فرایندهای دگرگونی دربارة برهم کنش دست افزارها و ساختار ها با محیط، اعمّ از طبیعی و فرهنگی بحث می کند. فرایندی که طی آن، از چگونگی شکل گیری تپه یا محوطه تا آن چه امروز به چشم می آید، بحث می شود. شناخت این فرایند و جزئیات آن به باستان شناس کمک می کند که تفسیرهای واقع نماتری نسبت به آن چه می یابد، داشته باشد. در این گفتار، آن چه که بلافاصله پس از ترک و از دور مصرف خارج شدن دست افزارها و ساختار ها (...

در واج ­شناسی واک داری یا بی واکی از وجوه توصیفی آواهای زبان تلقی می شود. اما بر اساس نظریه حنجره ای ( laryngeal phonology ) ، مشخصه [واک] در همه زبان ها و برای همه طبقات واجی جنبه واجی ندارد، بلکه واک داری می تواند در برخی زبان ها صرفاًًً جنبه آوایی داشته باشد (ادزاردی و اوری 2001). این مقاله در پی تحلیل همخوان های زبان فارسی در چارچوب این نظریه واجی است. نتیجه بررسی حاکی از آن است که زبان فارسی ...

جابه جایی واجی ـ فرایندی که در آن ترتیب واج ها معکوس می شود ـ موضوع مطالعات بسیاری بوده است. جابه جایی واجی می تواند منظم یا غیرمنظم باشد. این فرایند در حوزۀ واج شناسی، مطالعۀ همزمانی را به مطالعۀ در زمانی پیوند می دهد. هدف این مقاله، بررسی جابه جایی واجی در زبان فارسی معاصر و نیز به طور درزمانی در زبان پهلوی (ایرانی میانه) و فارسی معاصر است. پس از مقدمه، ماهیت فرایند جابه جایی واجی از دیدگاه ه...

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم­ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می­پردازد. در جمع­آوری داده­ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده­است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی است  .همگونی و ناهمگونی، حذف، تضعیف، قلب و ابدال از فرایندهایی­اند که در این مقاله تحلیل و بررسی شده­اند. در این گویش، در محیط بع...

چکیدهپژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزش تلفیقیِ (آموزش مستقیم و آگاهی واجی) در مقایسه با روش واج‌شناسی و آموزش مستقیم بر افزایش مهارت خواندن و حافظه کاری در دانش‌آموزان دختر با مشکلات خواندن پایه اول دبستان صورت گرفت. پژوهش با روش نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون- پیگیری با گروه گواه اجرا شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر پایه‌ اول دبستان شهر تهران بود. نمونه شامل 60 دانش‌آموز ...

پژوهش حاضر به بررسی بازداری در ساختواژه زبان فارسی در چارچوب ساختواژه واژگانی می پردازد. بازداری پدیده ای در ساختواژه زبان است که ارتباط نزدیکی با زایایی فرایندهای ساختواژی دارد. زبان شناسان زیادی تاکنون به مسئله زایایی فرایندهای ساختواژی و محدودیت های آنها پرداخته اند و اصطلاح بازداری را برای آن محدودیت ها در نوشته های خود به کار برده اند. هیچ یک از پژوهش هایی که تاکنون در مورد بازداری یا محدو...

مقالۀ حاضر به بررسی فرایند همگونی در همخوانهای پانزده گونۀ زبانی استان فارس از جمله شیرازی، شورابی، کازرونی، دوانی، عبدویی، ممسنی، پاپونی، ریچی، بیروکانی، دادنجانی، مهبودی، زاخرویهای، قلاتی، لاری و خنجی در چارچوب واجشناسی زایشی می پردازد. داده های مورد نیاز برای انجام این تحقیق از اسناد مکتوبی چون کتابها، پایان نامه-ها و مقاله ها استخراج شده است. علاوه بر این در صورت نیاز به داده های بیشتر و یا...

تماس زبانی یکی از عوامل مهم تغییر در زبان­ ها است. در تماس زبانی، دو یا چند زبان در مجاورت یکدیگر قرار می­ گیرند و با توجه به عوامل اجتماعی- زبانی بر هم اثر می­ گذارند. زبان فارسـی و دیگر زبان­ های ایرانی از همان آغاز گسترش در فلات ایران با زبان­ های غیر ایرانیِ بومی این سرزمین پهناور و نیز زبان­های اقوام مجاور در تماس بوده­ اند. زبان­ های سامی و در بین آن­ ها زبان عربی، از زمان ورود اسلام به ای...

پژوهش حاضر فرآیندهای واجی را به هنگام بیان واژه¬های تک¬هجایی، دوهجایی، سه¬هجایی، چهارهجایی و پنج¬هجایی در کودکان بررسی می¬کند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و به صورت مقطعی انجام شده و هدف از انجام آن، تحلیل فرآیندهای واجی در گروهی از کودکان 3 تا 5 ساله است. آزمودنی¬های این پژوهش تعداد 60 کودک دختر و پسر 3 تا 5 ساله فارسی¬زبان و فاقد هر نوع اختلال شدید شنوایی، بینایی، جسمانی و ذهنی هستند که به...

ابتلا به اختلال در خواندن، آینده تاریکی را پیش روی فرد مبتلا و خانواده وی مجسم می سازد از این رو شناسایی به-موقع این اختلالات می تواند از بسیاری از پیامدهای منفی فردی، خانوادگی و اجتماعی مربوط جلوگیری کند، این امر مستلزم شناخت دقیق عوامل موثر و مهارت های پیش نیاز در فراگیری خواندن است. بنابراین پژوهش حاضر سعی دارد به مقایسه آگاهی واجی در کودکان عادی و نارساخوان پایه اول شهر سبزوار بپردازد. درا...