تصور ژئوپولیتیکی به عنوان یک چارچوب مفهومی بیانگر آن است که روابط بین کشورها ریشه در تصاویر آنها از یکدیگر دارد. اگر این تصاویر مثبت باشند، همگرایی آنها بیشتر خواهد شد و برعکس. تصویر کشورهای از یکدیگر منجر به ایجاد کدهای ژئوپلیتیکی می شود که در سیاست خارجی منعکس شده است. بر اساس این کدها، کشورهای اهداف خود را تعیین می کنند. با الهام از این دیدگاه، هدف این مقاله بررسی تصورات چین از منطقه آسیای م...

تحولات سریع نظام بین­الملل (پیچ تاریخی) در منطقه جنوب غرب آسیا با رشد بیداری اسلامی، فرصت­ها و تهدیداتی را برای کشور­های منطقه به وجود آورده است. از این رو نظام سلطه در پهنه جغرافیایی منطقه به منظور حفظ هژمونی خود جنگ­های نیابتی را هدایت می­نماید که زمینه­های رقابت­های منطقه­ای را به وجود آورده است. در این مقاله با توجه به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی کشور یمن که در طول تاریخ معاصر دچار تغییر و تحول ش...

مطالعه و تبیین ساختار نظام قدرت منطقه ای در مناطق مختلف جغرافیایی کره زمین، کمک مؤثری به آگاهی و شناخت کشورها و قدرتهای منطقه ای ـ در بررسی سیاستهای فرامرزی آنها ـ می کند. رده بندی این گونه کشورها براساس قدرت ملی، شناخت آنها را تسهیل می کند. با تعیین منزلت ژئوپلیتیک یک کشور می توان موقعیت آن کشور را برپایه وزن ژئوپلیتکی آن نسبت به سایر کشورها در سطح منطقه ای یا جهانی مشخص کرد. برای دستیابی به م...

در دورة زمانی پس از جنگ سرد، شاهد پیشرفت های عمده ای در تجارت دریایی بوده ایم. افزایش توسعة تجارت دریایی باعث شد تا منافع کشورها شدیداً وابسته به آزادی کشتی رانی شود، بنابراین پیامدهای دریایی، بعنوان زیر مجموعه­ای از امنیت ملی لحاظ شدند. زیرا دسترسی به سرمایه و بازار، که از عوامل نظم نوین به شمار می آیند، در گروی دسترسی به مسیرهای ارتباط دریایی مهم می باشند. بنابراین نگرانی عمدة امنیتی، بویژه در...

امروزه نقش هر کشور در سیاست‌‌های جهانی تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی است و  جغرافی‌دانان سیاسی معتقدند که قدرت هر کشور به شدت از محیط جغرافیایی‌ آن تأثیر می‌پذیرد. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی چهره ژئوپل...

وابستگی کشورها به همدیگر در عرصه­های مختلف، بر وزن ژئوپلیتیکی و نوع رفتار آنها در عرصه بین­المللی تاثیر فراوانی دارد. جمهوری خودمختار نخجوان به‌عنوان بخشی از کشور آذربایجان، توسط دالان زنگزورمگری ارمنستان از سرزمین مادری جدا افتاده است و پس از جنگ قره­باغ، تنها راه ارتباط زمینی بین نخجوان و جمهوری آذربایجان، استفاده از خاک ایران است. با توجه به روابط امنیتی و چالش­های فراوانی که در طی سالیان گذ...

چکیده قدرت ملی به عنوان مفهومی ژئوپلیتیکی صفت جمعی افراد یک ملت یا ویژگی کلی یک کشور را منعکس می کند که برآیند توانایی ها و مقدورات آن ملت یاکشور محسوب می شود. درباره منشاء و عوامل قدرت ملی صاحب نظران الگوهای مختلفی را پیشنهاد کرده اند که می توان از ترکیب الگوهای مزبور همراه با تعدیلاتی به یک الگوی کلی تر دست یافت که عوامل تولید کننده قدرت ملی را شامل هشت دسته عوامل، سرزمینی ، اقتصادی، سیاسی، ع...

در چند دهه اخیر، برخی گروه های افراطی و تروریستی، در تعدادی از کشورهای اسلامی، مانند افغانستان، پاکستان، عراق و سوریه شکل گرفتند تا اقدامات خشونت آمیز و تروریستی گسترده ای را مرتکب شوند. تقریباً تمام این گروه ها، دارای اندیشه های مذهبی و ایدئولوژیک سلفی وابسته به فرقه های وهابیت و دیوبندی هستند که براساس آن، اقدامات خود را توجیه شرعی و دینی می کنند. از مهم ترین گروه های افراطی و تروریستی وابسته ...

بررسی و تجزیه و تحلیل مسائل جغرافیایی، از دیدگاه ژئوپلیتیکی منطقه‎ای و برون منطقه‎ای از اصول سیاست خارجی و شرح وظایف لاینفک هر واحد سیاسی است. زیرا مناطقی که در معادلات بین‎المللی ایفاء نقش می‎کنند، کشورهای آن مناطق هم به عنوان بازیگران اصلی در عرصه جهانی مطرح می‎باشند و می‎توانند با تاثیر‎گذاری خود در معادلات سیاسی، اقتصادی عرصه‎های منطقه و جهان را تحت‎الشعاع قرارداده و به نفع خود سامان دهند. ...