بسیاری موارد تصدیق می کنند که ارتباطات زبانی (شفاهی) وسیله ای برای انتقال اطلاعات ، افزون بر برقراری ، ادامه و پایان دادن به روابط اجتماعی با افراد دیگر می باشد. یکی از جنبه های فرهنگی ،قوانینی که رفتارهای مناسب را تعیین می کنند می باشد که بطور واضحی در زبان منعکس می گردد.رابطه کاربردی ، سن شان موقعیت و بسیاری دیگر از عوامل اجتماعی بر استفاده زبان مستقیماً تأثیر می گذارند. در حالیکه مطالعات گسترده ای برای یافتن تئوری جهانی( همگانی) در فرهنگ و زبانهای مختلف انجام شده ( گرایس 1975، لاکف 1974 ، لیچ 1983، و براون و لوینزن 1987) ، نظریه ای مبنی بر اینکه هر فرهنگی معیارهای خودش را دارد، بسیاری از که مطالعات کاربرد شناسی میان فرهنگی را انجام دادند، مجذوب خود کرده است. با هدف بررسی درک کنش گفتارهای متفاوت از جامعه ایرانی ، مطالعات بسیاری صورت گرفته است. ( آهنگر 2005، اسلامی راسخ 1993، 2004، و یارمحمدی 2003) هدف از این مطالعه، بررسی سطح (میزان) ادب در فرمهای گوناگون درخواست می باشد که توسط دانشجویان ایرانی مورد قضاوت و بررسی قرارمی گیرد. نسخه اصلاح شده پرسشنامه –که در سال 1990 توسط کیتائو طراحی شده- شامل 18 درخواست در سه موقعیت متفاوت ( درخواست از استاد برای بلند تر صحبت کردن، درخواست استاد از دانشجو برای ارائه دادن کنفرانس زودتر از موعد، و درخواست دانشجو از همکلاسی خود برای خودکار) مورد استفاده قرار گرفت. فهم(درک) ادب و احترام افراد، مطابق با سطح بسندگی و جنسیت شان مقایسه گردید.اطلاعات( داده های) جمع آوری شده از 105 دانشجو نشان داد که تفاوتهایی در میزان ادب و احترام با سطوح مختلف بسندگی و جنسیت وجود دارد. نتایج این بررسی ترتیب اصلی ( اساسی) لاکف 1974 ، امری/ خبری/ پرسشی را تأیید می کند و نشان می دهد که درخواستهای مودبانه نسبت به درخواستهای خبری از ادب کتری برخوردارند( بی ادبانه ترند) و درخواستهای خبری نسبت به پرسشی بی ادبانه ترند.

آیا هرمنوتیک ترجمه را می توان به عنوان مدلی در ترجمه ابیات کلاسیک ایران به کار برد؟ بسیاری بر این باورند که رباعیات خیام فیتزجرالد را باید نوعی "ترجمه" به حساب آورد.برخی دیگر استفاده از مدل هرمنوتیکی اشتینر به عنوان معیار سنجش ترجمه را تنها موجب طرح کلیات پیچیده ای می دانند که بافرهنگ ها و تمدنهای مختلف جهان در هم تنیده می شود. با وقوف و اشراف کامل به نقصان موجود ، این مطالعه بر آن است تا با استفاده از مدل هرمنوتیکی بتی ، مدل هرمنوتیکی اشتینر را در راهبردهای نظام مند ترجمه مفاهیم فرهنگی موجود بین زبانها، انتقال این گونه مفاهیم از زبان مبدا به زبان مقصد، و دخل و تصرف هرمنوتیکی مترجم در ترجمه این مفاهیم را در ترجمه منظومه رباعیات خیام از زبان پارسی به انگلیسی مورد بحث قرار دهد. با وجود این ، و در حالی که در این ترجمه تفوق فکری غرب بر شرق کاملا هویداست، اما دخل و تصرف بوجود آمده در امانتداری ترجمه از نگاه منتقدان و کارشناسان ترجمه در زبان مبدا دور نخوهد ماند. این مطالعه ابتدا طرح فشرده ای از تحلیل متن زبان مبدا و ساختارفلسفی و رمزگونه آن را ارائه داده و سپس به دخل و تصرف و چگونگی معرفی مکتب فلسفی نویسنده شرقی به جهان غرب را بررسی کرده است.

در این تحقیق ترجمه گتسبی بزرگ دومین رمان بزرگ قرن 20 براساس نظریه ÷لی سیستم بررسی شد.این بررسی شامل سه سطح ادبی فرهنگی واجتماعی بودکه درهرسطح یافته مربوط درمتن اصلی ومتن مقصدجمع اوری و مقایسه شدتاچگونگی ترجمه انا ن بررسی شود.هدف این ÷روسه یافتن میزان موفقیت مترجم در انتقال سیستم های موردنظردرمتن مقصدبودکه هایدر ÷ایان مشخص شدکه مترجم به جزسطوح ادبی درانتقال دوسطح فرهنگی وهجتماعی چندان موفق نبوده است.معادلهای اونتوانسته بودند همان مفاهیم اصلی متن مبدا را به درستی انتقال دهند.

abstract translation has become a cultural act which plays a significant role in human life. with the emergence of functional translation theories, and skopos theory in particular, translation has been considered as a purposeful, interpersonal and intercultural activity which is produced for particular recipients and directed by a specific purpose. this purpose determines the translation strategies employed in translating different elements of a text. so it is the translators task to choose the best strategy due to the specific purpose. some scholars maintain that skopos theory is not applicable to literary texts since such texts do not have any specific aim. the present study investigated the applicability of skopos theory to the literary texts from english to persian and checked the effect of translation skopos on the translation strategies of political and religious csis. therefore, two novels, the pilgrims progress by john bunyan and 1984 by george orwell, and their translated persian versions were analyzed. the results demonstrated that skopos theory is applicable to literary texts, and the translation purpose has a significant effect on the translation of religious and political csis.

