دکتر شوقی ضیف، ادیب مصری، از نویسندگان بزرگ معاصر است. او تألیفات بسیاری دارد که مشهورترین تألیف او، در زمینه ی تاریخ ادبیات عرب، در چندین جلد است. جلد پنجم آن به عصر دولت ها و امارت ها در شبه جزیره ی عربستان ، عراق و ایران، از سال 334 ق تا ابتدای دوره ی معاصر، اختصاص دارد. پایان نامه ی حاضر، ترجمه ی بخش ویژه ی عراق از صفحه ی 231تا 381 است. او در فصل اوّل این بخش، اوضاع سیاسی، اجتماعی و دولت های...

دورۀ قاجار دوره‌ای سرشار از رخدادهای اجتماعی و سیاسی است. شاهان قاجار، شاعران مدیحه‌سرا و شعر مدحی را پروپاگاندای دربارهای خود قرار دادند. شاعران نیز برای پسند خاطر شاهان، به پیروی از شاعران سبک خراسانی، به مدیحه‌سرایی روی آوردند. آموزه‌های تعلیمی در شعر عصر قاجار را می‌توان به دو موضوع کلی تقسیم کرد: یکی شعر آیینی که بیشتر در ذکر مناقب پیامبر اسلام(ص) و ائمۀ شیعه(ع) است، ...

یکی از مباحث عمده شعری عصر سلجوقی، توجه شاعران به نقد و نظر درباره شعر و شاعری است. به همین دلیل مسأله اصلی این تحقیق بررسی آرای برجستگان شعری این دوره از جمله: انوری ابیوردی، خاقانی، سنایی، ناصرخسرو، نظامی، مسعود سعد، در این باره است. عمده ترین نقد شاعران این دوره درباره شعر و شاعری را می توان به صورت نقد شعر و انتقاد از شاعری، دسته بندی کرد. در فصل اول به تعاریف و کلیات این تحقیق می پردازیم و...

این پژوهش به ادبیات زنان و ویژگیهای آن در عصر صدر اسلام پرداخته است. از آنجایی که نگارش تاریخ ادبیات عرب مرد سالار بوده ، یافتن آثار ادبی و شعری زنان در مواردی با مشکلات فراوانی روبرو بوده است . لیکن در دوران معاصر و در نتیجه ی مطالعات و پژوهشهای متعدد ، نقش زنان در ساحت شعر و ادبیات تا حدودی متجلی شده و تعداد قابل توجهی از منابع به بررسی شعر زنان پرداخته اند. با بررسی شعر زنان می توان دریافت ک...

به باور "مظاهر مصفّا"، طولانى‏ترین و متکلّف‏ترین ردیف‏ها در شعر سنایى آمده است و کسانى که از سابقه این‏گونه ردیف‏ها در شعر سنایى آگاهند؛ از ردیف‏هاى خاقانى تعجّب نخواهند کرد. از آن‏جا که خاقانى از میان متأخّرین عصر خویش تنها به سنایى باور دارد، آیا مى‏توان با ترتیب دادن مقایسه میان ردیف‏هاى این دو شاعر، تأثّر خاقانى از سنایى در عرصه موسیقى کنارى شعر را نیز نشان داد؟ نوشته حاضر در حد توان در روشنگرى ...

یکی از ویژگی‌های شعر دورة مشروطه، بهره‌برداری شاعران از عناصر اسطوره‌ای است. شاعران با اشاره به نام و وقایع زندگی شاهان و پهلوانان ایران باستان، کوشیده‌اند مخاطبان خویش را به تحرک وادارند. هر چند شاعران برجستة عصر مشروطیت کمابیش به این امر توجه داشته‌اند، اما شیوة برخورد آنها با عناصر اسطوره‌ای یکسان نیست. در این میان، شاعرانی چون ادیب‌الممالک و بهار با برداشتی کلاسیک‌گونه و معتدل در معرفی اساط...

تفاوت های مهم و اساسی شعر سنتی و شعر نو را می توان در مقایسه شعر الحمی،، از متنبی و شعر ٠ الوصیه،، از بدر شاکر السیاب که از پیشگامان شعر نو د رجهان غرب به شمار می ا ید، مشاهه ه کرد. وجود ابهام در شعر نو، جایگزینی لذت ساده شعری به جای لذت های بیانی و بدیعی و غلبه حالت توصیفی بر بیانی و تهی بودن از ویژگی خطابی و ... از ویژگی های شعر نو می باشد. شناخت اساطیر، آشنایی با زمینه های فکری و عقیدتی و تح...

چگونگی فهم ایرانیان از مفاهیم سیاسی مدرن در عصر مشروطه، موضوع پر مناقشه ای است که شناخت بهتر این دوره ی تاریخی را ممکن می گرداند. چهار مفهوم «حق»، «قانون»، «دولت» و ملت در این میان، و چگونگی فهم آنها توسط ایرانیان از اهمیت ویژه ای بر خوردار می باشد. طرح این مفاهیم در سفرنامه ها، برنامه های عملی مصلحان درباری و افکار و آثار روشنفکران این عصر، به آشنایی ایرانیان با این مفاهیم می انجامد. در این زم...

    اسطوره‌ها بخشی عمده­ای از فرهنگ ملّت‌ها را تشکیل می‌دهند و همین امر باعث شده که هنرمندان و بخصوص شاعران از این پدیده تأثیر بسیار پذیرند. شعر فارسی در نخستین دوران شکوفایی خویش، یعنی عصر سامانی و اوایل عصر غزنوی، شاهد توجه چشمگیر و مثبت شاعران به اساطیر و نیز حماسه‌های ایرانی است، امّا با تحکیم قدرت دولت‌های غزنوی و به‌ویژه سلجوقی در ایران، شاهد کاهش یافتن- امّا نه قطع شدن- توجّه به اساطیر و حما...