یکی از مهمترین عناصر داستان عنصر «طرح» است. در واقع، «طرح» الگویی از رابطة میان حوادث داستان بر اساس علت و معلول است. داستان پیش از قرن هجدهم در اروپا و قبل از مشروطیت در ایران بر اساس روایت ساده نوشته می شد و به صورت داستان به معنای امروزی (رمان) آن نبود. از آنجا که «طرح» از ماهیت درونی شخصیت ها سرچشمه می گیرد، برای فهم آن خواننده احتیاج به دو عنصر اساسی «هوش» و «حافظه» دارد. البته، بزرگترین ف...

یکی از مهمترین عناصر داستان عنصر «طرح» است. در واقع، «طرح» الگویی از رابطة میان حوادث داستان بر اساس علت و معلول است. داستان پیش از قرن هجدهم در اروپا و قبل از مشروطیت در ایران بر اساس روایت ساده نوشته می شد و به صورت داستان به معنای امروزی (رمان) آن نبود. از آنجا که «طرح» از ماهیت درونی شخصیت ها سرچشمه می گیرد، برای فهم آن خواننده احتیاج به دو عنصر اساسی «هوش» و «حافظه» دارد. البته، بزرگترین ف...

جام یکی از مضامین اصلی و پرکاربرد شعر فارسی به شمار می آید. استقبال زیاد از این مضمون باعث ایجاد جریان جدیدی در حوزه ی ادبیات شد جریانی تحت عنوان خمریه سرایی که شاعران بس بنامی در شکل گیری و انسجام آن دست داشتند. استفاده از جام و ترکیبات آن تنها در همین حوزه باقی نماند بلکه مفهوم دیگر آن که همان جام جم، جام جهان نما و جام جهان بین است راه را برای ورود این مضمون در ادبیات عرفانی هموار نمود و باع...

تأثیر و تأثّر بین عناصر ساختارى داستان، به علّت آمیختگى ذاتى آن‏ها با یک‏دیگر، امرى طبیعى است، امّا در این میان، ارتباط بین برخى عناصر، از اهمیّت ویژه‏ترى برخوردار است؛ عنصر "شخصیّت" به عنوان یکى از اصلى‏ترین عناصر ساختارى داستان‏ها، معمولاً به نوعى خاص، با عنصر "صحنه" ارتباط مى‏یابد. "نظامى گنجوى" در کتاب "مخزن‏الأسرار" خود براى بیان مفاهیم عمیق اخلاقى و فلسفى، از فنّ داستان بهره گرفته، به همین دلیل...

اسکندرنام? نظامی یک منظوم? داستانی از نوع حماس? تاریخی است. سرایند? این داستان در پدیدآوردن این اثر به فردوسی نظر داشته، امّا به اذعان خود شاعر از تکرار آنچه فردوسی پیشتر در باب اسکندر گفته پرهیز کرده و به مقوله هایی پرداخته است که تازگی دارد. اسکندرنامه نیز همچون هر اثر داستانی دیگر شامل حوادث و رویدادهای گوناگون و حضور شخصیّت های مختلف است که بروز این حوادث و رفتار شخصیّت های داستانی در موارد مخ...

تاریخ‌نگاری محلی به عنوان یکی از اشکال تاریخ‌نگاری در ایران، به‌ویژه در دورة تیموری، چندان مورد توجه قرار نگرفته‌است. در این میان، یکی از انواع تاریخ‌نگاری محلی، تاریخ‌نگاری منظوم است و گونه‌ای از تاریخ‌های منظوم که در عهد تیموری گسترش یافت، شهرآشوب‌ها هستند. در واقع، شهرآشوب‌ها اطلاعات فراوانی در باب تاریخ اجتماعی و فرهنگی و نیز خصوصیات شهرها، اصناف و... در قالب تاریخ محلی منظوم ارائه می‌نماین...

منظومۀ ویس و رامین که در حدود سال 446 هجری توسط فخرالدین اسعد گرگانی، در عهد طغرل اول سلجوقی(455-429 هجری)، به نظم درآمده، براساس یک متن پهلوی منظوم شده است. اشاره به رامین و ویس در یکی از فارسیات ابونواس (198-146 هجری) شاعر ایرانی‌الاصل عربی‌گوی، در قرن دوم هجری، حاکی از اشتهار داستان پیش از عهد گرگانی می‌باشد.      صورت کنونی داستان، همانند عموم داستان­های بازمانده از عهد باستان، شامل اشارات...

چکیده وجود نام‌های مشترک و روایت‌های همانند در اوستا و حماسه‌های هند نشان از قدمت داستان‌های اساطیری و حماسی ایران - حدّاقّل از زمان همراهی و همزیستی اقوام هند و ایرانی، یعنی بیش از دو هزار سال پیش از میلاد مسیح - دارد. برخی نشانه‌ها از نوع جانوران شگفت، پرندگان خارق‌العاده و روایت‌های مختلف از اسطورة دموزی واینانا، نماینده مشترکاتی با اقوام هند و اروپایی و ساکنان بین‌النهرین است. اشاره‌های هرود...

چکیده ادبیات هر قوم آیین? تمام نمای فرهنگ آن قوم است. با دقت در ادبیات لکی نیز می توان بسیاری از باورها و نگرشهای مردم ساکن در بخش هایی از غرب کشور را در مورد زنان، شناسایی کرد. زن در ادبیات منظوم لکی در نقش مادر، همسر، خواهر، پیرزن، دختر و معشوق ترسیم شده است. همچنین گاه نگاه شاعران لک به زن، نگاهی کلی است. آنان نیز چون غالب شاعران پارسی گو، زنان را گروهی در مقابل مردان و دارای ویژگی های منفی...