مطالعات جدید ترجمه بر نقش مترجم به عنوان یک واسطه فرهنگی تاکید می کند و نشان می دهد که چگونه هویت یک مترجم به عنوان باز آفریننده ای که تحت تاثیر ساختارهای جنسیتی قرار می گیرد در بازآفرینی متن تاثیرگذار است. در این پژوهش ترجمه زبان و دیدگاه یک نویسنده زن در سطح واژگانی توسط مترجمان زن و مرد بررسی شد تا به تفاوت های احتمالی میان ترجمه های مردانه و زنانه بپردازد. به این منظور نه داستان کوتاه در مجموعه ای به نام «مترجم دردها» که نوشته «جومپا لاهیر» می باشد به عنوان پیکره تحقیق انتخاب شد و ترجمه های مترجمان مرد و زن از آن مورد بررسی قرار گرفت. آن دسته ازواژگان که انتخاب آنها بنا به گفته لیکاف و فرحزاد تحت تاثیرزبان و ایدئولوژی وابسته به جنسیت مترجمان قرارگرفته بود جدا شد وپس از مقایسه با متن مبدا در جداولی فهرست گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مترجمین زن در انتخاب سبک و زبان نویسنده زن بهتر از مترجم مرد عمل کرده اند در حالی که زبان مترجم مرد به لحن روایی زنانه ی داستان ها تحمیل شده است. از سوی دیگر بررسی ترجمه های مترجمین مرد و زن از مجموعه حاضر نشان داد که انتخاب واژگان توسط ایشان تحت تاثیر ایدئولوژی و دیدگاههای وابسته به جنسیت آنها قرار گرفته است.

ترجمه تیترهای خبری کاری بس دشوار است زیرا دارای جملاتی ناقص می باشند و به طور معمول ازکوته-نوشت ها، کلمات اختصاری اسامی خاص در آن ها استفاده می شود. مشکل دیگر این است که بدین دلیل که تیتیرخبری در بالای متن خبر می آید، اطلاعات متنی مفیدی برای درک درست معنای واژگان و تعیین ترجمه آن ها (واژ? مقصد) در دسترس نمی باشد. مترجمان نقش مهمی را در انتقال معنا میان طرفین اخبار در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی ایفا می کنند. ترجمه ها را ممکن است گروه های رقیب برای انتشار و قانونی جلوه دادن عقاید خود بنویسند یا بازنویسی کنند و هر جناح در تلاش است تا حادثه ای مشابه را از دیدگاهی متفاوت نقل کند تا عقاید خود را تقویت و علایقشان را بیان کند. بنابراین، وب سایت های خبری ایرانی اخیراً توجه عظیمی را در هر دو جامعه دانشگاهی و تخصصی به خود جلب کرده اند. وب سایت میمری رسانه های خبری عربی و ایرانی را به زبان های اروپایی ترجمه می کند بنابراین همه چیز بستگی به انتخاب متون و حوادثی دارد که میمری ترجمه می کند. در این تحقیق 40 تیتر خبری انگلیسی از وب سایت میمری به همراه ترجمه های آنان از پایگاه های خبری ایرانی جمع آوری شدند و سپس با در نظر گیری نظریه اسکوپوس ورمیر(1989) و چهار روش پیشنهادی بیکر (2006) نقش آن ها در هر دو زبان بررسی شد و در نهایت این نتیجه بدست آمد که نقش ها عمدتاً در متن مقصد بر اساس هدف سیاسی آن ها تغییر کرده بود.

بسیاری بر این تصورند که ترجمه ی متون ادبی بسیار چالش برانگیز و سخت است. از دید بسیاری از مترجمان، ترجمه ی ادبی مسئولیتی بسیار سنگین است زیرا این نوع متون دارای ظرافت هایی از حیث محتوا و زیبایی شناختی هستند. بنابراین، پیدا کردن معادل در زمینه ی ترجمه ادبی دارای اهمیت بسیاری است. اولین هدف از انجام این مطالعه این بوده است که معادل های مختلف کولر در دو نسخه ی ترجمه ی گلستان سعدی یافت و میزان استفاده از هر کدام از آن ها در دو نسخه مشخص شود. در این تحقیق و بررسی، یک فصل از گلستان انتخاب شد و بر اساس معادل های کولر که شامل اصلی، ضمنی، متن-هنجاری، کاربردی و صوری بررسی شد. منظور از معادل اصلی، معادل مستقیم یک کلمه و همینطور مفهوم خارج متنی یک کلمه است. منظور از معادل ضمنی، انتخاب های مختلفی است که ما می توانیم بین دو یا چند کلمه ی مترادف داشته باشیم که به این مورد معادل سبکی نیز گفته می شود زیرا بر اساس سبک نویسنده ی متن مبدا می توان انتخاب ها یمختلفی داشت. منطور از معادل متن-هنجاری، انتخاب کلمات متفاوت در متن های مختلف و بر اساس نوع متن است. منطور از معادل کاربردی، معادلی است که ما در ترجمه ی متونی انتخاب می کنیم که در آن ها سعی بر تاثیرگذاری بر خواننده است و در نهایت، منظور از معادل صوری، معادلی است که بسیار به زیبایی شناختی و فرم متن مبدا توجه می کند. نتایجی که به دست آمد از این قرار بود که در ترجمه ای که ایستویک ارائه داده است، میزان استفاده از معادل های مذکور به ترتیب صوری، متن-هنجاری، اصلی، کاربردی و ضمنی اما در ترجمه ای که رهاتسک ارائه داده است، کاربرد معادل ها به ترتیب اصلی، متن-هنجاری، صوری، ضمنی و کاربردی است. هدف دیگراز انجام این مطالعه، بررسی انتقال کاربرد نسخه ی اصلی این اثر در دو نسخه ی ترجمه بوده است. منطور از انتقال کاربرد این است که آیا مترجمین سعی بر این داشته اند که کاربرد متن مبدا را به مقصد منتقل کنند یا اینکه کاربرد آن را تغییر داده اند، آیا آن ها سعی بر این داشته اند که متن را برای خواننده ی زبان مقصد به گونه ای ترجمه کنند که قابل فهم باشد یا خیر. در بررسی که انجام شد، این نتیجه به دست آمد که ایستویک کاربرد متن اصلی را به درستی به متن مبدأ انتقال داده است در حالی که این مورد در ترجمه ی رهاتسک وجود ندارد زیرا وی در ترجمه ی خود ازمعادل صوری به میزان قابل توجهی استفاده نکرده و سبک نویسنده ی اصلی را تغییر داده است. این دو نسخه به غیر از تفاوت های مذکور، تفاوت دیگری نیز دارند. اگرچه ایستویک کاربرد متن اصلی را به متن مقصد انتقال داده است، اما چون وی سعی بر این داشته که خود را بسیاربه متن مبدا نزدیک کند، نتوانسته است بسیاری از مفاهیم سعدی را ترجمه کند و بنابراین آن ها را حذف کرده است که این مورد نمی تواند قابل قبول باشد زیرا حذف، آخرین استراتژی در ترجمه است. نکته ی قابل ذکر دیگر این است که معادل های کولر به منظور بررسی معادل به صورت کلی بسیار حائز اهمیت است زیرا وی با ارائه ی معادل های مذکور، تمامی جنبه های آثار و متون مختلف را مورد توجه قرار داده است که البته این معادل ها را می توان در بررسی انواع آثار ادبی و غیر ادبی نیز به کار برد.

