شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیة العرب» و «لامیة العجم» بازتاب دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیة العرب» در پردازش هنجارها، بیش تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیة العجم» آ...

مطالعهْ حاضر به انجام مقایسه ای بین تأثیرات احتمالی انواع تکالیف برون دادی، شامل تکلیف بازسازی و تکلیف نشانه تصویری، و یک تکلیف غیر برون دادی به نام تکلیف تفهیمی، روی تشخیص و یادگیری (تولید و تمایز) جملات آرزویی و زبان انگلیسی پرداخته است. به این منظور، 101 دانش جوی زبان انگلیسی (به عنوان زبان خارجی) دانشگاه آزاد اسلامی کازرون، با میانگین سن 23 سال، در این تحقیق شرکت کرده اند سه سال شرکت کننده د...

پژوهش حاضر بر آن است تا با تحلیل اشعار وحشی بافقی، در چارچوب نظریه­ معناشناسی، میزان کاربرد هر یک از طرح­واره­های تصویری حرکتی، حجمی و قدرتی را در شعر این شاعر جهت خلق معنا بررسی کند. به این منظور تعداد 66 رباعی وحشی بافقی گزینش شده و مورد تحلیل قرار گرفته­اند. از تعداد 264 مصراع پیکره برگزیده از مجموع 66 رباعی، در 114 مورد از طرح­واره­های تصویری جهت مفهوم سازی استفاده شده­ است که بیش ترین سهم ...

یوری لوتمان، تأثیر شعر را حاصل برخورد نظام­هایی مختلف می­داند که به­طور همزمان در متن عمل می­کنند. البته وی از نظام تصاویر شعر سخن نگفته، ولی این نظام را نیز به دیگر نظام­های مورد نظر لوتمان می­توان افزود. کارکرد این نظام، حاصل پیوند میان تصاویر است. از این منظر، شبکة این تصاویر می­تواند دلالت­هایی معنایی و زیباشناختی نیز داشته باشد. در مقالة حاضر، با بررسی پیوند میان دو تصویر باده و چهره در شع...

تجلی قرآن و حدیث در سروده های پارسی گویانِ سده های سوم و چهارم چندان گسترده نبود و دوران اولیه خود را می گذراند. مضامین ادبی در آن عصر، بیش تر بر محور مدح و ستایش، عشق، تغزل سرایی می چرخید تا این که بلوغ و تحول شعر فارسی با سنایی آغاز شد و بازتاب انوار آیات قرآنی، احادیث، معارف دینی، تفکرات عرفانی و معانی دلپذیر را با قداستی ژرف جایگزین ستایش های مبالغه آمیز گردانید. حکیم سنایی معارف، معانی و اح...

مبالغه تصویری است بلاغی که اغلب برای آرایش کلام و جلب توجّه شنونده به کار می­رود. در مبالغه، شاعر با استفاده از دو شیوۀ بزرگ­نمایی و کوچک­نمایی مفاهیم خُرد را بزرگ­ جلوه می­دهد و مفاهیم بزرگ­را خُرد، و در واقع با استفاده از این ابزار بیانی سخن خویش را بسط می­دهد و تأکید می­کند تا القای مفهوم بهتر انجام پذیرد. اغلب بلاغت­نگاران ضمن معرفی مبالغه تأکید کرده­اند که مبالغه در حقیقت نوعی دروغ آمیخته با...

ترجمه شعر به دلیل مشکلاتی که در حفظ فرم و محتوا وجود دارد امری چالش انگیز است. آنچه که ترجمه شعر را حتی دشوارتر ازاین می سازد، آن است که درشعر محتوا تا حد زیادی وابسته به زبان (فرم) است. در انتخاب و اتخاذ فرم شعر راه حل هایی برای مترجم وجود دارد. اما بایستی به خاطر بسپاریم که این راه حل ها هیچ گاه نمی توانند به عنوان انتخابی کاملا درست تلقی شوند چرا که هر فرم امکانات خاصی را فراهم می آورد درحال...

ادبیات مقابله ای در مفهوم فراگیرش در بر گیرنده پیوند ادبیات با دیگر هنرهای زیباست. دیدگاه های نظریه پردازانی چون ارسطو و هوراس درباره گونه های هنر مبنای پژوهش های مقابله ای و بررسی پیوند و همانندی میان هنرها شده است، و به ورود اصطلاحات تصویرپردازی و کنده کاری و مجسمه سازی در حوزه شعر انجامیده است. در این جستار به کاربرد هنر مجسمه سازی و کنده کاری در شعر پرداخته می شود، و مفاهیم بدیع برآمده از ا...

ادبیات تطبیقی از مهم ترین گونه های ادبی است که ما را در یافتن وجوه مشترک اندیشه های بزرگان جهان- که از نظر زمانی و مکانی از یکدیگر فاصله دارند- یاری می رساند و به نقاط وحدت اندیشة بشری پی می­برد که چگونه اندیشه­ای در نقطه­ای از جهان توسط اندیشمندی، ادیبی و یا شاعری مطرح می شود و در نقطة دیگر همان اندیشه به گونه­ای دیگر مجال بروز می­یابد. مقالة حاضر نگاهی است تطبیقی به شعر، اندیشه، زمینه و زمانة...

تمثیل همواره به عنوان یکی از انواع ادبی محبوب در تمامی ملل پذیرفته شده است و به عبارتی می توان آن را قالب ادبی ای جهانی دانست؛ علاوه بر این، مفهوم سیر وسلوک یا سفر عارفانه به صورت تمثیلی مکرراً در قالب هایی نظیر شعر و داستان های ادبی به کاررفته است. از نمونه های تمثیلی منظوم در فارسی می توان از منط قالطیر عطار و در انگلیسی از نمایش منظوم مرگ سرخ1 اثر ادگار آلن پو 2 یاد کرد و از نمونه های تمثیلی ...