ویژگی­ های نظریه مبنایی موجب گسترش استفاده از این روش در مطالعات علوم اجتماعی شده است. رشتۀ علوم سیاسی، متغیرهای پیچیده و چندبعدی مانند سیاست، قدرت سیاسی و دولت را مطالعه می­کند. شرایط و عوامل متفاوت حاکم بر متغیرهای مورد مطالعه این رشته در جوامعِ مختلف ایجاب می­کند پژوهشگران این عرصه مجهز به مهارت­های مختلف روش­شناسی باشند تا بتوانند این پدیده­های غامض را در چارچوب و زمینه خاص خود مطالعه و بررس...

در قرن بیستم، شاهد نگاه به عدالت به مثابه انصاف، هم‌چون یک نظریه­ اخلاقی، با شالوده­های قراردادگرایی هستیم. در این زمینه، نظریه عدالت به مثابه انصاف با روش تحلیل گفتمان از اندیشه­های خواجه­نصیر شناسایی شده است. به نظر وی، جهان هستی و زندگی اجتماعی، بر مبنای عدل الهی (قوانین الهی در نظام تکوین و تشریع) شکل گرفته و پایداری آن به علت محبت است، اما با فقدان محبت فطری، نیاز به ساخت عدالت به مثابه ان...

عدالت عام فضیلتی است که افراد را به نظم و خیرات جمعی دعوت می‌کند تا به وسیله آن به سعادت برسند. مقالۀ حاضر به بررسی و تبیین نظریۀ عدالت عام و خیر مشترک و نقش آن در جهت دهی و تنظیم و ترویج قانون از دیدگاه آکویناس می پردازد. آکویناس با تاسی از ارسطو و الهیات مسیحی عدالت عام را به عنوان فضیلت عامی می‌داند که دارای موضوع خاص یعنی خیر مشترک است. عدالت عام همان فضیلت است که از جهت محتوا و جوهر با فضی...

جرم شناسی های منتقد و متعارض در قالب دیدگاه­های متعدد و متنوع در برابر جرم شناسی سنتی و یا جریان اصلی قرار گرفته­اند و ضمن به چالش کشیدن این جرم شناسی ها از زاویه دیدی متفاوت به علت شناسی می نگرد؛ یعنی ساختار نابرابر و تبعیض آمیز جامعه که در مُدل­هایی نظیر اَشکالِ نژادپرستانه، تبعیضات جنسیتی، نابرابری طبقاتی و همانند اینها نهادینه شده، و با ارائه راهکارهایی به دنبال اصلاح ساختارها و نابرابرهای موج...

به نظر می رسد پیدایش نظریه بازی های تکاملی و گسترش بهره گیری از آن بیان کننده گونه ای تغییر در ابزارهای مورد استفاده متخصصان نظریه بازی ها و اقتصاددانان باشد؛ چه آن که برخی به این نظریه در برابر نظریه بازی های کلاسیک به عنوان نوعی پیش رفت می نگرند. این مقاله در پی آن است که نخست تفاوت های مبنایی مطرح میان نظریه بازی های کلاسیک و نظریه بازی های تکاملی را به تصویر بکشاند و دوم این که به این پرسش ...

نظریه محمد جواد مغنیه با عنوان « فهم اجتماعی نصوص » ، تکامل مکانیسم تنقیح مناط در فرایند اجتـهاد است که بر پایه ی مبانی و ضوابطی چون: « مقاصد شریعت » ، « عرف » و « ظهور سیاقی» شکل گرفته است. توجه به مقاصد شریعت با عنایت به عنصر زمان و مکان ، نوعی مناسبت قطعی میان موضوع و حکم ، ایجاد کرده و ظهوری را برای متن کلام شارع رقم می زند که بر اساس اصل عقلایی حجیت ظهور ، اعتبار خواهد داشت. فهم عرفـی جدید...

یورگن هابرماس از جمله متفکرین مکتب انتقادی است که به سختی می‌توان وی را به یک حوزه معرفتی خاص محدود و مقید نمود. با تفحص در آثار وی آشکار می‌شود که وی همزمان به چند حوزه معرفتی متفاوت از جمله فلسفه، جامعه شناسی، روان شناسی و زبان شناسی تعلق دارد. هابرماس برای حل معضلات بشر امروزین چندین رشته علمی را در هم بیامیزد که حاصل آن نظریه خویشتن نگری (تامل بر خویشتن) و نظریه کنش ارتباطی است. در هر دو نظ...

مقاله حاضر سعی دارد بابررسی مفهوم شناسی امنیت شهروندی به این سؤال پاسخ دهد که آیا مفهوم امنیت شهروندی می تواند به بازسازی امنیتی کشورهای در حال توسعه کمک کند ؟ با طرح این سؤال، پس از مفهوم شناسی موضوع با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، این امر مورد آزمایش قرار گرفته است که چگونه مفهوم امنیت شهروندی سبب خشونت در کشورهای حال توسعه شده و به کارکرد شهروندی از سوی دولت‌ها تأثیر می‌گذارد؟ فرضیه مطرح  ا...

مقاله حاضر سعی دارد بابررسی مفهوم شناسی امنیت شهروندی به این سؤال پاسخ دهد که آیا مفهوم امنیت شهروندی می تواند به بازسازی امنیتی کشورهای در حال توسعه کمک کند ؟ با طرح این سؤال، پس از مفهوم شناسی موضوع با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، این امر مورد آزمایش قرار گرفته است که چگونه مفهوم امنیت شهروندی سبب خشونت در کشورهای حال توسعه شده و به کارکرد شهروندی از سوی دولت‌ها تأثیر می‌گذارد؟ فرضیه مطرح  ا...