در این تحقیق به بررسی رابطه معنی دار ما بین کمال گرایی، عزت نفس و مهارت زبانی پرداخته می شود. علاوه بر این رابطه دو بعد از کمال گرایی (نگرانی درباره ی اشتباهات و استانداردهای شخصی) با متغیرهای نامبرده مورد مطالعه قرار می گیرد. صد دانشجوی ایرانی رشته زبان انگلیسی دانشگاه شهید باهنر کرمان در این تحقیق شرکت کردند. دانشجویان زن و مرد شرکت کننده به صورت تصادفی از میان دانشجویان سال سوم و چهارم رشته های مترجمی زبان و ادبیات انگلیسی انتخاب شدند. اطلاعات مورد نظر برای انجام این تحقیق از طریق سه پرسش نامه بدست آمد. پرسش نامه کمال گرایی برای تعیین میزان کمال گرایی و دو بعد از ابعاد ان، پرسش نامه عزت نفس به منظور اندازه گیری میزان عزت نفس و ازمون مهارت زبانی میشیگان برای مشخص کردن میزان مهارت زبانی دانشجویان استفاده شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که 1) بین کمال گرایی و عزت نفس رابطه معنادار وجود داشت. در حقیقت کمال گرایی بیشتر ، عزت نفس بالاتری را به همراه داشت. 2) رابطه معناداری مابین کمال گرایی و مهارت زبانی وجود داشت. به عبارت دیگر کمال گرایی بیشتر، مهارت زبانی بالاتر را به همراه داشت. ?) رابطه معناداری ما بین عزت نفس و مهارت زبانی وجود داشت. در واقع عزت نفس بالاتر، مهارت زبانی بالاتر را به همراه داشت. ?) رابطه معناداری مابین نگرانی درباره ی اشتباهات و عزت نفس وجود داشت. در حقیقت نگرانی بیشتر درباره ی اشتباهات، عزت نفس پایینتری را به همراه داشت.5) رابطه معناداری مابین استانداردهای شخصی و عزت نفس وجود داشت. به عبارت دیگر استانداردهای شخصی بیشتر، عزت نفس بالاتر را به همراه داشت.6) رابطه معناداری مابین نگرانی درباره ی اشتباهات و مهارت زبانی وجود داشت. در واقع نگرانی بیشتر درباره ی اشتباهات، مهارت زبانی پایینتری را به همراه داشت. و سرانجام7) رابطه معناداری مابین استانداردهای شخصی و مهارت زبانی وجود داشت. به عبارت دیگر استانداردهای شخصی بیشتر، مهارت زبانی بالاتر را به همراه داشت.

نیومارک نوواژگان را بصورت ساخت های جدید از واژگان یا عبارات و نیز معانی بدیع از واژگان پیشین تعریف می نماید. از دیدگاه او ترجمه ی نوواژگان از بزرگ ترین چالش های فراروی مترجمان حرفه ای و غیر ادبی بوده که تحت تأثیر عوامل بافتاری متعددی از قبیل اهمیت مرجع ، نوع متن و ویژگی خوانندگان می باشد. در متون ادبی ترجمه ی نوواژگان یکی از راههای انتقال سبک نویسنده ی مبدأ به زبان مقصد است.در این پژوهش تلاش بر آن بوده تا ترجمه های موجود از رمان دنیای قشنگ نو اثر آلدوس هاکسلی از منظر ترجمه ی نوواژگان مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. برای نیل به این هدف ، نظریه ی نیومارک به عنوان جامع ترین و متنوع ترین نظریه ی ارائه شده در خصوص طبقه بندی و ترجمه ی نوواژگان انتخاب گردیده است.یافته های پژوهش حاکی از آنست که شیوه ی دوگانه ها یا استفاده ی همزمان از دو راهکار برای ترجمه،پربسامد ترین شیوه ی اتخاذ شده از سوی مترجمان برای ترجمه ی نوواژگان بوده است که این راهکار به انتقال بهتر پیام کمک می کند. همچنین از میان مترجمان این اثر، سعید حمیدیان با اتخاذ شیوه ی ترجمه ی معنایی در بازسازی نوواژگان و در نتیجه انتقال سبک نویسنده به فارسی موفق تر عمل کرده است.

