاب نمونه استفاده شد.تحقیق فوق برای دستیابی به سوالات زیر بوده است:سوال اول آیاآموزش فلسفه به کودکان بر تراز کلی تحول اخلاقی دانش آموزان منطقه 9تهران تأثیر دارد.؟ آیاآموزش فلسفه به کودک...

تعبیر «فلسفه استعلایی» یکی از مهمترین و پرمحتواترین تعابیری است که کانت در توصیف فلسفه خود به کار برده است. مقاله حاضر، با اتخاذ روشی توصیفی- تحلیلی کوشیده است این تعبیر را، فارغ از شهرت و فراگیری آن،  مورد بررسی  و تحلیل قرار دهد و بدین طریق مضمون و محتوا و نیز دامنه شمول آن را مشخص نماید. از بررسی و تحلیل تعاریف و توصیفات کانت از «فلسفه استعلایی» و تدقیق در عناصر و مقوّمات اصلی آن تعاریف و نیز...

نسبت خود و دیگری به‌مثابه یک امر هویتی، در جامعه‌شناسی طنین خاصی داشته و لذا به‌عنوان یک مفروض در ذیل تعریف از فردگرایی عارضه‌ای برای روح مدرنیته غربی تلقی شده است. در این باب ایده‌های مهم در جامعه‌شناسی غربی (مارکسی، دورکیمی، وبری و زیملی) هر کدام به‌نوعی خواسته‌اند طرحی برای مواجهه با آثار نامناسب «تقابل خود و دیگری»‌ در فرهنگ مدرنیته غربی ارائه دهند. از وجه مقایسه بیناتمدنی و بینادینی نیز با...

در طول تاریخ تفکر، برهان و شهود دو روش دست یابی به حقیقت تلقی شده است. در این راستا آنچه در وهلۀ اول اندیشمندان را به فکر واداشته این است که کدامیک از این دو طریق معتبرتر و کاربردی تر است. بررسی این دو روش نشان می دهد که، گرچه هر یک از آن ها به تنهایی از مزایای خاصی برخوردار هستند، ولی در عین حال حصر نظر به یکی از دو روش برهان و شهود، در مسیر حقیقت یابی، چندان راهگشا نبوده، و توانایی حل بسیاری ...

مسلمانان از نخستین روزهای حیات فلسفه، شاهد دغدغۀ فلاسفه در اصلاح جامعۀ اسلامی بوده اند (تاریخچه)؛ اما دغدغۀ ابن رشد در تحلیل رابطۀ چندوجهی دین و سیاست بر پایۀ فقه و فلسفه، مورد توجه جدی قرار نگرفته است (پیشینه)؛ ازاین رو، ابهام در وجوه چنین رابطه ای از نگاه ابن رشد، همچنان باقی است (مسئله) بنابراین، پرسش از «چگونگی نگاه ابن رشد در رابطۀ بین دین و سیاست» پرسش اصلی و «ارائۀ الگوی پیوند دین و سیاس...

حیرت ‏‎(thaumazein)‎‏ از همبودی لوگوس و پولیس در نزد افلاطون اندیشه را به پرسش درباره وجود نسبت بین ایندو، و در ادامه نوع نسبت آنها برمی انگیزد. براساس روایت افلاطون پرداختن به این مهم مستلزم بیان قیاس پذیری و شباهت ‏‎(ana/logos)‎‏ آندوست، زیرا تا امکان قیاس وجود نداشته باشد نمیتوان بین آنها نسبت برقرار کرده و سپس به ویژگی و کیفیت آن پرداخت. اما مطایبه اینجاست که موضوع ((نسبت)) باعث قیاس پذیری ...

تلاش برای حل مهمترین مسائل عالم اندیشه توسط زبان و نیز نمادهایی که زبان طبیعی به وسیله آن به زبان نمادین تبدیل می شود از جمله کارهایی است که مدتهاست ذهن متفکرین مغرب زمین را به خود مشغول نموده است . یکی از بزرگترین این متفکران که با پوزیتیوریسم منطقی آغاز نمود و سپس در حیطه فلسفه های تحلیل زبانی به کار خود ادامه داد رودلف کارناپ است که مقاله حاضر مروری است بر مجموعه فعالیتهای علمی او در زمینه ه...