زبانشناسی سیاسی به عنوان یکی از زیرشاخه های زبانشناسی، به رابطه بین زبان و سیاست با دیدگاه تحلیل نقّادانه کلام می پردازد. با آگاهی از قدرت زبان، سیاستمداران در گفتمان های سیاسی خود از راهبرد های زبانشناسی خاصی جهت تاثیر بر روی مخاطب و تحمیل عقاید سیاسی شان به آنها استفاده می کنند. مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل نقّادانه پنج نمونه از سخنرانی های جرج بوش، رئیس جمهور وقت آمریکا، در مورد جنگ عراق و تروریسم بر اساس نظری? زبانشناسی چیلتون (2004) در مورد گفتمان سیاسی پرداخته است. به دلیل محدودیت فضای مطالعه، محقق چهار نظری? عاطفی، دوگانگی،وابسته دستوری و استعاری از دوازده نظری? پیشنهادی چیلتون را انتخاب و بررسی کرد. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی چگونگی کاربرد چهار نظریه مطرح شده در سخنرانی بوش بوده است. بررسی دلیل و فراوانی کاربرد چهار نظریه فوق از دیگر اهداف این تحقیق بوده است. سخنرانی های مورد نظر در بازه زمانی سه ساله 2001 الی 2003 ،دوره جنگ عراق، به طور تصادفی انتخاب شدند. نتایج نشان داد بوش از چهار نظری? زبانشناسی عاطفی، وابسته دستوری، دوگانگی و استعاری به ترتیب از فراوانی زیاد به کم به کار گرفته است. دلیل اصلی کاربرد نظریه های فوق، استفاده از راهبرد-های ویژه زبانشناسی جهت توجیه تصمیم جنگ و هدایت مردم به سوی جنگ علیه عراق و تروریسم بوده است. تحلیل داده ها حاکی از این بود که بوش از تئوری عاطفی جهت تحریک احساسات مرتبط با جنگ در مردم و در نتیجه کنترل تصمیم گیری آن ها و از تئوری دوگانگی جهت متمایز کردن دوستان و دشمنان خود به کار گرفت. بوش از تئوری وابسته دستوری جهت امر و نهی از انجام بعضی از اعمال سیاسی به کار گرفت و دلیل کاربرد تئوری استعاری توضیح و تبیین بعضی از مفاهیم و عقاید انتزاعی سیاسی بوده است. واژه های کلیدی: زبانشناسی سیاسی، عاطفی، دوگانگی، وابسته دستوری، استعاری.

نیاز به ارزیابی و تخمین کیفیت متون ترجمه شده همواره یکی از نیازهایی بوده است که مترجمین، خوانندگان متون مقصد، صاحب نظران علم ترجمه و شرکتها و موسسات انتشاراتی آن را احساس مینموده اند. این نیاز امروزه بیش از هر زمان دیگری محسوس میباشد. به این منظور روشهای گوناگونی وارد صحنه شدند که بر مبنای تئوریهای علمی پی ریزی شده بودند. شیوه ی ارائه شده توسط هوس یکی از کاربردی ترین، قابل اعتمادترین و علمی ترین شیوه های ارائه شده در خصوص ارزیابی کیفیت ترجمه میباشد. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت ترجمه های خلق شده توسط پنج نفر از دانشجویان سال اول کارشناسی ترجمه دانشگاه شهید باهنر کرمان، که هیچ آموزش آکادمیکی در زمینه ی ترجمه نداشته اند، و مقایسه ی آن با کیفیت ترجمه های خلق شده توسط دانشجویان فارغ التحصیل کارشناسی ارشد این دانشگاه میباشد. به این منظور چهار متن از چهار ژانر متفاوت انتخاب شده و متون اصلی بر اساس مدل هوس با ترجمه ی آنها به زبان فارسی مقایسه شد تا این مساله که آیا آموزش آکادمیک بر کار این دو گروه تاثیری داشته یا نه مورد بررسی قرار گیرد. سپس، نمونه هایی از خطاهای صورت گرفته در کار دو گروه شمارش شده و با توجه به تعداد کل خطاهای یافت شده در ترجمه های هر گروه، کیفیت ترجمه ها اظهار شد. تعداد خطاهای یافت شده در ترجمه ی دانشجویان سال اول کارشناسی بیشتر از دانشجویان فارغ التحصیل کارشناسی ارشد بود. بنابراین تفاوت میان تعداد خطاهای آشکار و نهان در ترجمه های بررسی شده بیانگر کیفیت بالاتر ترجمه های خلق شده بدست دانشجویان فارغ التحصیل کارشناسی ارشد که درس های مترجمی را گذرانده اند می باشد. این نتایج همچنین بیانگر این مساله بود که فقدان آموزش آکادمیک در زمینه ی ترجمه میتواند دلیل ترجمه های ضعیف دانشجویان مبتدی رشته ی مترجمی باشد.

برخی نویسندگان برای ترسیم موقعیت اجتماعی، فرهنگی، جغرافیایی، تاریخی یا تربیتی شخصیت های داستان خود، دانسته از گونه های زبانی متفاوت استفاده می کنند. این شیوه ی شخصیت سازی چالش های بسیاری را در ترجمه متون ادبی پدید آورده است. در تحقیق توصیفی پیش رو، سعی بر بررسی ترجمه گویش سیاه پوستان آمریکایی به عنوان گویشی اجتماعی به زبان فارسی بوده است. به منظور انجام تحقیق، ابتدا گویش سیاه پوستان آمریکایی بکار رفته از سوی تواین در داستان سرگذشت هاکلبری فین و دو ترجمه فارسی این داستان اثر دریا بندری و گلستان انتخاب شدند. سپس یک صد قسمت مختلف از قسمتهایی که هفت ویژگی متفاوت این گویش را، از میان ویژگی های ارایه شده از سوی دیلارد، دارا بودند از متن اصلی استخراج و با معادل های فارسی خود مقایسه شدند. در رویکردی تحلیلی، نتایج بررسی این ویژگی ها نشان داد که ترجمه های هر دو مترجم از این مشخصه ها غالبا با ساختارهای نحوی و آوایی زبان مقصد مطابقت دارد. به عبارت دیگر، هیچ یک از مترجمان به دلیل تفاوت های زبانی در باز آفرینی این خصیصه ها موفق نبوده اند. در میان این ویژگی ها تنها خصوصیت های حذف افعال ربطی و تا حدی کاهش اصوات قابلیت ترجمه به فارسی را دارا بودند. از سوی دیگر و در رویکردی کلی، نتایج تحقیق حاکی از آن بود که در چارچوب سینکیویچ برای ترجمه گویش، از آنجا که ترجمه گویش سیاهان آمریکایی به زبان فارسی عملا امکان پذیر نبوده است، هر دو مترجم از رویکرد جایگزینی گونه تقریبی استفاده کرده اند. به بیان دیگر، آنها از زبان فارسی محاوره ای یرای ترجمه این گویش خاص بهره برده اند.

غزالا همایندها را به صورت ترکیبی از دو یا چند واژه که همواره در متون مختلف زبان ها همراه با هم می آیند تعریف می نماید. از دیدگاه او روند رو به رشد میل به ترجمه ی همایندها در مطالعات ترجمه، به دلیل اهمیت آنها در انسجام ساختار زبان است. این پایان نامه اساسا به ترجمه ی همایندها منحصر شده است. هدف آن بررسی کاربرد راهکارهای غزالا در مورد ترجمه ی همایندها از انگلیسی به فارسی است. هدف دیگر آن یافتن پر بسامدترین شیوه اتخاذ شده از سوی مترجم می باشد. برای نیل به این هدف رمان غرور و تعصب اثر جین اوستین و ترجمه ی فارسی آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که از پنجاه همایند یافته شده تنها در سه مورد، راهکارهای غزالا به کار نرفته بود و همچنین ترجمه ی معنا پر بسامدترین شیوه ی اتخاذ شده از سوی مترجم بود. اما ترتیب و تقدم راهکارهای غزالا در فارسی متفاوت بود، زیرا غزالا ترجمه ی همانند را به دیگر ترجمه ها ترجیح داد و ترجمه ی معنا چهارمین راهکار او بود. اما در ترجمه ی فارسی این ترتیب تغییر یافت و ترجمه ی معنا به ترجمه ی همانند ترجیح داده شد.

چکیده ترجمه ی کودکان مقوله ای ادبی است که در ایران کمتر بدان پرداخته می شود. تولید بومی این آثار نسبتاً اندک است و تولیدات غربی ،و به خصوص انگلیسی زبان، بازار را به سلطه ی خود در آورده اند. مترجمین ایرانی از این فرصت بهره جسته تا خوانندگانِ جوان خود را با اندیشه های جدید دیگر فرهنگ ها آشنا سازند با این امید که در دنیایی که ادبیاتِ جنگ بر تمامی مناسبات آن حکمفرماست، با تأکید بر علایق مشترک بین کودکان ایرانی و هم نوعانشان از دیگر فرهنگ ها، سطح تحمل و احترام را نسبت به دیگران را در آنها بالا ببرند. اما از سویی دیگر، دانش و تجربیات کودکان به نسبت محدود است و از این رو نمی توان انتظار درکِ نمودهای دیگر فرهنگ ها و شیوه های زندگی را که در ادبیات بزرگسالان بدیهی انگاشته می شوند، داشت. این جاست که هنجارها باهم تلاقی می کنند؛ آیا باید از بومی سازی استفاده کرد یا بیگانه سازی؟ و آیا باید در پی ترویج هویت بومی بود یا هویت جهانی یا جهانشهرگرا؟ برای انجام این پژوهش، تعداد چهار کتاب کودک از نویسند? مشهور بریتانیایی، رولد دال، انتخاب و با ترجمه های فارسی نظیرشان مقایسه شد و بر مبنای دسته بندی انجام شده توسط فرانک، مهم ترین دغدغه های مترجم در هنگام ترجمه ی عناصر هویتی در متون کودکان، شناسایی و در آخر مشخص گردید که کدام نوعِ هویت بیشتر از سوی مترجم برای خوانندگان خردسال ترویج شده است. پس از تحلیل داده ها، این نتیجه حاصل شد که درک بین المللی مهم ترین دغدغه ی مترجمین ایرانی در برخورد با مضامین هویتی است و این که هویت جهانی بیش از سایر انواع هویت، از سوی آن ها ترویج داده شده است.

در سال های اخیر به کاربرد نظریه های زبانی- متنی در مطالعات ترجمه توجه زیادی شده است. همین امر مولف را بر آن داشته تا به بررسی تغیییرات انسجامی در ترجمه بپردازد. تحقیق حاضر، مشکلات موجود در ترجمه ابزارهای انسجامی از انگلیسی به فارسی را مد نظر قرار داده و دغدغه اصلی آن بررسی پدیده تغییرات انسجامی در ترجمه می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی جامعیت مدل انسجامی هالیدی و حسن و یافتن موارد تغییرات انسجامی در سطح متنی بر اساس مدل شلسینگر در دو نسخه از ترجمه ی رمان خورشید همچنان میدمد، اثر همینگوی است. هدف دیگر از انجام این مطالعه، توضیح میزان تغییرات انسجام لغوی بوده و این که چگونه پاره ای از تغییرات بیش از سایر تغییرات از سوی مترجمین مورد استفاده قرار گرفته است. این تغییرات به تفاوتهای سیستمی زبان مبدا و مقصد (تغییرات اجباری) و یا به ملاحظات سبکی و زیبا شناختی (تغییرات اختیاری) بستگی دارد. در مطالعه ای که انجام شد تفاوت های فراوانی میان میزان ابزارهای انسجامی متن مبدا و مقصد یافت شد که علت آن وجود سه نمونه از تغییرات ممکن به منظور دستیابی به انسجام متنی در ترجمه است. این تغییرات عبارتند از حفظ ، حذف و اضافه ابزارهای انسجامی. در مطالعه ای که انجام شد،این نتیجه به دست آمد که، تغییرات انسجامی در ترجمه به علت تفاوت های زبانی و یا تمایلات درونی مترجم در انتخاب موارد واژگانی امری رایج است. همچنین بررسی ها نشان دادند که به جز در مورد حروف ربط و انسجام واژگانی که میزان حفظ آن ها زیاد بوده، حذف ابزارهای انسجامی بالاترین میزان را داشته است.

ایستگاه های تلویزیونی امروزه تمایل دارند تا با فرهنگ های بیگانه، به اصلاح با "دیگری" ، تعامل داشته باشند و از این روی پدیده ی مصاحبه با افراد شاخص با زبان های مختلف رواج یافته است. به همین جهت، ترجمه شفاهی همزمانِ چنین رویدادهایی رواج و اهمیت یافته است. در تعاملات کلامی، به ویژه در مصاحبه ها، هر کلامِ گوینده، به طور بالقوه، نوعی جهت گیری ارزشی و ایدئولوژیکی در بر دارد. مصاحبه شوندگان با استفاده از سازوکارهای ارزیابی زبانی، جهت گیری و نگرش خود را بیان می کنند. یکی از وظایف مترجم شفاهی در مصاحبه ها، بازسازی نگرش فرد مصاحبه شونده در کلام مقصد است. زمانی که فرد مصاحبه شونده یک شخصیت سیاسی سرشناس است و هر نوع اشتباه در ترجمه، منجر به پیآمد های نامطلوب می شود، وظیفه ی مذکور ضرورت بیشتری پیدا می کند. این پایان نامه به بررسی سه مورد از مصاحبه های دکتر احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق جمهوری اسلامی ایران، با سه شبکه ی سی ان ان (1389)، پی بی اس (1389) و یورونیوز (1990) بر پایه ی چارچوب ارائه شده در "نظریه ی ارزیابی" (مارتین و وایت، 2005) می پردازد. براساس همین چارچوب، نگرش موجود در متون مبدأ و متون مقصد بررسی و به صورت مقابله ای مقایسه شدند تا میزان انطباق نگرش متون مبدأ با نگرش متون مقصد بدست آید. نتایج تحلیل نشان می دهد که نظریه ی ارزیابی برای انجام تحلیل ترجمه ای متون مبدأ فارسی مناسب است. همچنین یافته ها نشان می دهد که در مصاحبه های مذکور، جرح و تعدیل های نگرشی در اکثر مواقع نتیجه ی سانسور یا "جرح و تعدیل بافتاری" است و مداخله ی عامدانه ی مترجم شفاهی سهم کمتری دارد.

از آنجا که ترانه ها ازجمله متنهای چند بعدی محسوب می شوند ترجمه ی آنها کار دشواری است. محبوبیت پویانماییهای دوبله شده در ایران (به علاوه ی ترانه های موجود در این پویانمایی ها) روندی رو به افزایش دارد، بدین جهت، تحقیق حاضر تلاشی است برای شفاف سازی و شرح فرآیند ترجمه و دوبله ی ترانه های انگلیسی موجود در پویانمایی ها به فارسی. در مرحله ی اول این تحقیق، متون مورد نظر بر اساس نظریه ی لو(2005) بررسی شدند تا میزان توجه مترجم به ویژگی های مورد نظر تعیین شود و در مرحله ی دوم فراوانی میکرواستراتژی های شولیر(2008) مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج تحقیق، در ترجمه ی متون بررسی شده از بین ویژگی های مد نظر لو ویژگی «معنا» (در 4 مورد) و «طبیعی بودن» (در 2 مورد) و «ریتم» (در 2 مورد) نادیده گرفته شده بودند که این بی توجهی ها موجب عدم موفقیت ترجمه در 6 مورد از 12 مورد شد. از بین استراتژی های شولیر «دگرگویی» با (29.45 درصد فراوانی) به عنوان پرکاربردترین و «جایگشت» با (1.55 در فراوانی)کم کاربردترین استراتژی در این ترجمه ها، شناخته شدند. نتایج تحقیق در کل نشاندهنده ی «مقصد محور» بودن ترجمه متون بررسی شده بود.

چکیده ترجمه ایدئولوژی همواره چالشهای متعددی را برای فن ترجمه به همراه داشته است. "جنسیت زدگی" از نمونه های ایدئولوژیست که جامعه را به طور ناعادلانه به دو دسته فرادست و فرودست تقسیم میکند و تنها ملاک این تقسیم بندی جنسیت افراد میباشد. مطالعه حاضر به بررسی چگونگی ترجمه و کیفیت انتقال "جنسیت زدگی" از زبان انگلیسی به فارسی پرداخت. سوال تحقیق این بود که آیا ترجمه و انتقال مفاهیم و عناصر جنسیت زده از انگلیسی به فارسی امکان پذیر است؟ و اگر بلی، ترجمه ی آن نسبت به خود مطلب جنسیت زده در بافت فرهنگی اولیه خود چگونه میباشد؟ رمان "ستاره ها بر زمین می درخشند" اثر سیدنی شلدون که بر مبنای جنسیت زدگی بنا شده پیکره این مطالعه قرار گرفت و در مطالعه ای از نوع مقایسه ای-کیفی با ترجمه ی این اثر، "پروانه آهنین" شریف الدین شرفی، بررسی شد . به جهت پاسخگویی به سوالات، مدل تحلیلی برمن ملاک قرارگرفت. نتایج حاکی از آن بود که متن مقصد به لحاظ ایدئولوژی اصلی و پیام نهایی با متن مبدا تطابق ندارد. نمونه های جنسیت زده بسیاری حذف، تعدیل، و یا تطبیق داده شده بودند.

امروزه با توجه به نیاز مبرم به برقراری ارتباط با سایر ملت ها، ترجمه نقش بسزایی در ایجاد این ارتباط متقابل ایفا می کند و از آنجا که زبان پیوند ناگسستنی ای با فرهنگ دارد ترجمه از زبانی به زبان دیگر باری بس سنگین را به دوش می کشد. از سوی دیگر انواع دیگری از ترجمه همچون زیرنویس فیلم ها با توجه به رشد روزافزون رسانه های تصویری، چالش های نوینی را پیش روی مترجمین قرار داده اند. در پایان نامه پیش رو سعی شده است تا ترجمه ی عبارات و کلمات بین متنی در زیرنویس فیلم مورد بررسی قرار گیرد تا راهکارهای اعمال شده توسط مترجمین برای انتقال اینگونه عبارات برای مخاطبین فارسی زبان مشخص شود. داده های این تحقیق بر اساس مثال های موجود در سریال تلویزیونی "آشنایی با مادر" گردآوری شده است و مدل ارائه شده توسط هتیم و مایسون برای آنالیز داده ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده گواهی بر ترجمه پذیری عبارات بین متنی در زیرنویس فیلم ها بود و همچنین قابلیت استفاده از مدل ذکر شده را برای ترجمه ی عبارات بین متنی در زیرنویس تائید کرد. پس از بررسی دقیق داده ها مشخص شد در میان پنج راهکار پیشنهاد شده، "حفظ جنبه ی اطلاعی" که در آن کلمه ی ارجاع داده شده در زبان مقصد نیز ذکر می شود، پرکاربردترین راهکار در میان مترجمین فارسی زبان می باشد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران مهم ترین رویداد در تاریخ این مرزو بوم دوران هشت ساله جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بوده که با عنوان «دفاع مقدس» شناخته شده است. این دوره حیاتی آثار ادبی بسیاری را در خود جای داده است که تحقیق و پژوهش پیرامون ترجمه ی این آثار به درک بهتر این برهه زمانی و تأثیر آن در عصر حاضر می انجامد. از جمله می توان به بررسی ترجمه ی اخبار سیاسی روزنامه های دفاع مقدس اشاره کرد که در این پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف از انجام این مطالعه بررسی دقیق تأثیر هنجارها بر ترجمه ی اخبار روزنامه های دفاع مقدس بود. بدین منظور تعدادی از روزنامه های دفاع مقدس به همراه ترجمه های انگلیسی بر اساس نظریه توری مبنی بر هنجارهای رفتاری مورد تحلیل متنی قرار گرفت. روش این پژوهش توصیفی بود به گونه ای که تحلیل مقایسه ای متون مبدأ و مقصد در جهت شناسایی قواعد و الگوهایی که مرتباً در ترجمه تکرار می شوند، مدنظر قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که هنجارها در تمامی مراحل امر ترجمه ی اخبار روزنامه های دفاع مقدس را تحت تأثیر خود قرار دادند به گونه ای که ترجمه ها به نسبت بیشتر متمایل به متن و فرهنگ و زبان مقصد بوده اند. به عبارت دیگر، بر اساس هنجارهای آغازین، ترجمه بیشتر به سمت قطب مقبولیت گرایش داشت. به علاوه میزان کامل بودن متن ترجمه شده و همچنین انتخاب مفاد زبان شناختی آن متأثر از هنجار ها بود و بیشتر در جهت برآوردن انتظارات خواننده متن مقصد صورت پذیرفت. این نتایج می تواند به منظور بررسی دقیق و یا منتقدانه در زمینه مطالعات ترجمه دفاع مقدس و همچنین هنجارهای ترجمه برای محققین مثمر ثمر واقع شود.

ترجمه شعر به دلیل مشکلاتی که در حفظ فرم و محتوا وجود دارد امری چالش انگیز است. آنچه که ترجمه شعر را حتی دشوارتر ازاین می سازد، آن است که درشعر محتوا تا حد زیادی وابسته به زبان (فرم) است. در انتخاب و اتخاذ فرم شعر راه حل هایی برای مترجم وجود دارد. اما بایستی به خاطر بسپاریم که این راه حل ها هیچ گاه نمی توانند به عنوان انتخابی کاملا درست تلقی شوند چرا که هر فرم امکانات خاصی را فراهم می آورد درحالیکه به صورت همزمان سایر راه حل ها را ازبین می برد. این مطالعه با هدف بررسی ترجمه قافیه درغزل های منتخب شکسپیر از زبان انگلیسی به فارسی صورت گرفته است. برای انجام این مطالعه کلمات قافیه موجود در غزل ها و معادل آنها در ترجمه فارسی با استفاده از راهکارهای ارائه شده توسط لفور (1975) مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل توصیفی پیکره مطالعه بیانگر آن است که راهکار (الف)، یعنی استفاده از قافیه معیوب بیشترین کاربرد را داشته است. پس از راهکار (الف)، راهکار (ج)، یعنی ترجمه با استفاده از کلمه ای که در متن مبدا وجود ندارد اما در سطحی فراتر و در بافت ترجمه کلمه ای مناسب به نظر می رسد، بیشترین کاربرد را توسط مترجم داشته است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که ترجمه پیکره مورد مطالعه فرآیندی است که درآن گرایش به زبان و متن مقصد به چشم می خورد.

ترجمه فعالیتی بین فرهنگی می باشد که در آن هنجارها و مقررات هر جامعه ای نقش برجسته ای را در فرآیند ترجمه ایفا می کنند. هنجارها باعث بوجودآمدن مقبولیّت و تناسب متون ترجمه شده بویژه ترجمه متون حوزه ادبیات کودک می شود. بر پایه راهبردهای ارائه شده توسط کلینگبرگ، این تحقیق درصدد پاسخ دهی به این سوال بود که آیا موانع و محدودیت های اجتماعی می توانند در فرآیند ترجمه متون حوزه ادبیات کودک و نوجوان تاثیرگذار باشند؟ بدین منظور، دو مورد ترجمه از رمان «بابا لنگ دراز» اثر جین وبستر که قبل و بعد از انقلاب 1357 ایران ترجمه شده اند مقایسه و تحلیل شدند. همچنین، نتیجه تحلیل داده ها برمبنای راهبردهای ارائه شده توسط کلینگبرگ در نموداری با استفاده از نرم افزار اکسل 2007 نشان داده شده است. در نهایت، از منظر اجتماعی- فرهنگی این نتیجه حاصل شد که ارتباط معناداری میان ترجمه آثار کودک و نوجوان و موانع و محدودیّت های اجتماعی مشهود است.

“any science seeks generalities; the aim is to transcend knowledge of particular cases by discovering general regularities or laws” (chesterman, 2001, p. 1). these were the words of chesterman whose paper has served as a typical example of numerous papers carried out on ‘translation universals’ since the mid-nineties. blum-kulka (1986) is among translation studies scholars who proposed ‘explicitation hypothesis’ which hypothesizes ‘explicitation’ as a universal feature of translation, i.e. an inherent feature of translation process, regardless of languages involved. numerous languages were studied concerning the applicability of the mentioned hypothesis, persian-english language pair, however, is among the least analyzed. the present study, therefore, attempted to analyze the applicability of ‘explicitation hypothesis’ in translations from persian into english and vice versa. cohesion was chosen as a significant medium through which explicitation was observable.

ترجمه برخی نشانه های غیرکلامی از جمله نشانه های زبانی، فرازبانی، لباس، نور و موسیقی در نمایشنامه اتوبوسی به نام هوس با در نظر گرفتن روشهای ترجمه پیشنهادی یوان برای نشانه های غیرکلامی بررسی شده اند.روشهای پیشنهادی یوان در ترجمه فارسی به انگلیسی این موارد کافی نسیتند و روشهای دیگر پیشنهاد شده اند.

ترجمه ی طنز از یک زبان به زبان دیگر کاری بس چالش انگیز است که بیشترین دشواری ها و پیچیدگی ها را به خود اختصاص می دهد. شاید به همین علت است که ترجمه ی طنز به ویژه در حوزه ی نقاشی های متحرک یا کارتون های انگلیسی زیر نویس شده به فارسی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. بنابراین هدف از این تحقیق گامی فراتر در جهت مطالعات بیشتری در این زمینه می باشد. در تحقیق حاضر سعی بر آن بوده است تا چگونگی ترجمه ی طنز را از سوی مترجمان فارسی زبان بررسی کرده، استراتژی های گوناگونی را که برای انتقال طنز موجود در کارتون های انگلیسی به زیرنویس های قابل فهم فارسی مورد استفاده قرار گرفته مطالعه کرده و در نهایت پر کاربردترین و متداول ترین آنها را تعیین نماید. بدین منظور، دوازده استراتژی پیشنهادی نیومارک (1988) به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است و داد ه ها از سه کارتون مشهور آمریکایی جمع آوری شده اند. پس از بررسی دقیق داده ها مشخص شد "ترادف" که برای مفهومی در زبان مبدأ نزدیک ترین جایگزین را در زبان مقصد به وجود می آورد، پر کاربردترین استراتژی در میان مترجمان فارسی زبان می باشد.

همگام با سرعت روز افزون جهانی سازی، ادبیاتی که به زبانی خاص و برای مردم یک کشور نوشته می شود به سرعت ترجمه و به دیگر کشور ها نفوذ می کند. بنابراین هم اکنون به درستی می توان ازادبیات به عنوان مقوله ای بین المللی نام برد. اما با توجه به دانش زبانی و جهانی محدود بچه ها، ادبیاتی که برایشان ترجمه می شود باید با دقت فراوانی همراه باشد. از مشکلات فراوانی که در امر ترجمه ادبیات کودکان موجود است، مقوله ی ترجمه استعاره بسیار مهم شمرده می شود. درواقع، استعاره ها گاهی برای افراد بزرگسال نیز درک راحتی را به همراه ندارد تا چه رسد به بچه ها. بنابراین یکی از سخت ترین مشکلاتی که مترجمان با آن روبرو می شوند ترجمه ی استعاره است به ویژه اگر این استعاره ها بار فرهنگی نیز داشته باشند. لذا محققین سعی کرده اند با دادن ایده هایی برای شناسایی، طبقه بندی و روش های ترجمه استعاره به بهبود و رفع این مشکلات برای رسیدن به ترجمه بی نقص استعاره ها کمک کنند. این مطالعه با هدف کاربردپذیری نظریه نیومارک برای شناسایی، طبقه بندی و ترجمه ی استعاره در ادبیات کودکان انجام شد که به این منظور کتاب داستان آن خمره نوشته ی مرادی کرمانی و برگردان انگلیسی آن توسط روحی انتخاب شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که بیش از نیمی از استعاره ها غیر ادبی به انگلیسی برگردانده شده بودند. این بدان معناست که یا روش های ترجمه به اندازه ی کافی در اختیار مترجم نبوده و یا مترجم به منظور قابل درک بودن متن برای بچه ها از ترجمه ی آنها به استعاره خودداری کرده است. برداشت دیگری که از نتایج می شود داشت این است که مترجم نتوانسته استعاره ها را تشخیص و یا به زبان مقصد ترجمه کند. امید است یافته های این مطالعه ترجمه استعاره در ادبیات کودکان را سهولت بخشیده و به مترجمین کمک کند بهترین رویکرد و روش را به هنگام مواجهه با استعاره در ادبیات کودکان اتخاذ کنند.

abstract this study aimed at investigating the translation of interjections from english into persian in dubbing. to carry out this study the expressive secondary interjections found in the film four weddings and a funeral and their equivalent in persian dubbed version were analyzed through the strategies proposed by cuenca. the descriptive analysis of the corpus showed that (strategy b) i.e. translating by using an interjection with dissimilar form but the same meaning was the best and the most frequent strategy used by the translator. after (strategy b), ( strategy a) i.e. literal translation was proved to be commonly used by the translator. using this strategy ignores the pragmaticization of meaning and its frequency and context of use and results in the existence of a certain degree of pragmatic interference and error in translation.